Cliëntervaringsonderzoek Jeugd
-
Volledige vraag: In de modelvragenlijst voor ouders staat: "De vragen gaan over de hulp, zorg of begeleiding die u en/ of uw kind in het afgelopen jaar hebben ontvangen." Hoe weet een ouder over welk kind het gaat als er meer dan 1 kind hulp heeft ontvangen? Kan er vermeld worden dat deze lijst alleen van toepassing is op kinderen onder de 12 jaar? Bijvoorbeeld: een ouder heeft 2 kinderen die ondersteuning ontvangen waarvan 1 ouder is dan 12. Dan wil je toch dat het duidelijk is dat de vragenlijst voor het jongste kind wordt ingevuld? Bij twee kinderen onder de 12, is het dan gezien de anonimiteit handiger om te vragen 1 kind te kiezen of het voor beiden in te vullen?
Antwoord
Ouders wordt gevraagd om het totale aanbod aan voorzieningen voor hun kind te beoordelen, en dat kan verschillen per kind, net als het resultaat. Als je ouders vraagt alleen in te vullen voor het jongste kind ontneem je hen daarmee de kans om iets te zeggen over de hulp aan hun oudste kind (terwijl ze daar misschien meer of minder tevreden mee zijn).
In gemeente Amsterdam is al 2 keer een soortgelijke vragenlijst afgenomen als de modelvragenlijst. Zij hebben vanuit de gemeentelijke administratie ouders aangeschreven als 'aan de ouder/ verzorger van… [naam kind]’ . zo was het voor ouders duidelijk voor welk kind ze de vragenlijst invulden. In sommige gevallen hebben ouders de brief met het verzoek de vragenlijst in te vullen 3 of 4 keer gehad omdat ze 4 kinderen in de jeugdhulp hebben.
Om het te vereenvoudigen zouden we van de vraag voor ouders ook kunnen maken: “De vragen gaan over de hulp, zorg of begeleiding die u en/ of uw kind(eren) in het afgelopen jaar hebben ontvangen." Hiermee vragen we van ouders om een soort gemiddelde te geven van alle hulp die ze in hun gemeente hebben ontvangen.
-
Volledige vraag: Bij de voorbereidende werkzaamheden voor het Cliëntervaringsonderzoek Jeugd en Ouders lopen we aan tegen het volgende: Er zijn twee doelgroepen die niet mogen worden aangeschreven: jongeren die anoniem in zorg zijn en jongeren waarvan de ouders niet weten dat ze in zorg zijn. Er zijn cliënten die via de huisarts of medisch specialist jeugdhulp ontvangen van vele organisaties (en waarvan de gemeente niet weet of deze clienten anoniem in zorg zijn). Gemeenten hebben daar geen gegevens van. Dus we hebben de aantallen die in zorg zijn maar we weten niet wie daarvan anoniem in zorg zitten. Hoe moeten we daar mee om gaan?
Antwoord
Om het cliëntervaringsonderzoek goed en veilig uit te voeren is het belangrijk om informatie te hebben over welke cliënten wel/ niet mee willen of kunnen doen. Het is daarom zaak om hier afspraken over te maken met de zorgaanbieder omdat zij het directe contact met cliënten hebben, en inzicht hebben in de situatie van cliënten. Zij kunnen gemeenten deze informatie aanleveren. Voor dit jaar is het in de meeste gevallen helaas niet mogelijk om dergelijke afspraken al te maken vanwege het korte tijdsbestek, maar in de toekomst zouden afspraken over het aanleveren van de benodigde informatie verwerkt kunnen worden in de inkoopcontracten.
Volledig kunnen we niet zijn, omdat dit voor alle gemeenten, en voor de jeugdaanbieders, een nieuwe situatie is met de komst van de nieuwe jeugdwet.
De VNG heeft ook geen separaat standpunt over 'anoniem in zorg en het cliëntervaringsonderzoek'. Wel heeft de VNG subcommissie jeugd de vragenlijst, die opgesteld is in samenspraak met gemeenten en cliëntorganisaties, omarmd als een goed model om mee aan de gang te gaan. Juristen hebben het privacyprotocol behorende bij de vragenlijst opgesteld.
