Lasershows vragen om goedkeuring Inspectie Verkeer en Waterstaat

Steeds vaker worden grote buitenluchtevenementen omlijst door spectaculaire lasershows al dan niet begeleid door muziek. Krachtige lasers produceren teksten of figuren in de lucht of op wolken. Deze lasershows zijn spectaculair om te zien maar kunnen ook tot op grote afstand invloed hebben op vliegtuigoperaties. Dit laatste niet zonder risico's. Het afgeven van een vergunning voor een lasershow vraagt daarom nu ook om goedkeuring van de Inspectie Verkeer en Waterstaat, divisie Luchtvaart.

Ernstige incidenten
Vanaf de begin jaren negentig hebben zich wereldwijd een honderdtal incidenten voorgedaan waarbij piloten getroffen worden door bundels licht afkomstig van lasershows. Laserlicht is door haar aard in staat zeer krachtige energiepulsen over enorme afstanden te sturen. Een vliegtuig of een piloot die getroffen wordt door een laserbundel ontvangt als het ware een pakketje energie. Energie is warmte en teveel daarvan richt schade aan, soms blijvend.
Na enkele zeer ernstige incidenten in 1995, waarbij piloten door verblinding een tiental minuten niet in staat waren hun task uit te voeren, heeft ICAO (International Civil Aviation Organization) internationale normen ontwikkeld die de voorwaarden geven waaronder lasershows veilig kunnen plaatsvinden. Nederland is als ondertekenaar van het Verdrag van Chicago gebonden aan de ICAO normen zoals vastgelegd in de bijlagen behorende bij het verdrag. Deze bijlagen vormen de basis van alle Nederlandse regelgeving met betrekking tot luchtvaartveiligheid.

Inspectie Verkeer en Waterstaat
Gemeenten die toestemming geven voor lasershows dienen vooraf aan het afgeven van de vergunning contact op te nemen met de Inspectie Verkeer en Waterstaat, divisie Luchtvaart (de Inspectie). Zij beoordeelt of een lasershow kan worden toegestaan en onder welke voorwaarden.

Bij de beoordeling kijkt de Inspectie naar de voorgestelde locatie van een show, het type gebruikte laser en een aantal andere gegevens. Dit zijn de parameters die dienen als invoergegevens voor een computerprogramma waarmee wordt bepaald of de ligging van de showlocatie ten opzichte van een luchthaven zodanig is dat de veiligheid gewaarborgd kan worden. Rondom ieder luchthaven bevinden zich een drietal concentrisch gelegen gebieden waarbij op grotere afstand van een luchthaven de energiebundels van een lasershow steeds krachtiger mogen zijn.
Soms kan het nodig zijn om voorwaarden te stellen in andere gevallen hoeven geen beperkingen opgelegd te worden. Indien nodig worden luchtvarenden en andere organisaties zoals de luchtverkeersleiding speciaal door de Inspectie geinformeerd.

Wat wordt van een gemeente verwacht?
Gemeenten die het verzoek krijgen een vergunning of te geven voor een laserevenement worden verzocht contact op te nemen met de divisie Luchtvaart. De unit Infrastructuur en de unit Handhaving van de divisie zijn verantwoordelijk voor de vergunningverlening en het toezicht met betrekking tot luchthavens en het luchtruim en zijn het aanspreekpunt.