Het College voor Dienstverleningszaken vergaderde digitaal op woensdag 29 september 2021. Op de agenda stond onder andere: Common Ground, het jaarplan GGU en de collectieve datadeals en datatoepassingen.

Common Ground

De informatiekundige visie Common Ground landt steeds beter bij marktpartijen, gemeenten en ketenpartijen. In de voortgangsrapportages ligt de focus meer op de resultaten. Via de GGU en Samen Organiseren willen we de ‘best practises’ van Common Ground breder gaan delen en inzetten als vliegwiel voor de transitie. Het CvD vraagt zich af op welke schaal en welke manier de beweging te stimuleren valt. Welke manieren zijn elders succesvol gebleken om op te schalen? Zijn de belemmeringen bij gemeenten voldoende in beeld om de versnelling op te pakken?

Voorbeelden met betrekking tot efficiency winst kunnen gemeenten stimuleren om bij te dragen. Het antwoord op de vraag ‘Waarom helpt Common Ground om de maatschappelijke opgaven sneller en beter op te lossen?’ zou gemeenten ook moeten enthousiasmeren om bij te dragen. Common Ground heeft nog weinig aandacht bij bestuurders en gemeentesecretarissen. Hier zit wel een sleutel om dit voor elkaar te krijgen. Voor deze doelgroep is het van belang om te weten wat er mis gaat als gemeenten zich hier niet mee bezig houden. Het overkoepelende doel is de versnelling brengen en de koers behouden.

De voortgangsrapportage zou ook in moeten gaan op welke maatschappelijke resultaten er worden geboekt door Common Ground. Successen laten zien, dat maakt het tastbaar. In het volgende CvD-overleg delen we een notitie waarin gekeken wordt naar de maatschappelijke opgaven. De Taskforce Samen Organiseren en het College voor Dienstverleningszaken zullen een grotere rol krijgen en kunnen daarmee het vliegwiel zijn voor deze transitie.

Er komt een nieuwe voortgangsrapportage met daarin de volgende onderdelen: wat zijn de hoofddoelen, wat willen we bereiken in het totaal, wat hadden wij qua versnelling voorgenomen en zien wij deze versnelling? De nieuwe opzet gaat meer in op de positieve punten en de maatschappelijke resultaten. Succesverhalen komen ook terug en er is aandacht voor de bestuurlijke doelgroep. Tot slot komt er een onderdeel bij over hoe men dit onderwerp kan terugkoppelen aan collega’s.

Jaarplan GGU

Belangrijk bij het uitwerken van het jaarplan GGU is dat dit in samenhang is met het VNG-jaarplan. We maken inzichtelijk wat vanuit de vereniging gedaan wordt, wat de samenhang hiertussen is en wat hierin vanuit de contributie wordt gefinancierd en wat vanuit het GGU Fonds. Dit geven we vorm aan de hand van verschillende onderwerpen. Vraag aan het CvD is om aan de hand van de vastgestelde criteria te kijken naar de stukken. De vraag op de ALV van Utrechtse Heuvelrug om de governance van de GGU te versterken en nieuwe raadsleden en colleges goed informeren over GGU, wordt hierin meegenomen.

Het CvD vraagt zich af of dit voldoende aansluit bij de leden. We zouden transparant moeten zijn. Hoe diep moeten we de leden meenemen in hetgeen in de machinekamer gebeurt? Het zou mooi zijn als bestuurders meer kennis kunnen nemen van de uitvoeringskant. Een handzamer document is hierbij van belang. Wat vragen wij van bestuurders? We doen zaken structureel (IBD), en innoveren. Het waarom achter de keuzes die we maken wordt niet benoemd. Er wordt enkel benoemd dat we het gaan doen. De structurele zaken zijn akkoord, maar de keuzes voor nieuwe zaken moet geadresseerd en onderbouwd worden.

Verenigingsvisie

De VNG werkt meer en meer met netwerken. Hierbij is het van belang dat we onze focus niet verliezen, het kan erg breed worden. Wanneer alle netwerken hun eigen pad trekken, zijn we de regie kwijt. Daarom moeten we de netwerken wel als onderdeel van onszelf zien. De strategische agendavorming en vorm van belangenbehartiging kan mogelijk meer naar voren in dit stuk. Er zou meer richting de inwoners doorvlochten worden, in plaats van organisatorisch document.

VNG agenda voor Uitvoeringskracht

Gemeenten als collectief proberen aan tafel te komen waar het gaat om uitvoering in de kabinetsformatie. Het kan helpen om in het gemeentelijke college casussen te bespreken waar men vastloopt in de uitvoering. Hierbij moeten we ons focussen op de zaken die niet goed gaan, waarbij het systeem niet de oplossing is.

Collectieve datadeals en datatoepassingen

Er is een doorontwikkeling bezig over datadeals en datatoepassingen. Data delen wordt steeds belangrijker en moet eenvoudig uit te wisselen zijn met andere overheden, in alle domeinen. Veel gemeenten kijken individueel naar data, collectieve data is nog niet voldoende beschikbaar. Datadeals vragen om standaarden die gebruikt kunnen worden door gemeenten en andere partners. In deze zoektocht sluiten we aan bij bestaande domeinen en strategieën.

Het College voor Dienstverleningszaken vindt het een interessante ontwikkeling, maar vraagt zich af hoe dit zich verhoudt tot andere ontwikkelingen waar data wordt gedeeld om maatschappelijke vraagstukken het hoofd te bieden. Het is van belang de integraliteit te zoeken met hetgeen er gebeurt. Waarstaatjegemeente.nl is de kern. Datadeals worden ingewikkeld als je het breed aanvliegt. Om te komen tot een standaard, kan gekeken worden naar de grootste gemene deler. Maar het risico is dat de grootste gemene deler ook lokaal tot afbreuk kan leiden. Het werkt het beste door per veld te kijken wat een element kan toevoegen aan het feitelijke werk. Uit het veld zou een gedeelte van de financiering kunnen komen. We moeten dit stapsgewijs aanpakken en nadenken over ‘wat betekent het eigenlijk’. Daarbij moet inzichtelijk zijn waarom welke keuzes gemaakt worden.