De kern van het cliëntervaringsonderzoek is dat we graag zoveel mogelijk jongeren en ouders aan het woord willen laten over wat ze van de geboden hulp vinden. Hier hebben zij recht op en die kans willen wij ze bieden. Voor de gemeente is het goed te weten hoe die hulp is bevallen om zo verbetering daarom aan te kunnen brengen. Dus als deel van het kwaliteitsbeleid van de gemeente.
Tegelijkertijd staat de veiligheid van burgers voorop, en is het absoluut niet de bedoeling om kinderen en jongeren in gevaar te brengen door het opsturen van een vragenlijst. Het blijft zaak om hierover in gesprek te blijven met de zorgaanbieders en samen te zoeken naar mogelijke oplossingen en hopelijk lukt het dan om er samen uit te komen. Wij vinden het bij voorbaat uitsluiten van groepen jongeren niet wenselijk en we benutten graag met gemeenten de pilot 'clientervaring jeugd' om dit soort vragen maar ook de oplossingen, samen te bedenken en te toetsen. Zie hiervoor: https://vng.nl/onderwerpenindex/jeugd/jeugdhulp/nieuws/modelvragenlijst-clientervaring-jeugdhulp-is-beschikbaar
Het is van belang om in deze nieuwe situatie naar een systeem toe te werken waarin de juist informatie voorhanden is bij de gemeenten voor een volgend jaar cliëntervaringsonderzoek. De eerste afname van het cliëntervaringsonderzoek dit jaar en de pilots hieromtrent die nu starten zullen veel informatie en ervaringen opleveren waarmee gemeenten in de toekomst hun voordeel kunnen doen. De VNG volgt deze ontwikkelingen op de voet en zal de gemeenten hiervan vanzelfsprekend op de hoogte houden.
NB het antwoord is voorlopig omdat we, zoals hierboven toegelicht, in pilots zoeken naar een manier om ook deze jongeren aan het woord te laten.Let op: Update oktober 2017
Het project MCJO is afgerond, resulterend in aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen. Anderhalf jaar deden tien pilotgemeenten/regio’s ervaring op met het uitzetten van de vragenlijst, en de praktische en juridische zaken die daarbij komen kijken. Het project Modelvragenlijst Cliëntervaring Jeugd en Ouders doet op basis hiervan een aantal aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen in de jeugdhulp.
-
Volledige vraag: Ik vroeg me af of we in hetzelfde stramien de standaard vragenlijsten kunnen omzetten of moeten we de standaardlijsten zo gebruiken, zoals deze zijn voorgeschreven?
Antwoord
De vragenlijsten voor ouders en jongeren zijn modelvragenlijsten, dat wil zeggen dat u in principe de inhoud van de lijsten kunt gebruiken voor de ontwikkeling van uw eigen vragenlijsten. De Jeugdwet schrijft namelijk niet voor hoe clièntervaring gemeten moet worden, gemeenten mogen zelf een instrument kiezen of ontwikkelen.
De modelvragenlijsten bieden u echter de garantie dat u werkt met lijsten die:
- voldoen aan de eisen gesteld in de Jeugdwet
- aansluiten op de beleving van cliënten (want samen met hen ontwikkeld)
- voldoen aan de randvoorwaarden voor een clientervaringsinstrument van gemeenten (want samen met hen ontwikkeld).
Als u wilt deelnemen aan de pilot, zult u de modelvragenlijsten echter wel moeten gebruiken in deze vorm, omdat we de pilots ook gebruiken om de vragenlijsten wetenschappelijk te toetsen op betrouwbaarheid en validiteit.
Let op: Update oktober 2017
Het project MCJO is afgerond, resulterend in aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen. Anderhalf jaar deden tien pilotgemeenten/regio’s ervaring op met het uitzetten van de vragenlijst, en de praktische en juridische zaken die daarbij komen kijken. Het project Modelvragenlijst Cliëntervaring Jeugd en Ouders doet op basis hiervan een aantal aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen in de jeugdhulp.
-
Volledige vraag: Wij willen graag weten hoe om te gaan met het feit dat volgens het privacy-protocol ceo jeugdhulp cliënten vooraf toestemming hebben moeten geven om benaderd te mogen worden voor het onderzoek. Graag jullie advies.
