Overig
-
- Gezien de belangrijke financiële wijzigingen in de komende periode is afgesproken de budgetten voor Beschermd Wonen tenminste nog tot het moment van evaluatie apart zichtbaar te houden, opdat de wijzigingen transparant zijn. Daarom zal de al bestaande integratie-uitkering in het gemeentefonds tot in ieder geval 2025 als instrument gehanteerd worden. Op deze manier is voor iedereen duidelijk welk budget per regio voor beschermd wonen beschikbaar is. Aan de hand van de uitkomst van de evaluatie bepalen de ministeries van BZK, VWS en de VNG wat nodig is voor de jaren 2026 en verder.
- Kamerbrief over Voortgangsrapportage beschermd wonen en maatschappelijke opvang (overheid.nl)
-
43 centrumgemeenten ontvangen op dit moment via het gemeentefonds ongeveer € 1,4 miljard voor het organiseren van Beschermd Wonen.
-
De regio’s behouden in principe hun bestaande aandeel in de totale uitkering, als het nieuwe verdeelmodel Beschermd Wonen niet wordt ingevoerd. Mocht daar iets aan veranderen, dan moet dat bestuurlijk worden afgesproken. Hier zullen we dan over communiceren. Voor 2024 zal het huidige historische verdeelmodel blijven gelden. De laatste raming van de budgetten 2024 per centrumgemeente vindt u in de laatste circulaire.
-
Gemeenten zijn op grond van de Wmo 2015 verantwoordelijk voor ongeveer 24.000 cliënten Beschermd Wonen. Vóór de openstelling van de Wlz in 2021 waren dit er ongeveer 38.000.
-
- Mensen die niet zelfstandig thuis kunnen wonen, hebben behoefte aan een passende woonplek met begeleiding, bij voorkeur in hun eigen buurt of wijk. Als de ondersteuning dichtbij mensen georganiseerd wordt dan is het makkelijker om actief mee te doen aan de samenleving en is de kans op herstel groter.
- Daarom is voor Beschermd Wonen de afgelopen jaren veel aandacht en energie uitgegaan naar de implementatie van het advies 'Van beschermd wonen naar een beschermd thuis’ uit 2015 en de doordecentralisatie van Beschermd Wonen.
- Een nieuw objectief verdeelmodel en een woonplaatsbeginsel zijn instrumenten om deze visie op inclusief wonen mogelijk te maken.
-
- Het financieel verdeelmodel is gekoppeld aan de invoering van het woonplaatsbeginsel Beschermd Wonen. Het wetsvoorstel woonplaatsbeginsel is in januari 2023 ingediend bij de Tweede Kamer.
- De behandeling van het wetsvoorstel duurt langer dan verwacht. Daarom is de invoering van het objectief verdeelmodel en het woonplaatsbeginsel per 1 januari 2024 niet meer haalbaar.
- De voorbereidingen voor de doordecentralisatie van Beschermd Wonen gaan door, met als beoogde ingangsdatum 1 januari 2025.
-
De landelijke inkoop van enkele zeer specialistische voorzieningen (via een Landelijk Transitie Arrangement) is ook uitgesteld. De VNG heeft de betreffende instellingen en gemeenten waar deze instellingen staan hiervan op de hoogte gesteld.
-
- In het debat over zorgfraude van 3 februari 2022 is door verschillende partijen aandacht gevraagd voor de kwaliteit van het gemeentelijk toezicht op Beschermd Wonen, mede naar aanleiding van enkele incidenten. Tevens is door enkele Kamerleden gevraagd naar de stand van zaken van de doordecentralisatie.
- Op dit moment werkt de staatssecretaris van VWS met betrokkenheid van de VNG, gemeenten, lokale en regionale Wmo-toezichthouders, GGD GHOR Nederland, de IGJ, en TSD aan een visie op het Wmo-toezicht. In deze visie zal ook aandacht zijn voor Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang.
-
- Per 1 januari 2021 is de Wlz opengesteld voor mensen met psychische problematiek en een permanente, 24-uurs zorgbehoefte (te beoordelen door het CIZ). Er zijn ongeveer 14.000 cliënten Beschermd Wonen overgegaan naar de Wlz. Dit is veel meer dan vooraf ingeschat. De instroom in de Wlz blijft hoog.
- In 2019 was sprake van omvangrijke wachtlijsten in Beschermd Wonen. Wachtlijsten worden niet structureel en uniform in kaart gebracht. Het effect van de openstelling Wlz op de Wmo is (nog) niet in kaart gebracht.
- In 2023 werden bestuurlijke afspraken gemaakt over passende zorg voor mensen met ernstige Ggz-problematiek.
-
- Alle gemeenten zijn op grond van de Wmo nu al verantwoordelijk voor passende zorg en ondersteuning aan hun inwoners. De middelen voor Beschermd Wonen (BW) worden echter uitgekeerd aan 43 centrumgemeenten. Zij zijn gemandateerd door de regiogemeenten om deze ondersteuning in te kopen.
- Na de doordecentralisatie ontvangen álle gemeenten de middelen voor BW. Op grond van het woonplaatsbeginsel worden dan ook alle gemeenten verantwoordelijk voor hun eigen inwoners. Hierdoor ontstaat een prikkel voor regiogemeenten om te investeren in preventie en lokale passende ondersteuning – zoveel mogelijk thuis of dichtbij huis.
-
- Conform het advies van het expertiseteam blijft de Maatschappelijke Opvang (MO) de komende jaren een taak van de centrumgemeenten. Later wordt – mede op basis van de ervaringen met Beschermd Wonen – bekeken of ook de MO door gedecentraliseerd kan worden. Tot die tijd zal de transformatie van de MO (aanpak dakloosheid: Eerst een Thuis) niet stilliggen.
- De middelen voor de MO blijven dus voorlopig bij de centrumgemeenten, maar de beweging naar de voorkant, eerst een thuis, wordt wel ingezet met de aanpak dakloosheid.
- De samenhang blijft belangrijk punt van aandacht en daarom wordt er ook gesproken over MO/BW in veel berichtgeving. Zie verder de VNG-ledenbrief van 17 juli 2019 (pdf, 199 kB) hierover.