Het Expertiseteam lokale politieke partijen onderzocht of er sprake is van ongelijkheid tussen lokale politieke partijen en lokale afdelingen van politieke partijen. Bestudering van bestaande onderzoeksgegevens en vooral de gesprekken met stakeholders en met leden van lokale politieke partijen geven vier knelpunten aan:

1. Geld. Lokale politieke partijen ontvangen geen subsidie.
2. Kennis. Lokale politieke partijen hebben geen toegang tot een centrale organisatie voor kennis en ondersteuning.
3. Burgemeestersbenoemingen. Het aantal burgemeesters afkomstig van een lokale politieke partij blijft achter bij wat verwacht kan worden nu 30 procent van de raadszetels ingevuld wordt door lokale politieke partijen.
4. De positie van lokale politieke partijen in het geheel van de gedecentraliseerde eenheidsstaat. Lokale politieke partijen worden minder ‘gehoord’ in de Staten-Generaal en Provinciale Staten dan landelijke politieke partijen..

De twee belangrijkste knelpunten, geld en kennis, kunnen worden opgelost door een aanpassing van de Wet financiering politieke partijen (Wfpp).Deze wet moet mogelijk maken dat ook decentrale politieke partijen subsidie kunnen aanvragen. In de Wfpp moet worden opgenomen dat instellingen die zich richten op de ondersteuning van lokale politieke partijen subsidie kunnen aanvragen. Het Kennispunt lokale politieke partijen moet worden verzelfstandigd en verder uitgebouwd worden tot een centrale organisatie die zich richt op de ondersteuning van lokale politieke partijen. Door wijziging van de  Wfpp krijgt het Kennispunt een structurele financiële basis.

Voor het knelpunt van de burgemeestersbenoemingen geeft het expertiseteam een aantal praktische oplossingen zoals meer aandacht voor kandidaten van lokale partijen in het benoemingsproces en scouting en selectie van potentiële kandidaten. Het punt van de positie van de lokale partijen in het geheel van de gedecentraliseerde eenheidsstaat zou opgelost kunnen worden door het uitbreiden van het kiesrecht voor de leden van de Eerste Kamer tot een combinatie van alle leden van Provinciale Staten en alle gemeenteraadsleden.

Het expertiseteam geeft tot slot een aantal adviezen over de rol van de VNG in relatie tot lokale politiek partijen. Onder meer wordt voorgesteld om de VNG-commissie Raadsleden & Griffiers te vragen structureel aandacht te  hebben voor de rol en positie van lokale politieke partijen.