Per 1 januari 2025 zijn er termijnen voor de brede ondersteuning opgenomen in de Wet hersteloperatie toeslagen. Met de termijnen komt er meer uniformiteit en duidelijkheid over hoe de brede ondersteuning (hulp) door gemeenten aan getroffen inwoners van de toeslagenaffaire eruitziet.

De hulp vanuit de gemeente blijft doelgerichte hulp op maat. Hierbij is de situatie van het gezin bij het eerste gesprek –de intake– het startpunt van de ondersteuning.

De termijnen geven duidelijkheid over het proces van de brede ondersteuning. Wanneer ontvangt de ouder een eerste plan van aanpak? En tot wanneer loopt de brede ondersteuning? De termijnen gelden voor alle gemeenten en zijn als volgt: 

  • Na aanmelding vindt het eerste gesprek plaats binnen een redelijke termijn. Nadat een ouder of kind zich heeft aangemeld bij de gemeente en het recht op hulp is bevestigd bij UHT, geldt een redelijke termijn tot het moment waarop een eerste gesprek met een medewerker van de gemeente (of de organisatie die in opdracht van de gemeente werkt) plaatsvindt. In het gesprek wordt de huidige situatie geïnventariseerd en wordt besproken of er een hulpvraag is waarbij gemeentelijke ondersteuning gewenst is. De gemeente kan ouders informeren (bijvoorbeeld via lokaal beleid) wat de termijn is die aangehouden wordt. De VNG adviseert gemeenten om inwoners altijd te informeren over deze lokale situatie, zodat zij weten wanneer zij een uitnodiging van de gemeente kunnen ontvangen.
     
  • Het eerste gesprek: het vaststellen van de hulpvraag.
    Bij de kennismaking wordt de huidige situatie van de rechthebbende op de vijf leefgebieden besproken. Wanneer in dit gesprek de ouder of het kind een hulpvraag heeft waarbij gemeentelijke ondersteuning gewenst is, is dit ook het eerste gesprek. De hulpvraag wordt opgenomen in het plan van aanpak. De gemeente informeert de ouder of het kind dat het eerste gesprek heeft plaatsgevonden en legt deze datum vast. Het plan van aanpak wordt binnen acht weken na het eerste gesprek opgesteld.
     
  • Binnen acht weken vanaf de datum van het eerste gesprek wordt het (eerste) plan van aanpak opgesteld.  
    In het plan van aanpak wordt de situatie beschreven van de ouder of het kind op het moment van aanmelden voor hulp bij de gemeente. Er wordt aangegeven welke hulpvra(a)g(en) er zijn, naar welke doelen er wordt toegewerkt en op welke manier de gemeente de ouder of het kind daarbij ondersteunt. In het plan van aanpak wordt de datum opgenomen waarop het eerste gesprek heeft plaatsgevonden. Dit is belangrijk, omdat de termijnen rondom de duur van de brede ondersteuning gaan lopen vanaf de datum van dit eerste gesprek. Het plan van aanpak is een beschikking. Dit houdt in dat beroep en bezwaar mogelijk is. Bijna altijd is dit eerste plan van aanpak, een plan van aanpak op hoofdlijnen. Immers, herstel is geen eenvoudig noch lineair proces. Er is twee jaar lang de tijd om tot een volledig plan van aanpak te komen.
     
  • Er is zes maanden de tijd om te bepalen welke spullen noodzakelijk zijn. 
    Spullen zijn alleen onderdeel van de brede ondersteuning, indien het verstrekken ervan noodzakelijk is om de doelen, zoals opgenomen in het plan van aanpak, te bereiken. Besluiten over wat (acuut) aan spullen noodzakelijk is worden binnen zes maanden na het eerste gesprek genomen. De spullen zijn altijd ondersteunend aan de hulp die is opgenomen in het plan van aanpak. Het daadwerkelijk verstrekken van deze spullen kan ook na de periode van zes maanden gebeuren.
     
  • Twee jaar om het plan van aanpak volledig te maken.
    Er is een periode van twee jaar om het plan van aanpak volledig uit te werken en te bepalen welke hulpverlening nodig is om de gestelde doelen te bereiken. Gedurende deze twee jaar wordt besproken wat nodig is om tot een compleet plan van aanpak te komen. Er is dus twee jaar de tijd om het plan van aanpak aan te vullen, en stapsgewijs toe te werken naar de hoofddoelen die zijn vastgesteld. De hulp zelf kan langer doorlopen dan de twee jaar, en zelfs pas daarna starten, mits de beslissing over wat nodig is aan hulp wel al daarvoor werd genomen.  

Wat betekent dit voor ouders of kinderen die zich voor 1 januari 2025 bij de gemeente hebben gemeld? 

De aanvullingen op de wet houden rekening met ouders en kinderen die al hulp krijgen. En met ouders en kinderen die voor 1 januari 2025 contact hadden opgenomen met de gemeente over een hulpverzoek. De hulp aan hen loopt gewoon door. In de wet is overgangsrecht opgenomen om hier rekening mee te houden. Er kunnen zich twee situaties voordoen:

Situatie 1: plan van aanpak is in uitvoering 

Voor de ouders en kinderen met een lopend plan van aanpak gaan de termijnen per 1 januari 2025 gelden. Indien noodzakelijk voor het bereiken van de doelen, kunnen er tot 1 juli 2025 spullen worden toegevoegd aan het plan van aanpak. Er is tot 1 januari 2027 de tijd om tot een volledig plan van aanpak te komen.   

Situatie 2: eerste gesprek gevoerd, maar nog geen plan van aanpak 

Wanneer voor 1 januari 2025 een eerste (intake) gesprek met een ouder of kind is gevoerd, maar er nog geen hulp geboden wordt, moet het plan van aanpak uiterlijk op 26 februari 2025 (na acht weken) zijn opgesteld.  

Wat wordt verstaan een redelijke termijn? 

Een eerste gesprek dient binnen een zogenaamde redelijke termijn’ gepland te worden. Doorgaans wordt een termijn van maximaal acht weken als redelijk beschouwd. Nadat er contact is gezocht door de ouder, een kind of ex-toeslagpartner dient u als gemeente binnen deze redelijke termijn een eerste gesprek te organiseren waarin u gezamenlijk de hulpvragen in kaart brengt. De VNG adviseert een zo kort mogelijke doorlooptijd te hanteren om hulpverzoeken tijdig op te pakken. Informeer uw inwoners over de termijnen die u hanteert. Lukt het u niet een termijn te halen? Communiceer dit dan tijdig naar een ouder of kind om de juiste verwachtingen bij hen te realiseren. 

Plan van aanpak binnen acht weken 

Na het eerste gesprek is er acht weken de tijd om een plan van aanpak aan een ouder of kind toe te sturen. Dit kan in eerste aanleg een plan van aanpak op hoofdlijnen zijn. Er is hierna twee jaar tijd om tot een volledig plan van aanpak te komen. Het is belangrijk om de datum van het eerste gesprek vast te leggen en te communiceren aan de rechthebbende. Een plan van aanpak is een verplichte stap in het proces. Het plan van aanpak is een beschikking volgens de Awb.