Nadat in Utrecht kort na elkaar 3 dakloze EU-migranten overleden ontstond er bij de betrokken instanties een gevoel van onmacht. Omdat het Leger des Heils niet langer achter wilde blijven in de zorg voor kwetsbare EU-migranten in de straten van Utrecht, werd een ‘medewerker dakloze EU-migranten’ aangesteld.
Deze medewerker onderzocht hoe het Leger des Heils deze groep daklozen verder kan helpen, daarbij rekening houdend met de onderverdeling van de 3 groepen kwetsbare EU-burgers zoals ze in het nationale plan van aanpak staan beschreven.
Leger des Heils Midden Nederland blikt in een onlangs verschenen rapport terug op de pilot waarbij de speciale medewerker vanaf april 2022 een jaar lang werd ingezet. Het doel: dichterbij de doelgroep komen, de problematiek doorgronden en de gaten en kansen binnen het huidige systeem rondom EU-migranten ontdekken.
Verschil tussen ‘recht hebben’ en ‘recht krijgen’
Uit de inzet bleek dat de vraag van de daklozen en het aanbod vanuit de gemeente voor het gros van de betrokkenen niet overeenkomt. Het verschil tussen ‘recht hebben’ en ‘recht krijgen’ kwam in de pilot duidelijk naar voren. Onwetendheid in wet- en regelgeving maakt dat veel EU-migranten niet op de hoogte zijn van hun rechten in Europa.
‘Daarom vindt het Leger des Heils het belangrijk om informatie te vergaren en te verspreiden over de rechten van de EU-burgers in Nederland. Om dit te kunnen doen is er rondom de EU-medewerker een netwerk ontstaan van rechtsgeleerden en advocaten die per casus advies geven op basis van de opgebouwde rechten van een burger’, staat in de terugblik op de pilot.
Makkelijker contact door veldwerk
Het inzetten van 1 specifieke medewerker op het dossier zorgt ervoor dat deze zich flexibeler kan bewegen door onder andere veldwerk te verrichten en daardoor makkelijker contact kan maken met de mensen op straat.
Zo was bijvoorbeeld de politie de enige organisatie die contact had met een groep die werd bestempeld als 'overlastgevend'. De mensen uit deze groep, die bestond uit ongeveer 10 personen, maakten na bemiddeling van de EU-migrantenmedewerker weer gebruik van de dagopvang, hebben detox gehad of zijn teruggekeerd naar het land van herkomst. Daarbij werd de medewerker geholpen door bijvoorbeeld de straatarts, politie en verslavingszorg en fungeert zo, in samenwerking met de verschillende instanties zoals bijvoorbeeld Stichting Barka, als regiehouder.
‘Een gewaardeerde expertrol’
‘We wisten dat er leemtes waren in de hulpverlening voor dakloze EU-migranten, maar hadden niet verwacht dat we binnen een jaar een gewaardeerde expertrol konden vervullen’, staat in het rapport.
Het Leger des Heils heeft daarom besloten door te gaan met de inzet van de medewerker EU-arbeidsmigranten. Ook is er een landelijke projectgroep ontstaan waarin het Leger des Heils een koers zal bepalen. Tot die tijd zijn er alvast medewerkers dakloze EU-migranten aan de slag in alle G4 regio’s en regio zuidoost.