Pijlers

De kracht van creativiteit zet in op 5 pijlers:

• versterken van de culturele en creatieve professional
• inzet van creativiteit bij complexe maatschappelijke transities
• cultuur is overal en voor iedereen
• investeren in de kansen van digitalisering
• erfgoed voor de toekomst

Hiermee bouwt ze voort op een aantal onderwerpen die eerder in de Hoofdlijnenbrief 2022 stonden.

Extra geld voor cultuurcoaches en jongeren

In de pijler ‘Cultuur is overal en voor iedereen’ vraagt de staatssecretaris expliciet aandacht voor kansengelijkheid. Iedereen moet kunnen deelnemen en (co)creëren. Zij wil investeren in de culturele omgeving van kinderen en jongeren. Door een verhoogde bijdrage aan de Brede Regeling Combinatiefuncties (per 1-1-2023 onderdeel van de Brede Spuk Preventie en Gezondheid die gemeenten begin 2023 kunnen aanvragen), kunnen gemeenten in 2023 verder blijven werken met cultuurcoaches.

Ook krijgen de G40 en G4 (+ Zeeland) in totaal tezamen € 18,9 miljoen in 2023 en 2024 onder de titel Programma Impuls Jongerencultuur. Initiatieven uit kleine gemeenten kunnen daarvoor terecht bij het Fonds Cultuurparticipatie, bij de regeling Samen Cultuurmaken. Het doel is het bevorderen van culturele talenten van kinderen en jongeren, in en rond de school.

Extra geld voor bibliotheken

Er komen extra middelen voor bibliotheken. Voor gemeenten komt dit neer op een bedrag van € 18,7 miljoen in 2023. Dit loopt op tot een structureel bedrag van circa € 54 miljoen vanaf 2025. Daarbij zit wel de verplichting dat elke gemeente een ‘toekomstgerichte bibliotheekvoorziening’ moet hebben. 

Zie ook ons nieuwsbericht: Extra geld voor bibliotheken (7 november 2022)

Nationaal Akkoord Amateurkunst

Vanuit het gegeven dat samen cultuur maken en aan kunst deelnemen de gezondheid bevordert, investeert de staatssecretaris € 1 miljoen in de ondersteuning van amateurkunst in 2023 en € 3 miljoen de jaren daarna. Laagdrempelige cultuurbeoefening begint op lokaal niveau bij bijvoorbeeld de vele amateurkunstverenigingen in Nederland. Voor de bevordering en ondersteuning van amateurkunstbeoefening wil de staatssecretaris afspraken maken met de VNG en het IPO. Daarover moeten nog gesprekken plaatsvinden.

Eerlijke beloning cultuursector

De staatssecretaris maakt zich hard voor een gezonde arbeidsmarkt en eerlijke beloning van culturele en creatieve professionals. Zij wil het goede voorbeeld geven door € 34,1 miljoen extra uit te trekken voor eerlijke beloning in het deel van de sector waarvoor zij verantwoordelijk is; de instellingen in de basisinfrastructuur cultuur (bis) en via de Rijksfondsen. Zij hoopt dat ook gemeenten en provincies haar voorbeeld volgen.

Erfgoed Deal verlengd

Eerder dit jaar riepen de VNG en het IPO de staatssecretaris op in een brief over de Erfgoed Deal (pdf, 134 kB) om de succesvolle bestuurlijk samenwerking te continueren tot en met 2025. Wij zijn verheugd dat hieraan gehoor is gegeven. Voor gemeenten biedt dit mogelijkheden om de komende jaren weer voorstellen in te dienen waarbij erfgoed onderwerp is in maatschappelijke transities. De inzet van ontwerp bij maatschappelijke transities is onderdeel van de Kamerbrief over nationale regie in ruimtelijke ordening van de minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke ordening. Die inzet draagt bij aan de ruimtelijke kwaliteit.

Erfgoedzorg: ondersteuning gemeenten bij archeologie

Ook komen er middelen voor archeologie bij, in het bijzonder voor ondersteuning van gemeenten: € 2,5 miljoen in 2023 en € 3 miljoen in 2024. De beleidsreactie over archeologie van 8 november bouwt voort op de korte passage in de meerjarenbrief.

De staatssecretaris ziet af van het advies van de Raad van Cultuur om in elke gemeente een archeoloog aan te stellen. Zij ziet meer in alternatieven die het capaciteits- en deskundigheidsvraagstuk bij gemeenten helpt op te lossen: ‘Een functionaris die voor meerdere gemeenten werkt, een regio bedient, of is ondergebracht bij een overkoepelende organisatie kan even effectief zijn.’ Over de vorm van ondersteunings- en stimuleringstraject vinden komende tijd gesprekken plaats.