De VNG pleit al langer voor meer geld voor onderwijshuisvesting. De rijksbijdrage sluit niet aan op de toenemende kosten waar gemeenten mee te maken hebben. De motie van gemeente Goirle om bij het rijk opnieuw een dringende oproep te doen voor een passende compensatie is dan ook bij acclamatie aangenomen.
Stijgende bouwkosten
De sterk stijgende bouwkosten leiden tot een toenemende druk op de gemeentelijke begroting en tot een steeds verder oplopende achterstand bij het bouwen van energiezuinige, gezonde schoolgebouwen die geschikt zijn voor het onderwijs van nu en de toekomst. De huidige compensatie die gemeenten vanuit het rijk krijgen is volstrekt onvoldoende om deze kosten te dragen. Hoewel het gemeentefonds meegroeit met het Bruto Binnenlands Product (BBP) is dit ontoereikend omdat de bouwkosten en de eisen aan gebouwen nog veel meer zijn gestegen.
Kinderen en jongeren, en hun leerkrachten, verdienen een veilig, gezond en duurzaam schoolgebouw. Gemeenten voelen zich verantwoordelijk voor het onderhouden van schoolgebouwen, maar staan op dit moment voor enorme financiële uitdagingen.
Alleen met een flinke impuls kunnen gemeenten en schoolbesturen de achterstanden aanpakken om alle scholen voor 2050 te renoveren en te vernieuwen. In september 2023 deden de VNG, PO-raad en VO-raad daarom al een oproep voor een flinke impuls van € 1,2 miljard per jaar.
Grote noodzaak voor vervangen schoolgebouwen
Goed onderwijs is een investering in de toekomst van onze kinderen en de toekomst van Nederland. In de schoolgaande levensfase is het belangrijk dat kinderen zich veilig kunnen ontwikkelen. Daarin maakt het schoolgebouw het verschil: nodigt het uit om elkaar te ontmoeten? Voel je je welkom als je een fysieke beperking hebt? Is er een rustige plek om je te concentreren, wanneer dyslexie je in de weg zit? Kan je doorstromen vanuit een dichtbij gehuisveste kinderopvang of naar leuke buitenschoolse activiteiten?
Het schoolgebouw is dus een essentiële randvoorwaarde voor inclusiviteit en kwaliteit van de hele onderwijsomgeving, én voor goed werkgeverschap naar de leraar. Door achterblijvende bekostiging vanuit het rijk staat deze basisvoorziening onder druk. Schoolgebouwen in Nederland verouderen en blijven steeds langer in gebruik, zelfs als het gebouw eigenlijk ‘op’ is.
Herstelplan kwaliteit funderend onderwijs
Het Herstelplan kwaliteit funderend Onderwijs richt zich op verbetering van de kwaliteit van het basisonderwijs en voortgezet onderwijs en daarnaast op het opleiden van onderwijspersoneel. Staatssecretaris Mariëlle Paul liet in haar kamerbrief weten dat de randvoorwaarden bekostiging en veilige leeromgeving op orde moeten zijn om het Herstelplan kwaliteit funderend Onderwijs te laten slagen.
Opnieuw dringende oproep aan kabinet
De VNG doet namens de gemeenten opnieuw een dringende oproep aan het kabinet: Kinderen en jongeren verdienen een veilig, gezond en duurzaam schoolgebouw. Alleen met een flinke impuls van € 1,2 miljard kunnen gemeenten en schoolbesturen de achterstanden aanpakken om alle scholen voor 2050 te renoveren en te vernieuwen.
Meer informatie
- Open brief van PO-raad, VO-raad en VNG aan minister Paul (pdf, 205 kB)
- Motie Goirle Compensatie onderwijshuisvesting (pdf, 118kB) '
- Position paper Onderwijshuisvesting (pdf, 116kB)
- Position paper begrotingsbehandeling OCW (pdf, 332 kB)
- Kamerbrief over hoofdlijnen Herstelplan kwaliteit funderend onderwijs