Laatst bijgewerkt:
7 augustus 2025
Veel wegen, bruggen en viaducten stammen uit de jaren ’60 en ’70 en naderen het einde van hun levensduur. Door zwaarder verkeer, uitgesteld onderhoud en klimaatverandering is instandhouding een groeiende opgave voor gemeenten. Tijdig en slim handelen is nodig om de infrastructuur veilig, duurzaam en betaalbaar te houden.
Urgente opgave voor gemeenten
De Nederlandse infrastructuur veroudert. Wegen zijn intensiever belast dan ooit, en veel civiele kunstwerken (zoals bruggen en viaducten) vereisen groot onderhoud of vervanging. Een forse opgave voor gemeenten, want zij beheren 80% van de civiele constructies.
Lees meer over de vernieuwingsopgave van infrastructuur:
- Vernieuwing bestaande infrastructuur steeds harder nodig (VNG)
- Vernieuwing oudere infrastructuur essentieel en urgent (TNO)
Wat kunnen gemeenten doen?
Wegen
- Zorg voor betrouwbare data: De data op orde hebben, is essentieel voor effectieve besluitvorming over onderhoud en vervanging. De Basiskaart Grootschalige Topografie (BGT) en het beheersysteem moeten de benodigde informatie bevatten over wat er ligt en hoe oud het is. Gemeenten zijn, als bronhouder, verantwoordelijk voor hun eigen stukje van de BGT-kaart.
- Inspecteer gericht: Combineer beheergegevens met visuele inspecties en analyseer schadeoorzaken om onnodige of te zware maatregelen te voorkomen.
- Werk integraal: Stem infrastructurele werkzaamheden af binnen en buiten de organisatie. Door afstemming met andere afdelingen (riolering, woningbouw, kabels en leidingen) kan werk slim worden gecombineerd, zodat wegen maar 1 keer open hoeven.
- Levensduur verlengend onderhoud: Inzetten op preventieve maatregelen zoals verjongingsmiddelen voor asfalt is efficiënt, effectief en duurzaam.
Kunstwerken (bruggen en viaducten)
- Weeg nut en noodzaak af: Niet elke brug hoeft 1 op 1 vervangen te worden. Bepaal eerst de functie en vervang alleen wat functioneel en maatschappelijk nodig is.
- Bouw industrieel, flexibel en demontabel: Hierdoor hoeft een brug in de toekomst niet meer volledig te worden vervangen, maar kan worden volstaan met het vervangen van een enkel onderdeel. Zie bijvoorbeeld de leidraad Circulair ontwerpen 2.0 (pdf, 5,7 MB)
Verdere ondersteuning
- Platform WOW: voor kennisuitwisseling en praktijkvoorbeelden
- Duurzame-infra.nl