Effectiviteit huidige nee/ja- en nee/nee-sticker

Een belangrijke factor om mee te nemen in de besluitvorming is de effectiviteit van het huidige systeem. Hiermee wordt bedoeld het aantal huishoudens dat al een nee/ja- of nee/nee-sticker heeft. Wanneer het huidige systeem effectief werkt, zal een nieuw systeem minder resultaat geven. Immers, wanneer een substantieel aantal inwoners al bewust heeft gekozen om helemaal geen ongeadresseerd drukwerk of enkel huis-aan-huis bladen te ontvangen, dan zal een nieuwe ja/ja-sticker hierin weinig tot geen verandering in brengen. De effectiviteit van het huidige systeem verschilt per gemeente. 

Milieudoelstellingen

Een veelgehoord argument van gemeenten voor invoering van de ja/ja-sticker is dat dit milieuwinst oplevert en bijdraagt aan de (lokale) milieudoelstellingen. Denk hierbij aan de besparing op papier, inkt, brandstof en inzamelkosten. De milieuwinst ten opzichte van de huidige situatie kan per gemeente verschillen, onder andere afhankelijk van de mate waarin papier goed wordt gescheiden en het bestaande stickersysteem functioneert. 

De VNG heeft een onderzoek laten verrichten naar de milieuwinst bij invoering van de ja/ja-sticker. Dit heeft geresulteerd in een milieu-impacttool die helpt bij het besluit over stickers voor ongeadresseerd drukwerk

Overige beschikbare informatie hierover:

Draagvlak onder inwoners

Het draagvlak onder inwoners voor het invoeren van de ja/ja-sticker is van belang voor het succes. Enkele grote gemeenten hebben hiernaar onderzoek gedaan. 

Uit een in maart 2018 verricht Amsterdams onderzoek komt naar voren dat 3 maanden na invoering van de ja/ja-sticker 84% van de respondenten het eens is met de invoering van het nieuwe systeem (Bron: Evaluatie ja/ja-sticker, afd. onderzoek, informatie en statistiek, gemeente Amsterdam). 

In een vergelijkbaar onderzoek in Haarlem vindt 72% van de respondenten het een goed idee dat er alleen reclame mag worden bezorgd bij een brievenbus met een ja/ja-sticker. (Bron: Wieneke Ruysenaars, Martijn Canisius, 12 februari 2019, ‘Brievenbusstickers reclamedrukwerk digipanel onderzoek Haarlem)

Zie ook het onderzoek over het gebruik en de effecten van online folders (met name vanaf pagina 25). 

Draagvlak onder ondernemers

Naast het draagvlak onder inwoners is het van belang om na te denken over het draagvlak onder ondernemers. Voor (lokale) ondernemers kunnen de reclamefolder en/of het huis-aan-huisblad een belangrijke communicatiebron zijn. Het is daarom belangrijk om ook dit perspectief mee te nemen in de afweging.

Beschikbaarheid alternatieven voor ongeadresseerd drukwerk 

Er zijn meerdere alternatieven voor ongeadresseerd reclamedrukwerk. Het is immers mogelijk om folders digitaal te bekijken of specifieke folders (geadresseerd) te ontvangen. Ondernemers hebben daarmee alternatieve advertentiemogelijkheden. De mate waarin er volwaardige alternatieven zijn, zal echter per ondernemer en/of per gebied verschillen. 

Kosten voor de in- en uitvoering van het systeem 

Aan het invoeren van de ja/ja-sticker zijn kosten verbonden. Deze kosten betreffen met name de communicatie over de verandering van het systeem. Zowel inwoners als bedrijven moeten goed en tijdig worden geïnformeerd over de verandering. Daarnaast zijn er kosten verbonden aan de handhaving. Deze zullen sterk verschillen, afhankelijk van onder meer de grootte van de gemeente, het aantal ondernemers dat reclamefolders laat verspreiden en de bereidheid van inwoners om overtredingen te melden.