We lopen in Nederland aan tegen de grenzen van ons water- en bodemsysteem door intensief gebruik van water en bodem en door klimaatverandering. Daarom moet dit systeem als uitgangspunt worden genomen in de ruimtelijke ordening, ook op gemeentelijk niveau. Dat is Water en Bodem Sturend (WBS).
Aanpassen aan veranderende omstandigheden
De toenemende grilligheid van ons klimaat vraagt ons om in de ruimtelijke ordening te anticiperen op de gevolgen van zowel droogte als wateroverlast. Zo kunnen we de impact door overstroming, watertekorten en verloren landbouwpotentieel beperken om goed blijven leven, wonen en werken. Dit is in het belang van huidige en toekomstige generaties.
In 2022 heeft toenmalig minister Harbers de Kamerbrief Water en Bodem Sturend (pdf, 1,0 MB) gepubliceerd, met daarin diverse keuzes en maatregelen waarmee in de ruimtelijke ordening beter rekening kan worden gehouden met het water- en bodemsysteem. Bijvoorbeeld door niet te gaan bouwen op plekken waar dit tot problemen leidt en door meer ruimte te maken voor water.
Rol van gemeenten en aanpak van de VNG
Gemeenten krijgen te maken met vragen als: Hoe geven we water de ruimte in combinatie met wonen, werken, economie en natuur? Wie mag gebruikmaken van water en bodem als er te weinig is? Met verstandig en vooral op tijd keuzes maken is in de toekomst nog veel mogelijk.
Daarom blijft de VNG zich inzetten voor eigen regie en uitvoeringskracht van gemeenten en de regio. Dit heeft zich onder meer vertaald in ondersteuning voor gemeenten vanuit de interbestuurlijke uitvoeringsstrategie (pdf, 1,4 MB).
Ook werkt de VNG in 2024 en 2025 samen met onder andere het College van Rijksadviseurs (CRa) om met gemeenten scherp te krijgen welke keuzes er zijn en welke kansen gemeenten kunnen benutten. In Water en bodem als basis - 10 lessen uit de regio vindt u adviezen over de implementatie van WBS.