Steeds meer gemeenten en onderwijsorganisaties werken actief aan inclusie. De handreiking Samen werken voor inclusiever onderwijs bevat praktijkvoorbeelden en praktische tips waarmee scholen, samenwerkingsverbanden en gemeenten goede randvoorwaarden kunnen creëren bij het realiseren van inclusiever onderwijs.

Download de handreiking ‘Samen werken voor inclusiever onderwijs’

Ontwikkelagenda bestuurlijke samenwerking

Tijdens een afsluitende bijeenkomst van de Week van Inclusief Onderwijs 2023 namen Ingrid Hoogstrate, directeur Inclusieve Samenleving VNG, en Martijn Sanders, directeur Directie Kansengelijkheid en Onderwijsondersteuning, ministerie van OCW, de handreiking ‘Samen werken voor inclusiever onderwijs’ in ontvangst. De handreiking omvat een ontwikkelagenda voor de bestuurlijke samenwerking onderwijs-gemeenten bij het werken aan inclusie. Deze is samengesteld op basis van ervaringen in 9 voorloperregio’s.

Samenwerken met een gedeelde visie

Wanneer diversiteit en inclusie op school de norm zijn, is daarmee een fundament gelegd voor een meer inclusieve samenleving. Want inclusie houdt niet op na schooltijd en is geen opdracht van het onderwijs alleen. Maar hoe pak je dat aan? Wat zijn factoren die de samenwerking rondom inclusie bevorderen? En welke thema’s vragen expliciet aandacht? Over deze en andere vraagstukken spraken gemeenten en samenwerkingsverbanden die vooroplopen in het werken aan inclusiever onderwijs tijdens de bijeenkomst van de Week van Inclusief Onderwijs 2023. De conclusie? In gezamenlijkheid – onderwijs én gemeenten –  én met een gedeelde visie kan er in een regio echt beweging ontstaan.

Niet de mensen maar het systeem aanpassen

'De handreiking had op geen beter moment kunnen komen', vertelt Ingrid Hoogstrate. “Hoewel het VN-verdrag Handicap al jaren geleden in werking is gegaan, is inclusie een zeer actueel thema. Als je kijkt naar inclusie gaat het wat mij betreft vooral over het aanpassen van het systeem. Is ons systeem wel toegerust op alle mensen? Weten ouders de weg niet te vinden naar jeugdhulp of hebben wij het zo complex gemaakt? Deze handreiking geeft handvatten om onze gezamenlijke verantwoordelijkheid voor kansengelijkheid te nemen en sluit goed aan bij de notitie ‘Een sterke basis door een krachtige samenwerking’ die we samen met partners uit onderwijs en opvang hebben opgesteld. Laten we doorgaan met inclusief, zodat alle kinderen kunnen meedoen. Zo normaal mogelijk en in de eigen omgeving, binnen en buiten schooltijd.”

Stip op de horizon: de inclusieve samenleving

Martijn Sanders: 'Als we het hebben over inclusiever onderwijs horen we vaak hoe ongelofelijk ingewikkeld het is om écht inclusief te zijn. Jullie laten met elkaar zien dat dat kan en dat de handelingsverlegenheid die we vaak tegenkomen eigenlijk onterecht is. Want als je elkaar opzoekt, handelt vanuit een visie en begint met elkaar vanuit het belang van het kind, dan kun je een heel eind komen. Het is mooi dat het onderwijs de handschoen oppakt en dat gemeenten aan boord zijn, maar dit moet een olievlek worden. Want inclusie beperkt zich niet tot onderwijs; waar we naartoe willen is dat we een inclusieve samenleving zijn. Dat is de stip op de horizon.'

Terugkijken bijeenkomst

Bekijk dan de bijeenkomst terug om meer over de praktijkvoorbeelden te horen. Tip: het (samen) bekijken van de video kan een mooi startpunt zijn voor het goede gesprek tussen gemeenten en onderwijs.