Mensenhandel blijft een groot probleem in Nederland, met naar schatting jaarlijks 5.000 slachtoffers. Gemeenten spelen in de bestrijding van mensenhandel een cruciale rol, maar worden geconfronteerd met complexe en uiteenlopende vraagstukken.
De vandaag verschenen Monitor mensenhandel 2019-2023 van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen biedt inzicht in de uitdagingen rondom de bestrijding van mensenhandel.
Uniform toezicht op sekswerk blijft uitdaging
Gemeentelijke verschillen in beleid en toezicht op sekswerk bemoeilijken de bestrijding van binnenlandse seksuele uitbuiting. Deze vorm van mensenhandel is steeds vaker verborgen door de verschuiving naar minder zichtbare sectoren zoals thuisprostitutie. Het ontbreken van uniforme kaders leidt tot variƫrende aanpakken per gemeente, wat een consistent zicht op slachtoffers en daders bemoeilijkt.
Online signalering waardevol bij bereiken kwetsbare groepen
De monitor toont dat minderjarige slachtoffers steeds vaker buiten beeld raken in traditionele hulpverleningstrajecten. Online hulpinitiatieven zoals 'Chat met Fier' hebben bewezen een waardevol hulpmiddel te zijn in het bereiken van deze kwetsbare groep. Gemeenten kunnen overwegen om deze vormen van signalering en hulpverlening binnen hun regio te versterken.
Privacywetgeving als belemmering voor samenwerking
Privacywetgeving, waaronder de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), blijft een uitdaging voor de aanpak van mensenhandel. Veel meldingen kunnen niet worden geregistreerd door onzekerheid over hoe informatie gedeeld mag worden. Dit belemmert samenwerking tussen instanties en een volledig beeld van de omvang van mensenhandel.
Arbeidsuitbuiting onderbelicht
Hoewel arbeidsuitbuiting een groot deel uitmaakt van de gemelde gevallen van mensenhandel, is de strafrechtelijke aanpak hiervan beperkt. Gemeenten kunnen, bijvoorbeeld door toezicht op woonomstandigheden, bijdragen aan een beter zicht op en aanpak van deze vorm van uitbuiting.
Opvang en hulpverlening niet altijd toereikend
De toegang tot hulp en opvang verschilt per regio, wat slachtoffers soms belemmert in het verkrijgen van de juiste zorg. De monitor benadrukt het belang van een nationaal verwijsmechanisme om slachtoffers sneller en effectiever te kunnen helpen.
Pleidooi voor meer samenwerking
De monitor pleit voor meer samenwerking tussen lokale, regionale en nationale instanties om mensenhandel effectiever aan te pakken. Gemeenten zijn een belangrijke schakel in deze keten vanwege hun nabijheid tot de samenleving en hun verantwoordelijkheden op het gebied van toezicht, signalering en hulpverlening. Het versterken van deze samenwerking kan bijdragen aan een meer consistente en integrale aanpak van mensenhandel.
De monitor roept op tot een kritische blik op de huidige aanpak en benadrukt de gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle betrokken partijen, van gemeenten tot opsporingsinstanties en zorgverleners, om mensenhandel beter te bestrijden en slachtoffers adequaat te beschermen.