Elk kwartaal wordt bij rond de 2% van de bijstandsuitkeringsgerechtigden een bedrag teruggevorderd nadat is vastgesteld dat zij de inlichtingenplicht niet zijn nagekomen. De meeste vorderingen zijn vanwege het niet melden van inkomsten uit wit werk. Bij veruit de meeste overtredingen is er geen opzet of grove schuld vastgesteld. Dat blijkt uit de factsheet Overtredingen van de inlichtingenplicht die Divosa vandaag publiceerde.
In de afgelopen maanden was er in de politiek en media veel aandacht voor de regels rondom handhaving van de Participatiewet. Directe aanleiding hiervoor was een terugvorderingscasus in de gemeente Wijdemeren. Een bijstandsgerechtigde moest een uitkeringsbedrag terugbetalen vanwege het overtreden van de inlichtingenplicht. De casus zette veel in beweging.
Inmiddels hebben verschillende gemeenten besloten giften vrij te laten tot een bepaald maximum bedrag. Ook ligt er in de Tweede Kamer een wetsvoorstel om de Participatiewet aan te passen. Tegen deze achtergrond analyseerde Divosa feiten en cijfers rondom geconstateerde overtredingen van de inlichtingenplicht. Hiervoor zijn landelijke CBS-cijfers gebruikt over de periode van juli 2018 tot en met september 2020.
Conclusies
De belangrijkste conclusies zijn:
- Per kwartaal is het aantal nieuwe vorderingen vanwege overtreding van de inlichtingenplicht 2% van het aantal personen met een bijstandsuitkering.
- De gemiddelde hoogte van een vordering ligt tussen de €2.000 en €2.500. De meeste vorderingen zijn vanwege het niet melden van inkomsten uit wit werk.
- Bij ongeveer de helft van de vorderingen wordt een bestuurlijke boete opgelegd.
- De hoogte van de boete vanwege overtreding van de inlichtingenplicht is gemiddeld €683.
- Bij driekwart van de boetes is er sprake van ‘normale verwijtbaarheid’.
- Jaarlijks worden zo’n 10 duizend waarschuwingen voor het overtreden van de inlichtingenplicht gegeven.
Meer informatie
- Factsheet Overtredingen van de inlichtingenplicht Divosa, april 2021)
- Het volledige artikel staat op de website van Divosa.