• Lees meer over 50 jaar diplomatieke betrekkingen met China (28 maart 2022)

In 2020 hield de VNG, in samenwerking met het China Kennisnetwerk Rijksoverheid, een onderzoek onder de bijna 40 Chinees-Nederlandse samenwerkingsverbanden op lokaal niveau. Daaruit ontstond het volgende beeld:

Enkele samenwerkingsverbanden kwamen tot stand na verzoeken door het rijk. Zo kregen meerdere provincies in de jaren negentig het verzoek een zusterrelatie aan te gaan, elk met een andere regio in China. Zij moedigden op hun beurt gemeenten binnen hun provincies aan hetzelfde te doen (bijvoorbeeld in Noord-Brabant). Nog vaker werden decentrale overheden direct door Chinese gemeenten, of op verzoek van het lokale bedrijfsleven in Nederland en China, benaderd om een partnerband aan te gaan. Ook de VNG en de Chinese People's Association for Friendship with Foreign Countries (CPAFFC) onderhouden banden met elkaar. Zo is er een netwerk van samenwerkingsverbanden ontstaan, verspreid over China en Nederland. 

Het uitgangspunt voor de meeste partnerschappen met een provincie of gemeente in China was de wens om het eigen bedrijfsleven te faciliteren bij het versterken van internationale handel en economische samenwerking. Voor het bedrijfsleven dat actief wilde worden in China, waren vriendschaps- en zusterrelaties een belangrijke ondersteuning. Daarbij werd gezocht naar een stad of regio met een vergelijkbare economische of geografische achtergrond, of met complementaire behoeften aan technische of bestuurlijke uitwisselingen over de aanpak van maatschappelijke of duurzaamheidsuitdagingen. Zo werd de eerste zusterstadrelatie met China in 1979 gesloten tussen Shanghai en Rotterdam.

Draagvlak in de samenleving

Al dan niet in samenhang met de economisch gedreven samenwerking richten sommige partnerschappen zich ook op culturele samenwerking, bijvoorbeeld tussen musea, door de programmering van gezelschappen, of uitwisselingen tussen amateur-beoefenaars van de kunsten, of op contacten tussen basis- of middelbare scholen. Een langdurig partnerschap geeft decentrale overheden daarnaast de benodigde context om ook over gevoelige onderwerpen – zoals mensenrechten, gelijk economisch speelveld en eigendomsrecht – te spreken. 

Verantwoording richting een steeds kritischere samenleving speelt een prominente rol in de Nederlandse Chinarelaties op decentraal niveau. Vrijwel alle overheden geven expliciet aan dat de samenwerking met hun Chinese relatie gestoeld is, en moet zijn, op draagvlak en vraag vanuit de lokale politiek, het lokale bedrijfsleven, kennisinstellingen, organisaties enzovoort. Er zijn dan ook diverse gemeenten die hun partnerschap niet verlengd hebben, of ‘slapend’ hebben gemaakt, omdat het draagvlak niet (langer) aanwezig was.

Meer informatie

Het Informatie- en Contactpunt van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) geeft informatie en ondersteunt decentrale overheden bij hun relaties met China. U kunt contact opnemen via informatie-en-contactpunt@rvo.nl.

VNG International heeft sinds 2021 haar China-portefeuille uitgebreid met 2 nieuwe programma’s over decentrale China-relaties (26 april 2021). Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Thymen Ballering, projectleider bij VNG International.