Verreweg de meeste mensen met een bijstandsuitkering houden zich aan de regels die daarbij horen. Soms gaat dat mis. Dat kan veroorzaakt worden door persoonlijke omstandigheden, niet of verkeerd begrijpen van regels, of er kan sprake zijn van welbewust handelen. Daartussenin bestaat een grijs gebied.

De nadruk in het Beleidsplan Handhaving in Balans ligt op naleving en preventie: bijstandsgerechtigden helpen om zich aan de soms ingewikkelde regels te houden en problemen door onbedoelde overtreding van regels voorkomen. Dat is extra belangrijk vanwege de striktheid van de Participatiewet. Door die focus streven we naar een situatie waarin we handhavingsinstrumenten als boetes en maatregelen alleen inzetten als er sprake is van onwil of het moedwillig overtreden van regels.