Aandacht voor uitvoerbaarheid

Door artikel 151a van de Gemeentewet aan te passen, maakt het wetsvoorstel Wet gemeentelijk toezicht op seksbedrijven (Wgts) het mogelijk om bepaalde bijzondere persoonsgegevens te verwerken om zo de voorschriften in een vergunning te kunnen naleven en te handhaven. In onze Consultatiereactie ‘Wet gemeentelijk toezicht op seksbedrijven’ (pdf, 120 kB) wijzen we op het belang hiervan en vragen we - in meerdere opzichten - aandacht voor de uitvoerbaarheid. De reactie is opgesteld op basis van input van gemeenten.

Verwerk gegevens onder de noemer ‘dienstverlener’ in plaats van ‘sekswerker’

Gemeenten pleiten ervoor om gegevens te verwerken onder de noemer ‘dienstverlener', in plaats van ‘sekswerker’. Daardoor wordt namelijk eventuele stigmatisering met de daarbij gepaard gaande ongewenste gevolgen tegengegaan.

Waarborg de bescherming van grondrechten en fundamentele belangen 

We juichen het nieuwe 5e lid van artikel 151a van de Gemeentewet toe: op grond daarvan moeten gemeenten 'passende en specifieke maatregelen' treffen om de grondrechten en fundamentele belangen van betrokkenen te beschermen. Daarbij onderstrepen we het belang van wat de Memorie van Toelichting bij de Wgts stelt ten aanzien van het creëren van een veilige en gezonde branche voor sekswerkers en het tegengaan van illegale prostitutie: 'De verwerking van bijzondere persoonsgegevens is evenredig met het oog op deze doelstellingen en gaat niet verder dan nodig is om dit doel te bereiken.'

Er wordt echter niet toegelicht wat 'passende en specifieke maatregelen' zijn om deze bescherming te monitoren en te waarborgen. Het is daarom noodzakelijk dat het ministerie van JenV gemeenten ondersteunt om deze bescherming daadwerkelijk landelijk en uniform te kunnen waarborgen en dit opneemt in de Memorie van Toelichting.

Registratie gegevens individuele sekswerkers soms nodig

De Memorie van Toelichting stelt expliciet dat het wetsvoorstel niet is bedoeld voor toezicht en handhaving op individuele sekswerkers. Dit betekent dus dat het aanleggen van dossiers over individuele sekswerkers uitdrukkelijk niet is toegestaan. Bij een deel van de gemeenten bestaat onduidelijkheid over deze uitleg.

In de praktijk komt het namelijk voor dat toezichthouders een sekswerker treffen waarvan dan nog niet bekend kan zijn of dit een geheel zelfstandige sekswerker is of iemand die werkt bij een illegale exploitant; het komt ook voor dat zij meerdere sekswerkers tegelijk treffen. Gemeenten laten weten dat zij in die situaties de persoonsgegevens moeten kunnen noteren met het doel om handhavend op te kunnen treden tegen een illegale exploitant.

Meer duidelijkheid nodig over het begrip 'toezichthouder'

De manier waarop toezicht en handhaving op sekswerk is ingericht, verschilt per gemeente. Bij de ene gemeente voert voornamelijk de politie deze taak uit. Bij andere gemeenten gebeurt dit vooral door toezichthouders van de gemeente of wordt dit in gezamenlijkheid gedaan. Het is daarom van belang dat in de Memorie van Toelichting duidelijk wordt dat met begrippen als ‘toezichthouder’ en ‘gemeente’ steeds wordt bedoeld: ‘alle personen die zijn belast met toezicht én handhaving van de APV-bepalingen inzake sekswerk’.

Zie ook

VNG-bericht 'Wetsvoorstel regulering sekswerk: gemeenten houden zorgen' (21 april 2023)