Het ministerie van BZK, de Kiesraad, de NVVB en de VNG hebben deze week het Actieplan toegankelijk stemmen gepresenteerd. Dit actieplan moet ervoor zorgen dat stemmen tijdens verkiezingen zo toegankelijk mogelijk wordt voor mensen met een beperking en mensen met lage basisvaardigheden.
Achtergrond
Voor meer dan 2 miljoen Nederlanders is zelfstandig stemmen niet vanzelfsprekend. Mensen met een beperking en mensen met lage basisvaardigheden zijn minder positief over hun ervaring met verkiezingen dan mensen zonder een beperking of mensen die over meer basisvaardigheden beschikken. Het gaat bijvoorbeeld om mensen die in een rolstoel zitten, blind zijn of moeite hebben met lezen.
Toegankelijke informatie
Het Actieplan toegankelijk stemmen (pdf 1,1 MB) loopt van 2025 tot en met 2029 en is in nauwe samenwerking met belangenorganisaties en ervaringsdeskundigen opgesteld. Het richt zich onder andere op toegankelijke informatie over verkiezingen. Bijvoorbeeld over hoe stemmen werkt, en waar verkiezingen over gaan.
Deze informatie moet beter vindbaar worden en geschikt gemaakt voor mensen met een beperking en mensen met lage basisvaardigheden. Het gaat bijvoorbeeld om teksten in eenvoudigere taal, een voorleesbare online versie of informatie beschikbaar in gebarentaal.
Ditzelfde geldt voor informatie van politieke partijen en voor de bijeenkomsten en debatten die zij organiseren. Het ministerie van BZK gaat hierover in gesprek met politieke partijen om ze te stimuleren hier werk van te maken, waar nodig met ondersteuning van ervaringsdeskundigen.
Toegankelijke stemlokalen
Ook de toegankelijkheid van stemlokalen voor mensen met een fysieke beperking is een belangrijk onderwerp uit het actieplan. Volgens de Kieswet moeten stemlokalen toegankelijk zijn voor mensen met een fysieke beperking. Desondanks is er op dit moment nog te vaak sprake van drempels, zoals een te schuine helling bij de ingang, slechte verlichting, of afwezigheid van een loep.
Daarom komt er een lijst met tips voor gemeenten voor voorzieningen in het stemlokaal. Ook worden bestaande handreikingen over toegankelijkheid bij gemeenten onder de aandacht gebracht. Daarnaast worden gemeenten gestimuleerd om lokale gehandicaptenplatforms en ervaringsdeskundigen te betrekken bij de schouw van stemlokalen, gebarentolken in te zetten en om informatie te geven over drukke en rustige momenten bij verkiezingen.
Vervolg
Zoals gezegd, loopt het actieplan van 2025 tot en met 2029, de acties zijn verdeeld over de opstellers. In 2027 wordt bekeken hoe het er voorstaat en of er nog acties moeten worden toegevoegd of aangepast. In 2029 wordt een eindmeting gedaan.