Dat is de uitkomst van een onderzoek van de Inspectie SZW naar Niet-gebruik van de algemene bijstand (juni 2021). Het betreft met name zzp’ers, jongeren en Europese migranten. En 33% daarvan is langer dan 1 jaar niet-gebruiker.

Overleven

Als je dit tot je door laat dringen is automatisch de vraag, waar leven deze mensen dan van? De inspectie analyseert dat veel jongeren worden onderhouden door hun ouders. Zzp’ers en arbeidsmigranten hebben meestal fluctuerende inkomens waardoor er de ene maand meer geld is dan de andere,  en her en der zullen er ook nog wel inkomsten uit het zwarte circuit ‘meehelpen’.

Rol van de gemeente bij niet-gebruik

De Inspectie onderzocht de rol van gemeenten en concludeert dat het opsporen van niet-gebruikers niet hoog op de politieke agenda staat. Omdat er weinig zicht op deze groep is, is de inzet van de gemeente vrij passief en voornamelijk gericht op informatieverstrekking in algemene zin over de bijstand. Daarnaast zijn er wat obstakels in het opsporen van niet-gebruikers, vanwege de AVG en de inrichting van de Participatiewet.

De focus van gemeenten  bij de uitvoering van de Participatiewet ligt in het algemeen op een zo groot mogelijke uitstroom uit de bijstand en op kostenbeheersing. Dit gaat gepaard met een streng fraudebeleid uit angst voor misbruik en een afkalvend maatschappelijk draagvlak voor de sociale zekerheid. Een uitkering mag zeker niet ‘te gemakkelijk’ zijn.  Daarom worden jongeren die voor een uitkering komen eerst weggestuurd voor een zoekperiode. Daarna zijn veel jongeren voor de gemeente ook letterlijk ‘zoek’.

Meer informatie

Het volledige artikel staat op de website van Stimulansz.