Doordat de prioriteit ligt op woningbouw is de economische functie onder druk komen te staan. Maar (ruimte voor) ondernemen en werk zijn de basis voor het verdienvermogen van ons land. De VNG benoemt in een position paper de opgaven die gemeenten zien en waar zij voor staan samen met provincies en het rijk.

Inhoud van het position paper

In het position paper geven we als gemeenten ons perspectief op de opgaven die we tegenkomen. Ook gaan we in op de rol die we voor onszelf zien, hoe we die willen invullen, en welke randvoorwaarden daarvoor nodig zijn. Aan de orde komen: 

  • Visie op het vraagstuk: werken aan toekomstbestendige ruimte en economie in 2050.
  • Grootste opgaven: welke opgaven zien we, welke rol hebben gemeenten daarin, en wat zijn openstaande vraagstukken.
  • De rol van gemeenten: waar zetten we als gemeenten op in.
  • Randvoorwaarden: wat hebben we gemeenten nodig om onze rol te vervullen, wat wil de VNG daarvoor gaan doen en wat hebben we interbestuurlijk nodig.

Ruimte voor werken en ondernemen als ruimtelijke opgave

Ruimte voor werken en ondernemen is nodig in samenhang met andere ruimtelijke opgaven. We lopen op verschillende manieren tegen grenzen aan. Gewenste bedrijfsuitbreidingen of nieuwe vestigingen zijn niet zomaar meer mogelijk: door gebrek aan fysieke ruimte, maar ook door knelpunten in bijvoorbeeld het energienet, mobiliteit en milieunormen. 

Nu al zijn er regio’s waar de ruimtevraag van bedrijven groter is dan het aanbod. De verwachting is dat de komende jaren alleen maar meer beleidsaandacht nodig zal zijn. De bevolking groeit en er is bovendien ruimte nodig voor de beoogde transitie van de economie. We staan voor de opgave om een circulaire economie te worden en ook de leveringszekerheid van grondstoffen verbeteren (strategische autonomie). Ook hiervoor is meer (betaalbare) bedrijfsruimte nodig.

Toekomstbestendige ruimte voor economie: opgave voor gemeenten

Gemeenten staan voor de opgave om mee te sturen op toekomstbestendige ruimte voor economie. Zij trekken nieuwe bedrijven aan en bieden bestaande bedrijven kansen en ruimte te bieden om zich verder te ontwikkelen. Daarnaast hebben gemeenten een belangrijke rol in de ruimte, bijvoorbeeld in het opstellen van bestemmmings- en omgevingsplannen. 

Ruimtelijke ordening betekent dat verschillende functies in samenhang bekeken moeten worden. Juist gemeenten zijn bij uitstek in staat om integraal te werken vanuit de lokale situatie. Gemeenten hebben belang bij een sterke lokale economie, een gezonde leefomgeving en ruimtelijke kwaliteit. Veel gemeenten merken nu al dat sturen op ruimte voor werken in toenemende mate nodig is en zijn bezig hun beleidsaandacht te ontwikkelen.

Ruimtelijke ‘puzzel’ is een landelijke opgave

Als gemeenten willen we hierin onze rol pakken. Een rol die door de aard en urgentie van de opgave aan het veranderen is. Dit willen we samen met provincies en het rijk doen. De ruimtelijke ‘puzzel’ is immers een landelijke opgave waarbij die vraagt om gemeenten- en regio-overstijgende keuzes.