Cliëntervaringsonderzoek Jeugd
-
Volledige vraag: Ik vroeg me af of we in hetzelfde stramien de standaard vragenlijsten kunnen omzetten of moeten we de standaardlijsten zo gebruiken, zoals deze zijn voorgeschreven?
Antwoord
De vragenlijsten voor ouders en jongeren zijn modelvragenlijsten, dat wil zeggen dat u in principe de inhoud van de lijsten kunt gebruiken voor de ontwikkeling van uw eigen vragenlijsten. De Jeugdwet schrijft namelijk niet voor hoe clièntervaring gemeten moet worden, gemeenten mogen zelf een instrument kiezen of ontwikkelen.
De modelvragenlijsten bieden u echter de garantie dat u werkt met lijsten die:
- voldoen aan de eisen gesteld in de Jeugdwet
- aansluiten op de beleving van cliënten (want samen met hen ontwikkeld)
- voldoen aan de randvoorwaarden voor een clientervaringsinstrument van gemeenten (want samen met hen ontwikkeld).
Als u wilt deelnemen aan de pilot, zult u de modelvragenlijsten echter wel moeten gebruiken in deze vorm, omdat we de pilots ook gebruiken om de vragenlijsten wetenschappelijk te toetsen op betrouwbaarheid en validiteit.
Let op: Update oktober 2017
Het project MCJO is afgerond, resulterend in aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen. Anderhalf jaar deden tien pilotgemeenten/regio’s ervaring op met het uitzetten van de vragenlijst, en de praktische en juridische zaken die daarbij komen kijken. Het project Modelvragenlijst Cliëntervaring Jeugd en Ouders doet op basis hiervan een aantal aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen in de jeugdhulp.
-
Volledige vraag: Wij willen graag weten hoe om te gaan met het feit dat volgens het privacy-protocol ceo jeugdhulp cliënten vooraf toestemming hebben moeten geven om benaderd te mogen worden voor het onderzoek. Graag jullie advies.
Antwoord:
Zoals in de webinar over de ceo jeugd onlangs aan de orde werd gesteld, is het noodzakelijk dat gemeenten zo snel mogelijk in hun database van cliënten op gaan nemen wie er anoniem in zorg zitten/ om andere redenen geen brief mogen ontvangen. Omdat ze dit jaar dit nog niet op orde hebben zouden we gemeenten aanraden om de instellingen/ artsen/ medisch specialisten hierbij in te schakelen en dit een gedeelde verantwoordelijkheid te maken. Vraag hen wie anoniem bij hen in zorg zitten/ wie zonder medeweten van hun ouders zorg ontvangen en dit door te geven aan de gemeente zodat zij dit kunnen registreren. Het is geen ideale oplossing en zal in veel gevallen ook niet lukken maar op dit moment zien we geen alternatieven
In de pilots over het cliëntervaringsonderzoek jeugd is dit een belangrijke vraag om te beantwoorden samen met de pilotgemeenten. Wellicht dat we na de pilots een duidelijke route kunnen adviseren.
Het privacy protocol voor het cliëntervaringsonderzoek jeugd staat hier: https://vng.nl/files/vng/privacyprotocol_20151204.pdf
met deze teksten:Vrijwilligheid voor deelname
Een algemene voorwaarde is ook dat deelname aan het onderzoek en het invullen van de vragenlijsten door cliënten geheel vrijwillig is. De gemeente mag het vrijwillig terugsturen van de vragenlijst opvatten als algemene toestemming van de cliënt om de versterkte gegevens te gebruiken voor het onderzoek.
Toestemming vooraf
Toestemming is tweeledig. Hoofdregel is dat de vragenlijst alleen worden toegezonden op adres na toestemming van de cliënt. Een tweede toestemming van de cliënt is nodig voor het meedoen aan het onderzoek. Deze toestemming is hierboven beschreven.
Een voorwaarde is dat de gemeente de cliënten altijd vooraf goed informeert over de doeleinden van het onderzoek, hoe de gegevens worden verwerkt en wat er na verwerking met de gegevens gebeurt. Het moet voor de cliënt helder zijn waarvoor hij toestemming geeft (informed consent).Let op: Update oktober 2017
Het project MCJO is afgerond, resulterend in aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen. Anderhalf jaar deden tien pilotgemeenten/regio’s ervaring op met het uitzetten van de vragenlijst, en de praktische en juridische zaken die daarbij komen kijken. Het project Modelvragenlijst Cliëntervaring Jeugd en Ouders doet op basis hiervan een aantal aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen in de jeugdhulp.
-
Er zijn twee belangrijke verschillen tussen de BESTE en de MCJO.
-
De BESTE is ontwikkeld om informatie te krijgen over een traject bij een bepaalde aanbieder, de MCJO om informatie op hoger beleidsniveau op te leveren. Er staan dus ook vragen in over de bekendheid van hulppunten en over de toegang.
