Onderzoek vermogen buitenland
-
In het debat met de Kamer op 3 september jl. over de wijziging van de Participatiewet is gesproken over de vermogensonderzoeken in het buitenland om misbruik of oneigenlijk gebruik van de bijstand te detecteren.
Gemeenten kunnen voor de uitvoering van internationale vermogensonderzoeken gebruikmaken van het Internationaal Bureau Fraude-informatie (IBF) van UWV en de attachés sociale zaken van de SVB en hun wereldwijde netwerk van vertrouwensadvocaten.
Tijdens het debat is bevestigd dat gemeenten eveneens gebruik kunnen maken van particuliere onderzoeksbureaus. De wet SUWI stelt slechts de taak voor UWV en de SVB, maar geeft gemeenten geen verplichting om hier gebruik van te maken. Op verzoek van het lid Nijkerken-de Haan (VVD) is de inzet van particuliere onderzoeksbureaus en de acceptatie daarvan onder gemeenten besproken met VNG, alsook met UWV en de SVB.
In deze gesprekken met de uitvoering is door de partijen beaamd dat de inzet van zowel het IBF als andere partijen naar Nederlands recht toegestaan is en dat gemeenten vrij zijn om te kiezen met welke partij zij in zee willen gaan. Daarbij is aandacht besteed aan risico’s die verbonden kunnen zijn aan de keuze tussen de verschillende onderzoekspartijen. Een risico is dat de samenwerking van IBF en de SVB met de buitenlandse autoriteiten wordt bemoeilijkt.
Naar aanleiding van de gesprekken blijft het uitgangspunt dat het de bevoegdheid en verantwoordelijkheid van de gemeente is om een keuze te maken tussen IBF, de SVB of een particulier onderzoeksbureau. Dit laat onverlet dat bij de keuze tussen deze partijen de gemeente wel als relevante factor mee kan laten wegen hoe het individuele land aankijkt tegen de (wijze van) vermogensonderzoeken.
In 2019 is mede daarom voor gemeenten de reeds bestaande handreiking geactualiseerd die beschrijft wat er nodig is om een onderzoek naar vermogen in het buitenland op te starten, maar ook hoe het onderzoek in de praktijk in verschillende landen vormgegeven wordt. Ieder land hecht er waarde aan te weten of en welke activiteiten een andere mogendheid op haar grondgebied verricht en of deze activiteiten plaatsvinden conform lokale wetgeving. Dat is niet anders voor wat betreft onderzoeken naar vermogen. Met een aantal landen zijn ook bilaterale afspraken gemaakt met betrekking tot de vermogensonderzoeken dan wel werkafspraken op welke wijze informatie opgevraagd kan worden.
In landen waarmee Nederland afspraken heeft gemaakt, heeft het dus meerwaarde om de vermogensonderzoeken uit te laten voeren via de publieke instanties op een wijze, conform de afspraken, die zo min mogelijk weerstand oproept bij de betreffende landen.
-
Volledige vraag
Op welke wijze kan ik een machtigingsprocedure in Turkije starten, bijvoorbeeld voor het uitvragen van Kadastergegevens?
Antwoord
In de handreiking Onderzoek naar verzwegen inkomen en vermogen in het buitenland wordt verwezen naar een machtigingsprocedure in Turkije. Wie een machtigingsprocedure in Turkije opstart, om bijvoorbeeld gegevens op te vragen bij het kadaster, wordt dringend geadviseerd eerst contact op te nemen met het Internationaal Bureau Fraude-informatie voor advies. Het IBF informeert u over de actuele werkwijze en documentatie voordat u overgaat op het opstellen en/of tekenen van een machtiging. U kunt contact opnemen met het IBF per e-mail of telefonisch via 020 - 752 41 75.
