Op 15 juni stemt de milieucommissie van het Europees Parlement over de EU Natuurherstelwet. De VNG steunt de commissie in het vormen van een natuurherstelwet, maar pleit voor lokale afwegingsruimte en een inspanningsverplichting in plaats van resultaatverplichting.
Update 28 juni 2023
De Raad heeft op dinsdag 21 juni een standpunt aangenomen. De tekstvoorstellen zijn een stuk minder verplichtend op de voor de VNG belangrijke artikelen. Nederland heeft, net als Zweden, Italië, Polen, Finland, België en Oostenrijk, niet ingestemd met het voorstel.
Het is de milieucommissie van het Europees Parlement niet gelukt om op dinsdag 27 juni een compromis te bereiken. Dat betekent dat in het Europees Parlement alles weer open ligt. In de week van 10 juli stemt het hele parlement over de wet. Als de wet alsnog door het Europees Parlement komt, moeten de 27 landen in de Raad en het Parlement samen onderhandelen over een eindvoorstel. Een eindvoorstel ligt er dan op zijn vroegst volgend voorjaar. Vlak voor de Europese verkiezingen.
Bindende regelgeving natuurherstel
De biodiversiteit in de EU neemt af en eerder genomen maatregelen om dit tegen te gaan zijn niet afdoende om verslechtering van de natuur en biodiversiteit tegen te gaan. Juni 2022 publiceerde de Europese Commissie daarom een voorstel tot bindende regelgeving op het gebied van natuurherstel. Deze regelgeving bevat regels op het gebied van groen in de stad en de bescherming van habitattypen, maar ook over het herstellen en beschermen van natuur in Nederland (het zogenoemde verslechteringsverbod). In juni en juli 2023 stemt het Europees Parlement over de wet en vormt de Raad van de EU haar Algemene Oriëntatie.
Oog voor de uitvoeringsmogelijkheden
De VNG herkent het belang van nieuwe instrumenten om de biodiversiteit te beschermen en het groen en de natuur in stedelijk gebied te versterken en vergroten. Zo wordt onze leefomgeving gezonder en de natuur robuuster.
Het voorgestelde artikel (6) in het ontwerpvoorstel houdt echter onvoldoende rekening met de beleidsvrijheid die lokale autoriteiten moeten hebben om de openbare ruimte op een verantwoorde wijze in te richten. Ook de uitvoering van een verslechteringsverbod (artikel 4) voor natuur in heel Nederland is een grote uitdaging en zou kunnen leiden tot grote uitvoeringsproblemen gezien de kleine oppervlakte en dichtbevolktheid van Nederland.
Discussies over Natuurherstelwet goede kant op
Op dit moment wordt er in de Raad nog steeds toegewerkt naar een Algemene Oriëntatie, een standpunt van de Raad. Ook in het Europees Parlement worden de nodige discussies gevoerd over tekstvoorstellen in de wet. De afgelopen periode heeft de VNG verschillende gesprekken gevoerd in Brussel over deze wet en de onderdelen die ons zorgen baren in de uitvoering.
We merken bij zowel de Raad als in het Europees Parlement dat de discussies de goede kant bewegen richting onze criteria op het gebied van stedelijke vergroening en het verslechteringsverbod. Voor beide geldt dat de voorstellen van de Raad en het Parlement minder verplichtend zijn. Zeker bij stedelijke vergroening wordt meer ruimte voor lokale invulling (in de regio) mogelijk.