VNG Naleving adviseert en ondersteunt gemeenten bij toezicht en handhaving in het sociaal domein. Marlieke van der Lelij is als senior adviseur werkzaam op het dossier Kinderopvang. Daar heeft ze veel te maken met Justis, als uitvoerder van de continue screening die in 2013 voor de sector is ingevoerd. Samen met Justis en andere ketenpartners als het ministerie van SZW, DUO en GGD GHOR Nederland maakt zij zich sterk voor effectieve en praktijkgerichte uitvoering van toezicht en handhaving, zodat de kinderopvang een gezonde en vooral veilige omgeving blijft voor opgroeiende kinderen.

“Als VNG Naleving zijn we een soort spin in het web, die met alle partijen in de keten contact heeft. Doordat we de wet- en regelgeving goed kennen, met onze voeten in de klei staan en een breed netwerk hebben, kunnen we een verbindende schakel zijn tussen beleid en uitvoering. We denken mee over hoe we beleidsmatige ontwikkelingen slim kunnen inpassen in de werkprocessen en de ict-systemen van gemeenten. We geven trainingen, beantwoorden vragen en geven signalen over wat in de praktijk wel en niet werkt door aan de beleidsbepalers. Dit doen we met een klein team van zes mensen, in nauwe samenwerking met de andere onderdelen van de VNG-organisatie.”

Begrijpen hoe screening in zijn werk gaat

“De continue screening in de kinderopvang is met de komst van het Personenregister Kinderopvang in 2018 sneller en zorgvuldiger geworden. Voor die tijd gebruikten we allerlei systemen naast elkaar en was nog niet alles goed geautomatiseerd. Nu dit beter op orde is, merk ik dat gemeenten en GGD’en meer behoefte krijgen aan inzicht in het achterliggende screeningsproces. Ze willen snappen wat de redenen kunnen zijn om geen VOG af te geven. Wat is er aan de hand, waarnaar en naar wie is precies gekeken, welke afwegingen zijn er gemaakt? Het VOG-proces kan voor hen soms wat ongrijpbaar zijn.”

Effectiever opereren als keten

“Gelukkig staat Justis er heel erg voor open om te vertellen hoe een en ander in zijn werk gaat. Tijdens ons jaarlijkse congres voor gemeenten en GGD’en bijvoorbeeld, of tijdens onze trainingen voor nieuwe toezichthouders in de kinderopvang. Monica Yeung (accountmanager van de Justis-afdeling COVOG, red.) heeft al heel wat workshops en presentaties voor ons verzorgd! Zij neemt ook deel aan het uitvoerend overleg dat we als ketenpartners regelmatig hebben. Daar bespreken we hoe we onze informatie-uitwisseling verder kunnen verfijnen en hoe we gemeenten en GGD’en beter kunnen faciliteren in het gebruik van die informatie.

Iedereen is ervan doordrongen dat in de kinderopvang met een kwetsbare doelgroep wordt gewerkt, die je goed moet beschermen. Betrouwbaar personeel is daarvoor essentieel. Dit vraagt om zorgvuldige screening, goed toezicht en gerichte handhaving. Ik vind het mooi om samen met partners als Justis een bijdrage te kunnen leveren aan iets dat zo belangrijk is voor onze kinderen.”