Op donderdag 29 september vond in de gemeente Borsele de conferentie ‘Zorggelden goed besteed!’ plaats. De aftrap voor een gezamenlijke Zeeuwse aanpak van zorgfraude.
De conferentie – die bestond uit een gedeelte voor ambtenaren en één voor bestuurders – vormt de overgang van bewustwording naar plannen. In de Werkgroep Zorgfraude Zeeland – met daarin een aantal Zeeuwse gemeenten en VNG Naleving – ontstond het idee voor een Zeeuws model. Aan dit model wordt nu invulling gegeven. Een van de sprekers tijdens het congres was burgemeester Margo Mulder van de gemeente Goes. We vroegen haar naar het waarom en hoe van de (gezamenlijke) aanpak in Zeeland.
Gezamenlijke aanpak ligt voor de hand
Als burgemeester is Mulder onder meer verantwoordelijk voor openbare orde en veiligheid. ‘In maart van dit jaar stelden we met de 13 gemeenten in onze provincie de Zeeuwse norm weerbare overheid vast. Een afspraak om samen stappen te nemen tegen ondermijning. Ernstige gevallen van zorgfraude vallen hier ook onder. Daarnaast ken ik natuurlijk de onderzoeken over zorgfraude in Nederland. En ik heb geen enkele reden om aan te nemen dat Zeeland de dans ontspringt.’ Mulder vertelt dat de aanpak van zorgfraude nog niet echt op de kaart staat bij de Zeeuwse gemeenten. ‘Dus waarom niet samen ook die handschoen oppakken? Tijdens de conferentie merkte ik dat alle wethouders sociaal domein de noodzaak voor die gezamenlijke aanpak voelen.’
‘Juist ook om ervoor te zorgen dat vaak kwetsbare mensen de zorg krijgen die ze nodig hebben’
Noodzaak
Mulder wijst op kennis uit de drugswereld die zegt dat criminelen zich gaan nestelen op plaatsen waar de overheid het minst attent is op signalen. Ook zorgfraudeurs houden zich niet aan gemeentegrenzen. ‘Wat we willen is een waterbedeffect voorkomen. Om dat te bewerkstelligen is het nodig om de krachten van onze verspreid gelegen – grotere en kleinere – gemeenten te bundelen. Niet alleen om samen te zorgen dat zorggeld op een juiste manier wordt besteed, maar juist ook om ervoor te zorgen dat vaak kwetsbare mensen de zorg krijgen die ze nodig hebben.’
Voordelen
Goed toezicht begint in de ogen van Mulder altijd met goede gesprekken met zorgaanbieders. Zowel bij kwaliteits- als rechtmatigheidstoezicht. ‘Je wilt er uiteindelijk samen voor zorgen dat inwoners de juiste zorg krijgen.’ En mocht het toch misgaan? ‘Dan biedt onze gezamenlijke aanpak ons de kans om met elkaar te leren om die signalen, de rode vlaggen, te herkennen. Ook kunnen we kennis met elkaar uitwisselen. Verder bleek uit presentaties van VNG Naleving en de gemeente Tilburg dat toezicht op rechtmatigheid zich uiteindelijk terugverdient.’
Voorwaarden
De Werkgroep Zorgfraude Zeeland formuleerde een 7-tal voorwaarden om te komen tot effectief rechtmatigheidstoezicht. Voorwaarden zijn onder meer draagvlak, het onderbrengen van toezicht dicht bij inkooporganisaties en contractmanagement en uniforme voorwaarden voor inkoop en contracten. Ook stelt de werkgroep voor Zeeland onder te verdelen in 3 regio’s met elk een toezichthouder kwaliteit en een toezichthouder rechtmatigheid. Mulder kan zich hier wel in vinden. ‘Uiteindelijk willen we onder deze voorwaarden de structuur voor rechtmatigheidstoezicht concreet maken.’
In actie
‘Beleid, het aanstellen van toezichthouders, het inregelen van de werkprocessen en het aansluiten van gemeenten op het Informatieknooppunt Zorgfraude’, vat Mulder de benodigde acties kort samen. Een bestuurlijke en een ambtelijke commissie hebben de taak om hiermee aan de slag te gaan en zien dit ook echt als een prioriteit. De Werkgroep Zorgfraude Zeeland voedt de commissies met voorstellen. Zo is de werkgroep al bezig met het formuleren van bouwstenen voor een handhavingsbeleidsplan, zodat gemeenten vanuit een vergelijkbaar perspectief handelen. Ook denkt ze na waar de toezichtfuncties het beste belegd kunnen worden om optimaal tot hun recht te komen.
Resultaten
Hoe het tegengaan van zorgfraude er over een jaar uitziet in Zeeland? ‘Ik hoop dat we dan al heel wat trainingen op het gebied van rechtmatigheid achter de rug hebben, dat we scherper zijn op signalen van mogelijke zorgfraude en dat we op het gebied van preventie verdere stappen hebben gezet!’
Ook aan de slag?
Wilt u zelf ook aan slag met de aanpak van zorgfraude of een volgende stap maken? Gebruik dan de Routekaart Toezicht, Handhaving en Naleving Wmo 2015 en Jeugdwet of neem contact op met de adviseur van VNG Naleving in uw regio.