In dit onderzoek naar knelpunten die burgers ervaren bij het invorderen van schulden door de overheid concludeert de Nationale ombudsman dat overheidsinstanties nog teveel werken vanuit hun eigen kaders als zij schulden invorderen. Daarbij verliezen ze het perspectief van mensen met schulden uit het oog, waardoor die vaak verder in de financiële problemen komen.

Verschillende problemen

Mensen met schulden bij de overheid lopen tegen verschillende problemen aan. Zo respecteert de overheid de beslagvrije voet, het deel van het inkomen waarop geen beslag mag worden gelegd, lang niet altijd. Ook lopen mensen er tegenaan dat persoonlijk contact niet mogelijk is en ze geen (begrijpelijke) schuldenoverzichten ontvangen. Verder werken overheidsorganisaties niet of te weinig samen, met onnodige invorderingsacties tot gevolg. Ze sturen mensen van het kastje naar de muur, werken niet mee aan schuldhulpverlening of leveren nauwelijks maatwerk.

Behoorlijkheidskader

In het rapport presenteert de ombudsman een behoorlijkheidskader met 7 punten, zodat de overheid bij het invorderen oog krijgt voor de positie en het belang van mensen met schulden:

1. De overheid moet zich meer inspannen om verdere schulden te voorkomen
2. Duidelijk communiceren en waar nodig persoonlijk contact opnemen
3. Redelijk handelen door maatwerk te leveren
4. De beslagvrije voet waarborgen
5. Medewerking verlenen aan schuldhulpverlening
6. Zoveel mogelijk samenwerken met andere overheidsinstanties
7. Vorderingen behoorlijk uitbesteden.

Aanbevelingen

• De Nationale ombudsman beveelt overheidsinstanties aan om, vooruitlopend op aangekondigde wet- en regelgeving, haast te maken met het formuleren van beleid en het inrichten van werkprocessen waarmee zijn behoorlijkheidskader kan worden nageleefd.
• De Nationale ombudsman beveelt overheidsinstanties aan zijn behoorlijkheidskader in acht te nemen bij het invorderen van schulden.
• De Nationale ombudsman beveelt de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan om het behoorlijkheidskader in te bedden in haar brede schuldenaanpak.