- Artikel van Veerle Petit van VLOT voor VNG-nieuwsbrief Zorg + Veiligheid, nummer 17 (juni 2020) -

Julia Braun, coördinator Forensische Zorg bij zorgaanbieder Middin en projectleider van de pilot, licht toe: “De pilot richt zich op vijftien gedetineerden met een vermoeden van LVB, die minimaal drie maanden vastzitten en zonder toezicht of maatregel weer vrijkomen. In eerste instantie wilden we ons focussen op Haagse gedetineerden die in het Penitentiair Psychiatrisch Centrum (PPC) van PI Haaglanden verblijven, maar al snel hebben we dit uitgebreid met Haagse gedetineerden uit PI Alphen aan den Rijn.” Het doel van de pilot is het verminderen van recidive onder (ex-)gedetineerden met LVB door het actief toeleiden door begeleiders van Middin naar passende zorg of ondersteuning tijdens én aansluitend op ontslag uit detentie. Braun: “Groot voordeel hiervan is, is dat er geen sprake is van een overbruggingsperiode tussen einde detentie en het krijgen van passende zorg of ondersteuning. Dit leidt tot minder kans op recidive.”

Patroon doorbreken

“We merken op dat veel ex-gedetineerden met een licht verstandelijke beperking snel na vrijlating wederom in de fout gaan en in de PI belanden”, zegt Vincent Holleman, bestuurlijk beleidsmedewerker bij de gemeente Den Haag en in die hoedanigheid betrokken bij de pilot. Holleman: “We constateren dat deze doelgroep na detentie niet snel uit zichzelf de weg naar de gemeente of een zorgaanbieder vindt en vaak begeleiding nodig heeft om op de vijf leefgebieden de benodigde stappen te maken. Als gemeente willen we graag het patroon van in en uit detentie doorbreken. Middin is gespecialiseerd op deze doelgroep en kan nu samen oplopen met Bureau Nazorg van de gemeente Den Haag in de ondersteuning van deze (ex-)gedetineerden. Mooi is ook dat we LVB-zorg nu ook al in detentie kunnen opstarten. We komen vroegtijdig in contact met de doelgroep. Waar we bij een Wmo-aanvraag normaal gesproken pas na detentie een keukentafelgesprek voeren, vindt dit gesprek nu al tijdens detentie plaats. En als er sprake is van een aanvraag van een WLZ-indicatie, kan Middin deze al tijdens detentie indienen.” 

Inkijk werkwijze

Casemanagers van de betrokken PI’s selecteren potentiële deelnemers voor deze pilot en melden deze na overleg met de gedetineerden aan voor een multidisciplinair overleg. Gekeken wordt of er al diagnostiek aanwezig is en zo nodig wordt via het indienen van een informatieverzoek bij het Veiligheidshuis Haaglanden informatie verrijkt. Zodra Middin in beeld komt wordt gekeken of alle benodigde informatie voor de start van een traject aanwezig is. Braun: “We proberen eerst in verbinding te komen met de gedetineerde om zo een vertrouwensband op te bouwen. Veel van deze mensen zijn het vertrouwen in hulpverleners verloren, omdat zij veel faalervaringen hebben opgedaan. Onze begeleiders werken volgens het methodisch kader LifeWise. Dit heeft Middin samen met Cordaan ontwikkeld voor de begeleiding van LVB’ers met bijkomende complexe problematiek.”

Als de Middin-begeleider besluit een Wmo-intakegesprek te gaan voeren met de gemeente, wordt er een toestemmingsformulier en machtigingsformulier getekend door de gedetineerde. Vervolgens stelt de begeleider van Middin een plan op, waarin onderbouwd staat welke zorg nodig wordt geacht. Op basis hiervan neemt de gemeente een besluit over het afgeven van een indicatie.

Ook voor een WLZ-aanvraag is een getekend toestemmings- en machtigingsformulier nodig, omdat de begeleider van Middin de aanvraag indient bij CIZ namens de gemeente.

De directie Veiligheid van de Bestuursdienst van de gemeente Den Haag dekt de kosten die Middin maakt om een WLZ/WMO-indicatie aan te vragen.

Eerste succes

Ondanks knelpunten in de begeleiding - vanwege Corona konden fysieke afspraken tussen de casemanager van de PI, de gedetineerde en de begeleider vanuit Middin niet doorgaan - kan het projectteam intussen terugkijken op het eerste succesvolle traject, waarbij de ambulante begeleiding door Middin middels een Wmo-indicatie van de gemeente direct van start kon gaan na vrijkomen van de gedetineerde. In april 2021 wordt de pilot geëvalueerd. Op basis hiervan wordt een eventueel vervolg bekeken.

Wilt u meer informatie over deze pilot? Neem dan contact op met Vincent Holleman via vincent.holleman@denhaag.nl of Julia Braun via j.braun@middin.nl