-
Opdrachtgevers van het Internationaal Bureau Fraude-informatie (IBF) zijn onder meer gemeenten, afdelingen van UWV en sociale zekerheidsorganisaties in andere landen. Het IBF coördineert voor deze opdrachtgevers de onderzoeken op het gebied van regelovertreding en fraude in het buitenland. Opdrachtgevers kunnen bij het IBF een verzoek om informatie indienen voor controle en verificatie van het recht op uitkering. Soms doet het IBF zelf onderzoek door gegevens op te vragen bij buitenlandse uitvoeringsorganisaties. En soms voert het IBF dit onderzoek niet zelf uit, maar geeft het de opdracht aan bijvoorbeeld Bureau Sociale Zaken.
Organisaties kunnen altijd een aanvraag voor onderzoek naar regelovertreding en fraude in het buitenland bij het IBF indienen. Ook als onderzoek in het land op dat moment niet mogelijk is. Als het verzoek om onderzoek bij het IBF ingediend is, neemt het IBF contact op met de opdrachtgever zodra de situatie in het land wijzigt.
Als het IBF nog geen ervaring heeft met onderzoek in een bepaald land of met een bepaalde vraag, gaat het IBF na welke mogelijkheden er zijn en wordt de indiener bericht gedaan.
-
Het IBF beoordeelt of alle vragen zijn beantwoord. Het onderzoeksrapport en/of eventuele bijlagen worden doorgaans vertaald en samen met een resumerend rapport van het IBF teruggekoppeld aan de opdrachtgever.
-
Als u een aanvraag voor een onderzoek doet, stuur dan bij het volledig ingevulde aanvraagformulier (voor zover mogelijk) de volgende documenten of gegevens mee:
- De naam van het district of de provincie waarin de geboorteplaats van de betrokkene en zijn partner ligt.
- Het exacte adres van de mogelijke woning in het buitenland met de volgende gegevens:
- naam van de wijk of het dorp;
- straatnaam en huisnummer;
- eventueel naam van het appartement(en complex);
- naam deelgemeente (van een grote stad);
- naam stad of district;
- naam provincie of staat.
- Een overzicht van (recente) uitkeringen naast de bijstand, WAO, WIA et cetera.
- Alle beschikbare buitenlandse documenten (bijvoorbeeld eigendomsbewijzen of belastingaangiften) die voorhanden zijn. Bij voorkeur met een stempel of plaats van opmaak en afgifte.
- Een buitenlandse huwelijksakte.
- Een buitenlandse echtscheidingsakte.
- Gaat het om een tip: een kopie van de betreffende brief of telefoonnotitie.
- Wanneer bekend: het alias (bij een alias zijn de voor- en achternaam vaak omgedraaid).
De kans op een succesvol onderzoek is het grootst, als de informatie die u aanlevert zo volledig mogelijk is.
-
Alle medewerkers van de gemeente kunnen een aanvraag indienen. U kunt daarbij denken aan leidinggevenden, klantmanagers en handhavers.
-
Gerard Dijkhuis is attaché voor Sociale Zaken in Marokko (Rabat) en Yvonne Kokx is attaché in Turkije (Ankara). Maarten van Zeben is vliegend (een keer per maand een week) attaché in Spanje (Madrid) en bezoekt minimaal een keer per jaar het Bureau voor Sociale Zaken te Suriname (Paramaribo). Ook heeft hij iedere week een video conference met de bureaus in Spanje en Suriname.
De attachés in Marokko en Turkije werken met hun team vanuit het Bureau voor Sociale Zaken en zijn verbonden aan de Nederlandse ambassade. Het team verleent dienstverlening aan klanten van de SVB, UWV, CAK en Belastingdienst en verricht controles op rechtmatigheid van de verstrekte uitkeringen en voert vermogensonderzoeken uit.
In Marokko is de attaché als diplomatiek vertegenwoordiger van Nederland verantwoordelijk voor de uitvoering van vermogensonderzoeken, zoals geregeld in het verdrag met Marokko. In Turkije is er geen verdragsrechtelijke basis voor de uitvoering van vermogensonderzoek, maar vindt dit plaats op basis van openbare bronnen en/of machtigingen van de gerechtigde. In Spanje komen nauwelijks vermogensonderzoeken voor, in Suriname vormen deze het hoofdbestanddeel van de werkzaamheden.