-
De MCJO gaat over de ervaring van cliënten en niet over hun tevredenheid. Jongeren en ouders geven wel aan wat het effect van de hulp was, maar bijvoorbeeld niet of ze de hulp ook aan een ander zouden aanraden.
Let op: Update oktober 2017
Het project MCJO is afgerond, resulterend in aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen. Anderhalf jaar deden tien pilotgemeenten/regio’s ervaring op met het uitzetten van de vragenlijst, en de praktische en juridische zaken die daarbij komen kijken. Het project Modelvragenlijst Cliëntervaring Jeugd en Ouders doet op basis hiervan een aantal aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen in de jeugdhulp.
-
-
Dit is uw volledige vraag. Wij hebben voor de evaluatie van de Jeugdwet sowieso op ons lijstje staan om de dubbelheid die er nu in de Jeugdwet zit te vereenvoudigen. Enerzijds moet het college cliëntervaring meten en anderzijds moet zij in het beleidsplan outcome opnemen, als gevolg waarvan cliënttevredenheid bij aanbieders wordt gemeten. Dat zou je kunnen doen door in de wet ruimte te geven aan gemeenten: gemeenten hebben voldaan aan de verantwoordelijkheid voor het meten van cliëntervaring via de outcome die aanbieders hebben vastgesteld. Maar dat vraagt dus aanpassingen van de wet, dus dat is meer langere termijn.
Voor de korte termijn is jullie werkwijze goed voorstelbaar. Zorg er vooral voor dat de gemeenteraden op de hoogte zijn van deze keuze, want zij moeten controleren of de bij BenW neergelegde verantwoordelijkheden in de Jeugdwet worden uitgevoerd. Richting VWS ligt er ook een goed verhaal, omdat zij ook willen dat administratieve lasten voor aanbieders en professionals worden beperkt. Mits raden goed zijn geinformeerd, zien wij weinig risico’s in het niet uitvoeren van nog een onderzoek voor 1 juli.
Jullie hebben dus een goed verhaal wat aansluit op de intentie van de Jeugdwet om de ervaring van de cliënt een goede plaats te geven in de beleidscyclus. Alleen stelt de wet wel eisen aan wat je zou moeten (willen) weten. Dubbel vragen aan je klanten moet je natuurlijk proberen te voorkomen.
De modelvragenlijst die Sichting Alexander met gemeenten heeft opgesteld is handig om te gebruiken, omdat die eisen daar al in opgenomen zijn en omdat gemeenten dan onderling ook nog enigszins kunnen vergelijken. Het is geen verplichte lijst.
Of VWS sancties oplegt aan gemeenten is onbekend. Het gaat erom of gemeenten het gesprek aangaan met hun cliënten.
Let op: Update oktober 2017
Het project MCJO is afgerond, resulterend in aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen. Anderhalf jaar deden tien pilotgemeenten/regio’s ervaring op met het uitzetten van de vragenlijst, en de praktische en juridische zaken die daarbij komen kijken. Het project Modelvragenlijst Cliëntervaring Jeugd en Ouders doet op basis hiervan een aantal aanbevelingen voor het in kaart brengen van cliëntervaringen in de jeugdhulp.
Coalitie-onderhandelingen
-
Het is niet gebruikelijk dat gespreksverslagen over coalitieonderhandelingen openbaar gemaakt worden.
Op basis van artikel 169 Gemeentewet kan een raadslid alle informatie opvragen die noodzakelijk is voor het uitvoeren van de functie als raadslid. Het college kan de informatie weigeren met een beroep op het openbaar belang. Iedere gemeente bepaalt dat afzonderlijk en ieder college maakt daarbij een eigen afweging.
Een raadslid kan ook, hoewel dit zeer ongebruikelijk is, hierover wel een WOB verzoek doen. Op grond van artikel 11 WOB zou u de persoonlijke beleidsopvattingen uit de documenten (die zien op intern beraad) niet hoeven te verstrekken. Deze beleidsopvattingen kunnen eventueel met het oog op een goede democratische bestuursvoering worden verstrekt in niet tot personen herleidbare vorm. Maar indien degene die de opvatting(en) heeft geuit of zich erachter heeft gesteld, ermee heeft ingestemd kan de tot personen herleidbare informatie wel worden verstrekt.
Omtrent de uitkomst van de college-onderhandelingen bepaalt artikel 35 Gemeentewet dat de raad de wethouders benoemd en dat de burgemeester wordt geïnformeerd over de college-onderhandelingen en hierover zijn opvattingen kenbaar kan maken. Dit laatste is vanwege het feit dat de burgemeester deel uitmaakt van het college.
