In een landelijke omgeving in de gemeente Lingewaard wil aardbeienteler Royal Berry huisvesting van goede kwaliteit bouwen voor 400 van hun internationale medewerkers. Directeur Jan van Genderen: 'We zijn op de stoel gaan zitten van onze medewerkers en vroegen: wat zouden wij willen als we hier zouden wonen? En wat zouden bewoners van de gemeente willen? Empathie is onmisbaar in het maken van dit soort huisvestingsplannen.'

Economie

In december 2021 diende de aardbeienteler een plan in bij de gemeente voor tijdelijke huisvesting op eigen terrein van 400 internationale medewerkers. De gemeente Lingewaard ging akkoord; zij wil mensen die in de gemeente werken goed en veilig huisvesten, zodat de bedrijven nu en in de toekomst voldoende gekwalificeerde tijdelijke arbeidskrachten kunnen aantrekken. Zo houdt Lingewaard de regionale economie op peil en wordt de leefbaarheid voor alle inwoners in de gemeente gewaarborgd.  

Beleidskader

Het plan voor de huisvesting was voor de gemeente ook een sein om een beleidskader voor huisvesting van arbeidsmigranten in de gemeente op te stellen. Wethouder Maarten van den Bos legt uit dat het beleidsplan het uitgangspunt heeft dat de ondernemer zelf primair verantwoordelijk is voor de huisvesting van internationale medewerkers. Daar is Van Genderen het roerend mee eens. Ongeveer tegelijkertijd met het vaststellen van het beleid in mei 2022, kon de aardbeienteler zijn principeverzoek verder uitwerken. 'Het was ons plan in grote lijnen.'

Doorvragen

Het verzoek werd behandeld door planjurist Brenda van der Meer. Zij zegt: 'Ik vind het heel belangrijk dat de plannen vooraf goed worden afgestemd en onderbouwd. Daarom heb ik vragen gesteld als: waar is het aantal van 400 op gebaseerd, weet je zeker dat het er (straks) niet meer of minder zijn? Ook heb ik gevraagd om een motivatie en goede onderbouwing daarvan. Op die manier heb je al gelijk vooraf in het proces een gedegen aanvraag, dat scheelt later weer aanpassen.'

Discussiëren

Van der Meer stelde ook een plan van aanpak op met onder andere een SWOT- en krachtenveldanalyse. 'Het is voor een ondernemer niet altijd makkelijk om met een planjurist aan tafel te zitten,' zegt Van Genderen. 'We kijken anders naar dezelfde zaken en soms discussieerden we over de precieze betekenis van woorden. Maar juist door die samenwerking zijn we tot een geoptimaliseerd, gebalanceerd plan gekomen. Apart van elkaar hadden we dit niet gekund.' Van den Bos vult aan: 'De beste bestemmingsplannen ontstaan wanneer initiatiefnemers en gemeente samenwerken, ieder vanuit hun eigen rol.'

Klankbordgroep  

Het plan werd ook besproken in een klankbordgroep, speciaal opgericht voor dit plan. De klankbordgroep had een onafhankelijke voorzitter, vertegenwoordigers van de gemeente en Royal Berry, en toekomstige en huidige bewoners. 'Een onafhankelijke voorzitter en vertegenwoordiging van de doelgroep zijn essentieel in een klankbordgroep,' aldus van der Meer. 'Op deze manier voelt iedereen zich gehoord en worden de belangen in het proces beter gewaarborgd.'

Mijlpaal

De klankbordgroep kwam meerdere keren bijeen. De gemeente organiseerde ook een informatieavond en gesprekken met de provincie. In december 2023 is een wijziging van het bestemmingsplan goedgekeurd door het college. 'Dat was een mooie mijlpaal,' zegt Van den Bos. 'De ondernemer wil huisvesting waar hij trots op kan zijn. Het plan laat zien dat het echt om een verbetering gaat van de omgeving. En laten we wel zijn, salaris en goede huisvesting zijn concurrerende voorwaarden voor Europese ondernemers.'

Duidelijkheid

Om te komen tot voldoende goede, veilige en legale huisvesting heeft de gemeente een helder en eenduidig toetsingskader opgesteld. De gemeente streeft naar een evenwichtige verdeling van internationale medewerkers in de regio en zet in op huisvesting dicht bij het werk. Qua huisvestingsmogelijkheden, is het straks mogelijk om onder voorwaarden te huisvesten in: 1) de kernen via kamergewijze verhuur, 2) bij de (agrarische) werkgever en 3) in geconcentreerde huisvesting in zowel de kernen als het buitengebied. Van den Bos: 'Mensen moeten goed gehuisvest worden, dat is goed voor hun welzijn en voor de omgeving. Ondernemers moeten aan de regels voldoen en ze moeten weten wat de regels beteken voor de gemeente. Die duidelijkheid vinden ondernemers fijn.'