Antwoord:
Zoals in de webinar over de ceo jeugd onlangs aan de orde werd gesteld, is het noodzakelijk dat gemeenten zo snel mogelijk in hun database van cliënten op gaan nemen wie er anoniem in zorg zitten/ om andere redenen geen brief mogen ontvangen. Omdat ze dit jaar dit nog niet op orde hebben zouden we gemeenten aanraden om de instellingen/ artsen/ medisch specialisten hierbij in te schakelen en dit een gedeelde verantwoordelijkheid te maken. Vraag hen wie anoniem bij hen in zorg zitten/ wie zonder medeweten van hun ouders zorg ontvangen en dit door te geven aan de gemeente zodat zij dit kunnen registreren. Het is geen ideale oplossing en zal in veel gevallen ook niet lukken maar op dit moment zien we geen alternatieven
In de pilots over het cliëntervaringsonderzoek jeugd is dit een belangrijke vraag om te beantwoorden samen met de pilotgemeenten. Wellicht dat we na de pilots een duidelijke route kunnen adviseren.
Het privacy protocol voor het cliëntervaringsonderzoek jeugd staat hier: https://vng.nl/files/vng/privacyprotocol_20151204.pdf
met deze teksten:Vrijwilligheid voor deelname
Een algemene voorwaarde is ook dat deelname aan het onderzoek en het invullen van de vragenlijsten door cliënten geheel vrijwillig is. De gemeente mag het vrijwillig terugsturen van de vragenlijst opvatten als algemene toestemming van de cliënt om de versterkte gegevens te gebruiken voor het onderzoek.
Toestemming vooraf
Toestemming is tweeledig. Hoofdregel is dat de vragenlijst alleen worden toegezonden op adres na toestemming van de cliënt. Een tweede toestemming van de cliënt is nodig voor het meedoen aan het onderzoek. Deze toestemming is hierboven beschreven.
Een voorwaarde is dat de gemeente de cliënten altijd vooraf goed informeert over de doeleinden van het onderzoek, hoe de gegevens worden verwerkt en wat er na verwerking met de gegevens gebeurt. Het moet voor de cliënt helder zijn waarvoor hij toestemming geeft (informed consent).Let op: Update oktober 2017
Het project MCJO is afgerond, resulterend in aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen. Anderhalf jaar deden tien pilotgemeenten/regio’s ervaring op met het uitzetten van de vragenlijst, en de praktische en juridische zaken die daarbij komen kijken. Het project Modelvragenlijst Cliëntervaring Jeugd en Ouders doet op basis hiervan een aantal aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen in de jeugdhulp.
-
Er zijn twee belangrijke verschillen tussen de BESTE en de MCJO.
-
De BESTE is ontwikkeld om informatie te krijgen over een traject bij een bepaalde aanbieder, de MCJO om informatie op hoger beleidsniveau op te leveren. Er staan dus ook vragen in over de bekendheid van hulppunten en over de toegang.
-
De MCJO gaat over de ervaring van cliënten en niet over hun tevredenheid. Jongeren en ouders geven wel aan wat het effect van de hulp was, maar bijvoorbeeld niet of ze de hulp ook aan een ander zouden aanraden.
Let op: Update oktober 2017
Het project MCJO is afgerond, resulterend in aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen. Anderhalf jaar deden tien pilotgemeenten/regio’s ervaring op met het uitzetten van de vragenlijst, en de praktische en juridische zaken die daarbij komen kijken. Het project Modelvragenlijst Cliëntervaring Jeugd en Ouders doet op basis hiervan een aantal aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen in de jeugdhulp.
-
-
Dit is uw volledige vraag. Wij hebben voor de evaluatie van de Jeugdwet sowieso op ons lijstje staan om de dubbelheid die er nu in de Jeugdwet zit te vereenvoudigen. Enerzijds moet het college cliëntervaring meten en anderzijds moet zij in het beleidsplan outcome opnemen, als gevolg waarvan cliënttevredenheid bij aanbieders wordt gemeten. Dat zou je kunnen doen door in de wet ruimte te geven aan gemeenten: gemeenten hebben voldaan aan de verantwoordelijkheid voor het meten van cliëntervaring via de outcome die aanbieders hebben vastgesteld. Maar dat vraagt dus aanpassingen van de wet, dus dat is meer langere termijn.
Voor de korte termijn is jullie werkwijze goed voorstelbaar. Zorg er vooral voor dat de gemeenteraden op de hoogte zijn van deze keuze, want zij moeten controleren of de bij BenW neergelegde verantwoordelijkheden in de Jeugdwet worden uitgevoerd. Richting VWS ligt er ook een goed verhaal, omdat zij ook willen dat administratieve lasten voor aanbieders en professionals worden beperkt. Mits raden goed zijn geinformeerd, zien wij weinig risico’s in het niet uitvoeren van nog een onderzoek voor 1 juli.
