De VNG vindt het belangrijk dat de gemeenten de mogelijkheid krijgen om generatieve AI in te zetten voor hun inwoners. Hierbij moet een evenwichtige benadering worden gekozen, waarbij innovatie gestimuleerd wordt binnen bestaande wettelijke kaders.
De VNG reageert hiermee op de brief van staatssecretaris Van Huffelen van Digitalisering. In de brief stelt de staatssecretaris dat niet-gecontracteerde, vrij beschikbare generatieve AI-toepassingen in het algemeen niet aantoonbaar voldoen aan de geldende privacy- en auteursrechtelijke wetgeving. Op basis hiervan concludeert de staatssecretaris dat het de rijksoverheid niet is toegestaan om deze technologie te gebruiken. Voor gemeenten lijkt het daarmee waarschijnlijk dat zij juridische risico’s lopen wanneer zij niet-gecontracteerde generatieve AI-toepassingen gebruiken.
Groeiende kansen
Tegelijkertijd is duidelijk dat generatieve AI gemeenten enorme kansen biedt bij de uitvoering van hun taken en het verbeteren van het contact met de inwoner. Denk bijvoorbeeld aan ondersteuning bij het beantwoorden van bezwaarschriften en aan het voldoen aan Woo-verzoeken. Naarmate de technologie zich ontwikkelt, zal het aantal kansen naar verwachting sterk groeien.
Bescherming persoonsgegevens
Innovatie is ook voor gemeenten essentieel. We moedigen dan ook aan dat gemeenten op een verantwoorde manier en binnen beschermde omgevingen kunnen experimenteren. Gemeenten moeten daarbij uiteraard bestaande wet- en regelgeving naleven, bijvoorbeeld met betrekking tot de bescherming van persoonsgegevens en het werken met ethische gedragsregels. In dat kader hebben gemeenten antwoord nodig op de vraag welke leveranciers en toepassingen voldoen aan deze regelgeving. Dit inzicht ontbreekt op dit moment.
Toekomstbestendige kaders
De ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie gaan razendsnel. Daarom moeten wij als overheden gezamenlijk de toekomstbestendigheid van de kaders borgen en maatregelen nemen om deze waar nodig te vernieuwen. Voorbeelden uit het recente verleden zoals Uber, AirBnB en de impact van sociale media laten zien dat de wetgevende macht niet altijd snel genoeg reageert. Het naleven van bestaande kaders, en de ontwikkeling van nieuwe, is dan ook niet alleen randvoorwaardelijk, maar ook een vruchtbare voedingsbodem voor het stimuleren van maatschappelijk verantwoorde innovaties.
Meer informatie
Kamerbrief over Voorlopig standpunt voor Rijksorganisaties bij het gebruik van generatieve AI