Lees de rapportage IBO: Vereenvoudiging Sociale Zekerheid

Noodzaak makkelijker stelsel ook in essay Bestaanszekerheid als belofte

De VNG onderstreept de noodzaak om het stelsel te vereenvoudigen en daarmee de bestaanszekerheid te borgen op de lange termijn. De uitdaging ligt er om het stelsel van sociale zekerheid eenvoudiger, uitvoerbaar en uitlegbaar te maken. Zowel voor inwoners als gemeenten.

Gemeenten en overige uitvoerders van sociale zekerheid (UVW, SVB) merken dat de problematiek complexer en de uitvoering ingewikkelder wordt. Een fundamentele vereenvoudiging en het borgen van bestaanszekerheid op de lange termijn is nodig om dit tij te keren, zoals wij ook bepleiten in het essay Bestaanszekerheid als belofte.

Samenhang leefgebieden belangrijk

Vereenvoudiging van het sociale stelsel begint bij het zoeken en vinden van de samenhang met de andere facetten van het borgen van bestaanszekerheid (brede sociale domein, fiscaliteit, toeslagen, etc.). Dit is van belang zodat het vertrouwen toeneemt, de menselijke maat wordt toegepast en vereenvoudiging plaatsvindt.

Het ontbreken van deze samenhang zien wij terug binnen het voorstel van de Eénloketfunctie in het IBO-rapport. Inwoners komen de overheid op allerlei manieren tegen in het leven. Voor de ondersteuning van inwoners in de sociale zekerheid spelen geregeld vraagstukken die voorbijgaan aan de scope van de wetten. Zo ontmoet een inwoner de overheid ook bij schulden, mentale, sociale of fysieke problemen, scholingsvraagstukken en op het gebied van veiligheid. Passende ondersteuning komt voort uit afstemming en samenhang tussen deze leefgebieden.

Een vereenvoudiging van het stelsel ademt ruimte om die afstemming vorm te geven, rekening houdend met het doenvermogen van de inwoner. Binnen het voorstel van de IBO wordt alleen de keten van werk en inkomen opgenomen, net als Divosa zien wij dat als een gemiste kans. Het sociaal domein is juist breder dan alleen werk en inkomen. Het ontbreken van samenhang maakt het moeilijker voor gemeenten om de juiste dienstverlening te geven aan inwoners.

Stappen naar borgen bestaanszekerheid op de lange termijn

VNG is benieuwd naar het vervolgproces en de samenhang met het advies van de Commissie Sociaal Minimum dat nog voor de zomer wordt verwacht. De kortetermijnvoorstellen in het IBO zullen weinig bijdragen aan het concreet borgen van bestaanszekerheid.

Wel zijn we enthousiast over het afschaffen van de kostendelersnorm. Dit past ook binnen het fundamenteel herzien van de Participatiewet. Op de lange termijn zien wij meer kansen, maar met de uitwerking daarvan moet nu al begonnen worden. De uitwerking moet zorgvuldig gebeuren, zodat het uitvoerbaar en uitlegbaar is voor inwoners en gemeenten en concreet bijdraagt aan het borgen van bestaanszekerheid. VNG blijft graag in gesprek over de verdere uitwerking van de voorgestelde oplossingen.

VNG neemt deel aan het programma VIM, waarin er toegewerkt zal worden naar oplossingen ter vereenvoudiging van inkomensondersteuning voor mensen. Momenteel wordt er gewerkt aan een werkplan, dat dit najaar verschijnt.