Jullie hebben dus een goed verhaal wat aansluit op de intentie van de Jeugdwet om de ervaring van de cliënt een goede plaats te geven in de beleidscyclus. Alleen stelt de wet wel eisen aan wat je zou moeten (willen) weten. Dubbel vragen aan je klanten moet je natuurlijk proberen te voorkomen.
De modelvragenlijst die Sichting Alexander met gemeenten heeft opgesteld is handig om te gebruiken, omdat die eisen daar al in opgenomen zijn en omdat gemeenten dan onderling ook nog enigszins kunnen vergelijken. Het is geen verplichte lijst.
Of VWS sancties oplegt aan gemeenten is onbekend. Het gaat erom of gemeenten het gesprek aangaan met hun cliënten.
Let op: Update oktober 2017
Het project MCJO is afgerond, resulterend in aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen. Anderhalf jaar deden tien pilotgemeenten/regio’s ervaring op met het uitzetten van de vragenlijst, en de praktische en juridische zaken die daarbij komen kijken. Het project Modelvragenlijst Cliëntervaring Jeugd en Ouders doet op basis hiervan een aantal aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen in de jeugdhulp.
Nieuwe afbakening persoonlijke verzorging van jeugdigen
-
Ouders kunnen hierover contact opnemen met de zorgverzekeraar van het kind.
-
Ja, dit kan. Het hangt er van af of de huidige zorgaanbieder(s) gecontracteerd is door de zorgverzekeraar. Bij een toegekend persoonsgebonden budget vanuit de Zvw kan waarschijnlijk de huidige zorgaanbieder(s) behouden blijven. Dit kunnen de ouders met de zorgverzekeraar van het kind bespreken.
Houd er rekening mee dat de zorgovereenkomst moet worden aangepast op basis van de tarieven en voorwaarden die de zorgverzekeraar stelt.
-
Het pgb-Zvw is wettelijk verankerd in de ‘aanspraak wijkverpleging’. Als de aanvrager voldoet aan de voorwaarden van de zorgverzekeraar, kan hij een aanvraag voor een pgb indienen. Dit geldt voor zowel verzekerden met een naturapolis als voor verzekerden met een restitutiepolis.
Het is uiteindelijk de zorgverzekeraar die beslist of de aanvrager in aanmerking komt voor een pgb-Zvw. De voorwaarden om in aanmerking te komen voor een pgb zijn opgenomen in het pgb-reglement van de betreffende zorgverzekeraar
-
De Persoonlijke Verzorging die vanuit de Zorgverzekeringswet wordt geïndiceerd hoeft niet door een verpleegkundige te worden uitgevoerd. Als een niet-verpleegkundige volgens de zorgverzekeraar, kwalitatief goede zorg kan bieden en/of bevoegd of geautoriseerd is om de zorg te verlenen, is dit mogelijk.
-
- Veranderingen in persoonlijke verzorging jeugd
(Informatie Langdurige Zorg | Juiste loket) - Handreiking nieuwe afbakening verzorging | In de Zorgverzekeringswet of Jeugdwet 2018?
(BMKT, VGVK en V&VN, november 2017, pdf) - Factsheet Nieuwe afbakening verzorging kinderen
(Rijksoverheid, september 2017) - Wetswijziging in afbakening persoonlijke verzorging voor jeugdigen
(VNG ledenbrief 17/050, september 2017, pdf)
- Veranderingen in persoonlijke verzorging jeugd
-
Geneeskundige zorg moet niet te beperkt ‘medisch’ worden opgevat. Ook het leren omgaan met of het compenseren van beperkingen kan onder ‘geneeskundige zorg’ in de zin van de Zvw worden geschaard. Daarnaast hoeft er niet per se sprake te zijn van een aandoening of beperking.
Ook zorg gericht op het voorkomen van (verergering van) een aandoening of beperking of gericht op zo goed mogelijk functiebehoud bij gevolgen van een aandoening of beperking kan onder de Zvw vallen, mits er sprake is van een hoog risico hierop. Het is aan de indicerend kinderverpleegkundige om te beoordelen of er sprake is van (een hoog risico op) geneeskundige zorg.