Als dagbesteding henneptoppen knippen. Het gebeurt. In het casino zorggeld vergokken ook. Net zoals het indienen van declaraties van niet geleverde zorg. Fraude in de zorg is er in allerlei soorten en maten. Hetgeen ontdekt wordt, is het topje van de ijsberg.
Onderschatting
De omvang van zorgfraude in Nederland is lastig in te schatten. ‘We hebben eind vorig jaar op basis van onderzoek geschat dat er jaarlijks 100 miljoen euro wordt gefraudeerd bij begeleid en beschermd wonen binnen de Wmo en de Wet langdurige zorg (Wlz). Als we dat met gemeenten bespreken, zeggen ze stuk voor stuk dat dit een onderschatting is’, vertelt Carla Vianen, coördinator onderzoek en analyse van het Informatie Knooppunt Zorgfraude (IKZ). En begeleid en beschermd wonen is maar een klein onderdeel van de zorg.
Onderzoek
‘Over de omvang van de totale zorgfraude in Nederland durf ik eigenlijk niets te zeggen, maar we ondernemen wel pogingen om het te onderzoeken. We kunnen ons hierbij alleen baseren op de meldingen die we krijgen. Volgens de gemeenten die we spreken, is er heel veel wat we niet zien.’ Momenteel is het IKZ met een onderzoek bezig naar fraude met persoonsgebonden budgetten (pgb’s). Samen met het RIEC-Oost Nederland (Regionaal Informatie- en Expertise Centrum) wordt daarnaast onderzoek gedaan naar de verwevenheid van criminaliteit in de zorg. Vianen: ‘We kregen signalen dat er een en ander aan de hand is. Als iemand thuis een hennepplantage heeft; is dat wel een goede zorgverlener?’
Fraudebesef
Steeds meer gemeenten sluiten zich aan bij het IKZ, dat sinds 2016 bestaat. Inmiddels staat de teller op 152 en een aantal zit in de pijplijn. Maar nog niet allemaal dus. Is er onvoldoende ‘fraudebesef’ bij gemeenten? ‘Dat kan best nog bij vooral kleine gemeenten spelen. Zij denken wellicht dat het niet voorkomt omdat ze iedereen kennen’, aldus Vianen. Het aantal meldingen dat van gemeenten bij het IKZ terechtkomt, is de laatste jaren toegenomen. Vorig jaar kwamen er in totaal 613 fraudesignalen binnen, waarvan 118 van gemeenten. Het jaar daarvoor waren er 53 van de 558 signalen afkomstig van gemeenten en in 2017 kwamen er 10 signalen van de in totaal 675 signalen van gemeenten binnen. Een duidelijke stijgende lijn, die echter ook te maken heeft met de toename van het aantal aangesloten gemeenten.
Meer informatie
Lees het hele artikel in Binnenlands Bestuur nummer 9 van deze week (gratis inlog).
Informatie Knooppunt Zorgfraude (IKZ)
Het IKZ bestaat uit vertegenwoordigers van de overheid en zorgverzekeraars die zich bezig houden met toezicht en opsporing in de zorg en zorgt dat opsporingsdiensten en toezichthouders van de overheid en controleurs van de zorgverzekeraars, fraude en fouten in de zorg effectiever kunnen aanpakken.
Krijgt u een fraudesignaal binnen en wilt u ondersteuning bij de aanpak hiervan? Neem dan contact op via naleving@vng.nl of de VNG Naleving-adviseur in uw regio.