Pak de zaken aan zoals thuis. Met gezond verstand en zonder fratsen. Dat is de kortste samenvatting van het verhaal van Ruud Klarenbeek, oud-bestuurder van de JP van den Bent stichting. Werken volgens de Bedoeling doen ze bij deze organisatie al vanaf het eerste begin. 

Klarenbeek vertelde erover in de 5e sessie van het gemeentelijk leernetwerk Leiderschap en de Bedoeling op 19 mei in Amersfoort. 

Geen doelgroepen

JP van den Bent stichting (JP) werkt als aanbieder voor 90 gemeenten op 190 locaties met 3900 cliënten. Een grote organisatie die kleinschalig werkt met als grondregel: doe wat nodig is, laat wat niet nodig is. De organisatie maakt geen onderscheid in doelgroepen, het gaat erom unieke mensen te bieden wat ze nodig hebben. De systemen van gemeenten om kwaliteit te sturen en monitoren, dragen daar niet altijd aan bij, vertelt Klarenbeek. ‘Zo stelde een gemeente de eis dat al onze medewerkers minimaal mbo4 moeten hebben. Wij hebben veel mensen van niveau 2 en 3 die fantastisch werk doen en dat willen we zo houden. Met deze gemeente zijn we niet meer in zee gegaan.’

Open klimaat

Op de locaties is de begeleider van cliënten in de lead, de gedragskundige is ‘consultatief’. Niet de beroepsblik van de specialist, maar de generalist met kennis van de praktijk bepaalt met de cliënt en diens familie de koers. De locaties zijn opgezet door cliënten, ouders en medewerkers zelf. Hoe meer eigenaarschap, hoe meer kwaliteit en hoe lager de kosten. De organisatie is plat en informeel. ‘Je moet niet te veel ordenen, de richtlijn is zorgen dat je de zaak op orde hebt,’ zegt Klarenbeek. ‘Wat is op orde?’ vraagt iemand. ‘Dat hangt van de locatie af, de mensen bepalen het zelf. In Friesland zijn de locaties doorgaans een beetje rommelig, in Twente houden ze meer van pracht en praal. De norm is de uitkomst van de lokale discussie daarover.’

Geld over

De organisatie kent geen afdelingen Finance & Control, Facilitair of Bouw. Op de locaties wordt gewerkt zonder begroting, ze kopen zelf in volgens de logica van een huishouding: wat komt er binnen, wat kun je uitgeven? ‘Dit is efficiënt, JP houdt geld over, er is een reserve van € 100 miljoen.’ 

Anders verantwoorden

Met zijn bagage als bestuurder van JP stapte Klarenbeek in een werkgroep van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) die aanbevelingen deed voor een andere, betere praktijk van verantwoorden in de zorg. De registratielast geeft zorgverleners een gevoel van nutteloosheid. Welke waarde voegt dit toe aan de zorg die patiënten en cliënten nodig hebben? Ook is de informatiewaarde van alle dashboards, benchmarks en vinklijstjes beperkt.

Soft controls

Bij JP bestaat de verantwoording maar voor een kwart uit meetbare resultaten. Driekwart gaat op basis van vertellen en gesprek. De werkwijze is transparant en simpel; iedereen kan begrijpen wat er gebeurt. Soft controls -  maatregelen die inspelen op de motivatie, loyaliteit, integriteit, inspiratie en normen en waarden van medewerkers – zijn belangrijk bij JP. De accountant onderzoekt daarom niet enkel meetbare resultaat, maar juist de soft controls en de werkcultuur. 

Meer informatie