Het rijk, gemeenten, zorgverzekeraars en zorgaanbieders willen de onverwacht hoge instroom van cliënten met Ggz-problematiek in de Wet langdurige zorg (Wlz) terugdringen. Hierover zijn nu bestuurlijke afspraken gemaakt. Over wat dit voor gemeenten betekent, houdt de VNG op 7 juni een webinar.

Uitname uit gemeentefonds onbespreekbaar

Er is een veel grotere toestroom in de Wlz-Ggz dan door het ministerie van VWS is ingeschat. Dit was begin dit jaar aanleiding voor de bewindspersonen om betrokken partijen op te roepen gezamenlijk te zoeken naar alternatieve maatregelen. Dit om een tariefmaatregel in de Wlz en een uitname uit het gemeentefonds te voorkomen.

Voor de VNG is zo’n uitname uit het gemeentefonds onbespreekbaar. VNG-commissievoorzitter Cathalijne Dortmans: 'Dat kan echt niet. Er wordt al veel van gemeenten verwacht in het sociaal domein. Dat willen we graag oppakken, maar dan is er wel duidelijkheid en rust nodig in de begroting'. De VNG heeft dit standpunt benadrukt in een brief aan de Tweede Kamer, zie ons bericht van 18 april: Uitname gemeentefonds geen oplossing voor hoge instroom Wlz

Inzet VNG

Steeds meer mensen doen een beroep op Wmo-Beschermd Wonen én de Wlz-Ggz. Met de gezamenlijke bestuurlijke afspraken willen we ervoor zorgen dat mensen met een ernstige psychische aandoening en een langdurige, intensieve zorgvraag passende zorg en ondersteuning krijgen. Dit draagt niet alleen bij aan herstel van inwoners, maar ook aan een houdbaar zorgstelsel. 

De VNG heeft zich in de gesprekken over deze afspraken steeds gefocust op uitlegbaarheid én uitvoerbaarheid van de maatregelen. Deze moeten logisch voortvloeien uit een gezamenlijke regionale analyse.

Korte-termijn-maatregelen

De bestuurlijke afspraken bevatten 3 maatregelen voor de korte termijn en vragen inspanningen van álle gemeenten. Zo komt er een handreiking voor de indicatiestelling en gaan alle regio’s aan de slag met een regioaanpak gericht op beter zorgaanbod op het snijvlak van Wlz en Wmo. Ook laten de VNG en het ministerie van VWS een onderzoek uitvoeren naar de huidige beschikkingsduur van Wmo-Beschermd Wonen en intensieve ambulante begeleiding. Hierover worden dan later dit jaar afspraken gemaakt.

Daarnaast komt er een juridisch en beleidsmatig onderzoek naar mogelijke wettelijke aanpassingen van de toegang tot de Wlz en de Wmo. Het aanpassen van de toegangscriteria of de voorliggendheid van de Wlz worden daarin meegenomen.

Regionaal aan de slag

Een uitgebreide consultatie leert dat iedereen vindt dat er iets moet gebeuren. Tegelijkertijd zijn er bij gemeenten dus zorgen over de uitvoerbaarheid van de afspraken. Het VNG-bestuur heeft daarom opgeroepen tot een fasering van de regioaanpak. Ook is een praktijktoets onderdeel geworden van het onderzoek naar langdurende Wmo-beschikkingen.

Dortmans benadrukt dat deze afspraken een begin zijn, maar het werkelijke vraagstuk om meer inzicht vraagt:

We moeten ons niet richten op enkel de instroom in de Wlz. Het gaat om kwetsbare inwoners die we vanuit het brede zorgstelsel passende zorg moeten bieden. We moeten daarom ook beter inzicht krijgen in wat de gevolgen zijn van deze regels voor de mensen over wie het gaat. We hebben nog veel vragen over de betekenis van beschikbare data en de knoppen waar we aan kunnen draaien voor de lange termijn. Daar moeten we nú mee aan de slag.

Balans opmaken begin 2024

Begin 2024 wordt opnieuw de balans opgemaakt. Vooralsnog hopen de partijen de instroom in de Wlz terug te brengen naar 100 cliënten per maand. De komende tijd moet duidelijk worden of de huidige aannames kloppen en de maatregelen passend en effectief zijn.

Vragen of meer informatie

Meld u aan voor het webinar op 7 juni. Heeft u nog vragen? Mail dan naar vraagbaakMOBW@vng.nl