De Europese Commissie kondigt nieuwe wetgeving aan om de verontreiniging van lucht, water en bodem in Europa terug te dringen. In het ‘Zero Pollution Action Plan’ staat al wetgeving over verontreiniging. Daar komen nu richtlijnen over onder andere luchtverontreinigende stoffen en stedelijk afvalwater bij.

Lees het ‘Zero Pollution Action Plan’

Voorstellen zijn een belangrijke stap om ambities in de Green Deal te realiseren

Het pakket bevat 3 richtlijnen. Bij het schrijven van de voorstellen is rekening gehouden met eerdere wetgeving en de uitvoering daarvan. De Commissie stelt voor om zowel de toegestane niveaus van verontreinigende stoffen aan te scherpen. En ook de uitvoering te verbeteren, zodat de doelstellingen voor vermindering van vervuiling vaker worden bereikt. 

Luchtkwaliteit: schonere lucht tegen 2030, nul vervuiling tegen 2050

De Europese regels betreffende luchtkwaliteit moeten op een lijn worden gebracht met de richtlijnen voor luchtkwaliteit van de Wereldgezondheidsorganisatie. Dat betekent dat de jaarlijkse grenswaarde voor fijnstof met meer dan de helft moet worden verlaagd. 

Voor de monitoring van de luchtkwaliteit en luchtkwaliteitsmodellen komen aanvullende regels om de naleving beter te controleren. Ook moeten lokale overheden betere ondersteuning krijgen met preventieve luchtkwaliteitsplannen. 

Stedelijk afvalwater: betere en kosten effectievere behandeling van stedelijk afvalwater

De inzameling en behandeling van huishoudelijk afvalwater moet aan verschillende eisen voldoen. Het gaat dan bijvoorbeeld om normen voor de lozing van stikstof en fosfaat. Deze normen worden verscherpt. Zo moet de inzameling en zuivering van rioolwater binnen een aantal jaar energieneutraal zijn. Daarnaast wordt het voor alle grote rioolwaterzuiveringen verplicht om een aanvullende zuivering van medicijnresten te doen.

Ook wordt het toepassingsgebied van de normen vergroot. De nieuwe richtlijn is van toepassing op alle steden met meer dan 1000 inwoners. En de regels hebben betrekking op regenwater. De EU lidstaten zullen beheersplannen voor stedelijk afvalwater op moeten stellen voor grote steden. 

Gemeenten voldoen grotendeels al aan de normen voor stedelijk afvalwater

Via het Systeemoverzicht Stedelijk Water (SSW) heeft iedere gemeente de situatie al goed in kaart.  Nederland blijft ruimschoots binnen de nieuwe norm voor lozingen van afvalwater via overstortingen. De voorgestelde maatregelen voor infiltratie en opvang van regenwater passen goed in de inzet die Nederlandse gemeenten voor ogen hebben. Wel zijn de richtlijnen voor regenwater onduidelijk. Hierover wil de VNG in gesprek met de Europese Commissie.

Prioritaire stoffen: bescherming van oppervlakte- en grondwater tegen nieuwe verontreinigende stoffen

De lat om aan de Kaderrichtlijn Water (KRW) te voldoen wordt verhoogd. De waterkwaliteit moet getoetst worden aan een aantal extra stoffen, zoals PFAS en bepaalde pesticiden. 

Vervolgstappen

De VNG werkt samen met de Europese koepel CEMR aan een position paper namens alle Europese lokale overheden. Ook het Europese Comité van de Regio’s gaat een advies opstellen. Eerder heeft de VNG een position paper opgesteld over de herziening van Richtlijn Stedelijk Afvalwater. Deze wordt aangepast. 

Zodra het wetgevingspakket is aangenomen, zullen ze geleidelijk van kracht worden, met verschillende doelen voor 2030, 2040 en 2050. Dit kan nog wel een jaar duren.  

Meer informatie

Persbericht van de Europese Commissie over het ‘Zero pollution action plan'