woensdag 25 mei 2022

De Europese Commissie heeft de eerder gepubliceerde mededeling over het nieuwe REPower initiatief onlangs uitgewerkt tot een actieplan. In het REPowerEU-plan staat beschreven dat het Europese energiesysteem omgevormd moet worden om een einde te maken aan de afhankelijkheid van Rusland.

Het plan beschrijft dat het belangrijk is om de groene transitie te versnellen. Lidstaten en partners moeten aan de slag met het versterken van hun economische groei, veiligheid en klimaatacties. Verder zullen er via Europese en nationale plannen slimme investeringen worden gedaan, die moeten leiden tot innovatie, hervormingen, investeringen en vereenvoudigde vergunningsprocedures. De gepresenteerde plannen betekenen een aanscherping van het Fit for 55-pakket. 

Concrete maatregelen

De concrete maatregelen die de Europese Commissie voorstelt, gaan onder andere over het EU brede besparingsdoel. Dit besparingsdoel wordt verhoogd van 9% naar 13%. Ook het EU brede doel voor duurzame energie gaat omhoog van 40% naar 45%. Daarbij wordt rekening gehouden met de (potentieel) beschikbare hernieuwbare energie, de verwachte energievraag en aanwezigheid van benodigde opslag en net-infrastructuur. Er moeten versneld locaties worden aangewezen voor de opwek van duurzame energie om deze verhoogde doelstellingen te kunnen halen. 

Verder moeten voor de (grootschalige) inzet van zonnepanelen en de opwek van duurzame energie vergunningsprocedures worden versneld en vereenvoudigd. Ook worden zonnepanelen op daken voor publieke en commerciële gebouwen van meer dan 250 m2 verplicht voor nieuwbouw (vanaf 2026) en bestaande gebouwen (vanaf 2027). Vanaf 2029 wordt deze verplichting uitgebreid naar alle nieuwe woningen. 

Financiering van de plannen

Voor de uitvoering van al deze plannen is een extra investering van € 210 miljard nodig. Het terugdringen van de invoer van fossiele brandstoffen uit Rusland kan de EU een besparing van bijna 100 miljard euro per jaar opleveren. Daarnaast is € 225 miljard beschikbaar in de vorm van leningen uit de herstel- en veerkrachtfaciliteit (RRF). Vanuit het RFF kunnen grensoverschrijdende en nationale energieprojecten worden gefinancierd. Bovendien stelt de Commissie voor om de financiële enveloppe van het RRF te verhogen met € 20 miljard aan subsidies door emissierechten uit het EU-emissiehandelssysteem te verkopen. 

VNG gaat voorstellen analyseren

Voor het hele actieplan geldt dat het hier gaat om voorstellen van de Europese Commissie, waarover de komende tijd nog onderhandeld zal worden in de Raad en het Europese Parlement. Dit zal ons de mogelijkheid bieden om aanpassingen voor te stellen. De komende weken zal er een analyse van de voorstellen worden gemaakt door de VNG. Daarbij zal ook gekeken worden naar de reactie van het kabinet. Uit die analyse moet ook naar voren komen wat de EU voorstellen betekenen voor het Nederlandse energiebeleid en de rol en positie van gemeenten.

Meer informatie