Hoewel de wet het niet verplicht is het wel raadzaam de raad van te voren in te lichten over de portefeuille verdeling. Vaak zal een deel van de raad, de coalitiepartijen, al wel op de hoogte zijn van de voor te dragen wethouders. Het is verder een interne kwestie hoe hier binnen de gemeente mee wordt omgegaan. Doorgaans wordt de raadsagenda ook besproken in het presidium zodat ook daar de verdeling al kenbaar zal zijn.
Collegevergadering
-
Gemeenten zijn vrij om zelf de besluitenlijst samen te stellen. Veel gemeenten kiezen ervoor alleen extern werkende besluiten op de lijst te zetten. Onderliggende stukken hoeven niet openbaar gemaakt te worden. Er zijn ook gemeenten die een deel van de agenda (hoewel de agenda niet openbaar is) met het daarbij behorende besluitenlijstje openbaar maken. Bekijk het voorbeeld hoe de gemeente Lansingerland dit heeft geregeld.
Combinatie opvangvormen
-
De gemeente moet dan aan de subsidie de voorwaarde verbinden dat een strikte financiële scheiding van het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang wordt aangehouden.
Ook kan de voorwaarde worden gesteld dat voor het peuterspeelzaalwerk een aparte stichting wordt opgericht. Er kan ook een koepelorganisatie worden opgericht bestaande uit een commerciële organisatie en een stichting. De gemeente dient dan aan de subsidie de voorwaarde te verbinden dat de organisatie een absolute scheiding van de boekhouding aanhoudt.
Gaat men over tot een verregaande vorm van integratie, dat wil zeggen dat de peuters worden opgevangen in de kinderopvanggroepen, dan dient de gemeente kostprijsafspraken met de organisatie te maken. De gemeente koopt dan in feite peuterspeelzaalplaatsen in bij de kinderopvangorganisatie. Het is wel belangrijk om beleidsinhoudelijk voorwaarden in de overeenkomst op te nemen.
- zie ook pagina 34 van de Handreiking Harmonisatie Voorschoolse voorzieningen voor gemeenten (pdf)
-
De kinderen uit de kinderopvanggroep spelen soms in de ruimte van de peuterspeelzaal en vice versa, bijvoorbeeld om gezamenlijk VVE te volgen.
In principe is deze combinatie mogelijk. Echter voor kinderen van ouders die een belastingtoelage voor kinderopvang ontvangen is het noodzakelijk dat de opvang is opgenomen in het Register kinderopvang.
Volgens de interpretatie van het ministerie van OCW (thans SZW) is het in die zin niet toegestaan dat ‘kinderopvangkinderen’ een deel van de tijd doorbrengen in de peuterspeelzaal. Een combinatie andersom kan wel. Dus een gezamenlijke VVE groep kan wel in de kinderopvang worden ondergebracht.
Continuïteit financiering aanbieders Wmo en Jeugd
-
Wij roepen gemeenten op de aanbieders met wie ze een contract hebben, te blijven betalen: ook als er een andere of beperkte prestatie kan worden geleverd. Op die manier zorgen we ervoor dat het zorglandschap intact blijft. VNG is in gesprek met het Rijk over vergoeding door het Rijk van eventuele extra kosten die gemeenten hierbij maken. Zorgverzekeraars hebben eenzelfde soort afspraak met het Rijk.
Probeer verder waar mogelijk afspraken te maken met re-integratiebedrijven over het continueren van de activiteiten, waar mogelijk in aangepaste vorm. Als dit niet mogelijk is en er niet geleverd wordt, kunnen re-integratiebedrijven worden gewezen op de ondersteuningsmogelijkheden die het kabinet heeft ingesteld voor ondernemers.
Meer informatie
-
Tot en met 30 maart is het berichtenverkeer iWmo en iJW beperkt te gebruiken. Dit komt door een geplande freeze om een update te implementeren. Dergelijke updates en bijbehorende freezes zijn onderdeel van de normale bedrijfsvoering en zouden geen problemen moeten opleveren.
-
Nee, VNG en Rijk hebben afgesproken dat er geen aanvullingen op contracten hoeven te komen die iedere gemeente of regio met afzonderlijke aanbieders moet afspreken.
Wel moeten gemeenten vaststellen in welke mate er vraaguitval plaatsvindt en hoe vervolgens voor die weggevallen omzet wordt gecompenseerd.
-
Voor de groep waarvoor hulp doorloopt, ook als dat is op een andere manier (bijvoorbeeld telefonisch ipv face-to-face), wordt de facturering gewoon via het berichtenverkeer gedaan.
De financiële compensatie van vraaguitval richting aanbieders dient niet via het berichtenverkeer plaats te laten vinden, zodat het berichtenverkeer een zuiver beeld laat zien van de toewijzing en betaling van geleverde zorg. Daarom adviseren we gemeenten de financiële compensatie separaat te laten plaatsvinden.