-
Nee, er zijn geen kosten verbonden aan het instellen van een onderzoek via het IBF.
Ongerubriceerde vragen
-
Een vervoersvoorziening in het kader van leerlingenvervoer wordt slechts verleend voor de ná de aanvraag ontstane kosten. Indien een aanvraag in de loop van het schooljaar wordt ingediend, bepaalt de gemeente de datum van ingang van de voorziening. Veelal wordt de datum genomen die in de aanvraag wordt genoemd. Die datum kan echter niet liggen vóór de datum waarop de aanvraag wordt gedaan. De gemeente moet binnen 8 weken een besluit op de aanvraag (=beschikking) afgeven (2e lid artikel 4.13 Awb) Deze termijn kan met maximaal 4 weken worden verlengd nadat de gemeente de aanvrager hiervan schriftelijk in kennis heeft gesteld.
-
Alleen 'leerlingen' in de zin van artikel 1 van de modelverordening kunnen eventueel aanspraak maken op leerlingenvervoer. In het geval van gewenning/observatie is het kind in het algemeen (nog) niet ingeschreven op de betreffende school, is het (nog) geen leerling van die school en kan het kind niet in aanmerking komen voor het leerlingenvervoer.
Onrechtmatige besluiten
-
Voor het aannemen van aansprakelijkheid voor de geleden schade moet worden bekeken of voldaan is aan alle wettelijke vereisten voor onrechtmatigheid, te weten:
- onrechtmatige daad
- toerekening aan de dader
- schade
- causaal verband tussen daad en schade
- relativiteit
In de jurisprudentie is inderdaad bepaald dat in het geval van vernietigde besluiten is voldaan aan de eerste 2 vereisten. In het geval dat de benadeelde aanvrager of een andere geadresseerd is van het vernietigde besluit, is veelal ook al snel voldaan aan het relativiteitsvereiste. Ervan uitgaand dat de benadeelde schade heeft geleden, moet vervolgens worden bekeken of tussen deze schade en het besluit causaal verband bestaat voor het aannemen van aansprakelijkheid van de gemeente..
De Hoge Raad heeft in recente arresten nog eens aangegeven hoe moet worden beoordeeld of er sprake is van causaal verband tussen het vernietigde besluit en de schade. Daarvoor moet worden onderzocht of de schade ook zou zijn ontstaan als het onrechtmatige besluit wordt vervangen door een hypothetisch rechtmatig besluit. Is dat het geval dan is er geen sprake van causaal verband tussen daad en schade.
Voor zover het gaat om andere schade dan schade die veroorzaakt wordt door het rechtsgevolg van het besluit, en waarvan de vergoedbaarheid daarom niet afhankelijk is van een nieuw besluit van het bestuursorgaan, geldt voor het causaal verband dat het bestaan daarvan moet worden beoordeeld aan de hand van de maatstaf hoe het bestuursorgaan zou hebben beslist (of gehandeld) indien het niet het onrechtmatige besluit had genomen (zie bijvoorbeeld ECLI:NL:HR:2017:18).
-
Als een besluit niet is vernietigd terwijl er wel bestuursrechtelijke rechtsmiddelen zijn aangewend (dat wil zeggen dat er bezwaar is ingediend en/of beroep is aangetekend), dan is het besluit zowel qua inhoud als wijze van totstandkoming rechtmatig. Hetzelfde geldt als er geen gebruik wordt gemaakt van de bestuursrechtelijke rechtsmiddelen. Het besluit kan dan niet meer worden aangevochten. Het besluit heeft daarmee formele rechtskracht verkregen. Een vordering bij de civiele rechter dat het betreffende besluit onrechtmatig is, zal in dat geval worden afgewezen. De rechtspraak heeft de leer van de formele rechtskracht ontwikkeld om tegenstrijdige uitspraken bij de civiele en bestuursrechter te voorkomen en voorts om een goede taakverdeling tussen de civiele en de bestuursrechter te creëren.