Sinds 2012 gaat de leefbaarheid achteruit in de corporatiebuurten (buurten waar meer dan twee derde van de woningen in het bezit is van corporaties). Ook wonen er steeds meer kwetsbare groepen in deze buurten, waar een negatieve spiraal lijkt te ontstaan. Dit blijkt uit dit onderzoek van RIGO Research en Advies in opdracht van vereniging van woningcorporaties Aedes.

Conclusie

De onderzoekers concluderen dat er een directe relatie bestaat tussen een toename van bewoners met persoonlijke problemen en een verslechtering van de leefbaarheid. In buurten die voor meer dan twee derde uit sociale huurwoningen bestaan, stromen veel mensen in met lage inkomens. Zij hebben ook vaak psychische problemen, fysieke gezondheidsproblemen of een licht verstandelijke beperking. Bewoners in deze buurten hebben ongeveer vier keer zo vaak psychische problemen als in wijken zonder sociale huurwoningen.

Uit het onderzoek blijkt ook dat in genoemde buurten 15% meer overlast en 9% meer agressie voorkomt dan landelijk gemiddeld.

Verschillen tussen buurten

Ondanks de algemene trends, zijn er ook corporatiebuurten waar de instroom van kwetsbare groepen niet samengaat met een vermindering van de leefbaarheid. In buurten waar het goed gaat – zo komt naar voren uit interviews - wordt daar actief op gestuurd. Door een combinatie van investeren in de kwaliteit van de sociale voorraad, differentiatie in de buurt, sturen op de instroom (screening), afspraken met zorgpartijen over begeleiding bij uitstroom uit de GGZ (passende woonvormen, begeleiding) én met sociaal beheer worden de problemen in die buurten beheersbaar gehouden.

Oplossingsrichtingen

Voor de lange termijn lijkt differentiatie van de woningvoorraad de meest aangewezen strategie om de problemen die in de corporatiebuurten ontstaan het hoofd te bieden. Door differentiatie ontstaat verdunning van de problematiek en kan de zelf- en samenredzaamheid in de wijken worden versterkt.

Voor de kortere termijn is dat echter geen oplossing en is intensivering van sociaal beheer noodzakelijk en kan worden overwogen te sturen op de instroom. Primair zijn gemeenten en zorgpartijen aan zet om te zorgen voor voldoende begeleiding en (bemoei)zorg. Maar alleen door een gezamenlijke inspanning van gemeenten, corporaties én zorg- en welzijnsinstellingen kan in deze buurten 'sociale duurzaamheid' tot stand worden gebracht.

Downloads

• Download Veerkracht in het corporatiebezit - Kwetsbare bewoners en leefbaarheid (pdf) op de website van Aedes
• Zie ook de VNG-analyse voor gemeenten (pdf)