Het doel van een volledig circulaire economie is nog ver weg, concludeerde het PBL onlangs. Om dit doel alsnog in zicht te brengen, kunnen ook gemeenten veel doen. In deze Week van de circulaire economie presenteren de VNG en Platform31 een brainstorm-canvas, achtergronden en voorbeelden die hierbij helpen.

Het Europees Parlement en de Raad van de EU hebben een akkoord bereikt over 3 voorstellen: het REPowerEU-plan, het Sociaal Klimaatfonds en het Emissiehandelssysteem. Alle voorstellen richten zich op meer energieonafhankelijkheid, ondersteuning voor kwetsbare inwoners en duurzame investeringen.

Het Afvalfonds Verpakkingen betaalt gemeenten vanaf 1 januari 2023 voor het aandeel verpakkingen in openbare prullenbakken. Het Afvalfonds betaalt een vergoeding van € 0,76 per inwoner, uit te keren op basis van inwoneraantal.

De Tweede Kamer wil gemeenten een formele rol geven bij de inrichting van ‘uitgebreide producentenverantwoordelijkheid’. Dat moet voorkomen dat de kosten voor afvalinzameling en -verwerking worden afgewenteld van producenten naar gemeenten en inwoners. Dit strookt met een in juni aangenomen VNG-motie.

De Europese Commissie heeft in het kader van haar actieplan over circulaire economie nieuwe wetgeving voorgesteld. De maatregelen hebben effect op de manier waarop afval verwerkt wordt. En raakt daardoor ook het gemeentelijk beleid.

Minder CO2-uitstoot door regionale mobiliteitsprogramma’s en een visie over asbestdaken: dat zijn enkele van de 7 onderwerpen waarvoor de VNG aandacht vraagt van de Kamer. In een position paper staan onze opmerkingen voor de begrotingsbehandeling van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

De Europese Commissie kondigt nieuwe wetgeving aan om de verontreiniging van lucht, water en bodem in Europa terug te dringen. In het ‘Zero Pollution Action Plan’ staat al wetgeving over verontreiniging. Daar komen nu richtlijnen over onder andere luchtverontreinigende stoffen en stedelijk afvalwater bij.

Met de nieuwe wetgeving voor bodemgezondheid worden bodems in de toekomst beter beschermd. Ook zien de nieuwe regels erop toe dat bodems op duurzame wijze worden gebruikt. De VNG reageerde op de openbare raadpleging van de Commissie, omdat de wetgeving ook gevolgen heeft voor gemeenten.

Voor een meer toekomstbestendig en circulair afvalbeheer moeten (meer) prikkels worden ingebouwd aan de zogenoemde voorkant van het systeem. Hergebruik en een langere levensduur van een product moeten het uitgangspunt worden. Hierover wil de VNG op basis van onderzoek met het rijk in gesprek.

Het nieuwe platform ‘de Verschilmakers’ biedt kennis over circulaire mogelijkheden op 6 thema’s: bouw, landbouw, infrastructuur, bedrijven, inwoners en afval. Het helpt ambtenaren die willen weten hoe ze hun impact kunnen vergroten en hoe andere decentrale overheden dat al doen.