De Bijstandsbode publiceert elke maand interessante uitspraken van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) op het gebied van bijstand en aanverwante wet- en regelgeving. Dit zijn de uitspraken uit januari 2019.

Ondubbelzinnig

Jongeren van 18 tot 27 jaar hebben een bijzondere positie in de Participatiewet. Een uitsluitingsgrond is bijvoorbeeld het uit houding en gedrag ondubbelzinnig laten blijken de arbeids- en re-integratieverplichtingen die de Participatiewet hen oplegt niet te willen nakomen. 1 van de verplichtingen waar jongeren van 18 tot 27 jaar op straffe van uitsluiting van het recht op bijstand aan moeten voldoen, is het meewerken aan het opstellen, uitvoeren en evalueren van een plan van aanpak om zo snel mogelijk bijstandsonafhankelijk te worden. Inzet van de onderhavige zaak is of de gemeente terecht heeft geweigerd bijstand te verstrekken aan een jonge vrouw die niet terug naar school wil.

De CRvB oordeelt dat de gemeente haar besluit onvoldoende heeft gemotiveerd en draagt de gemeente op het recht op bijstand opnieuw te beoordelen en merkt daarbij nog op dat (nieuwe) verplichtingen over een periode in het verleden uiteraard niet kunnen worden opgelegd of nagekomen. De gemeente kan belanghebbende inderdaad niet met terugwerkende kracht naar school sturen. (CRvB 18 december 2018, ECLI:NL:CRVB:2018:4313)

Beschikken over bijschrijvingen op bankrekening inwonend meerderjarig kind

Het college heeft de bijstandsuitkering van belanghebbenden herzien en deels teruggevorderd wegens bijschrijvingen en stortingen op de bankrekening van de inwonende meerderjarige dochter van het gezin. De CRvB concludeert dat belanghebbenden feitelijk hebben beschikt over de bedragen van de stortingen en bijschrijvingen op de bankrekening van hun inwonende meerderjarige dochter. Die bedragen zijn dan ook terecht als inkomen aangemerkt en teruggevorderd. (CRvB 18 december 2018, ECLI:NL:CRVB:2018:4239)

Onterechte brutering restant vordering

Het college heeft het restant van de door belanghebbende verschuldigde terugvordering gebruteerd, omdat de vordering het gevolg is van een schending van de inlichtingenplicht en dus door toedoen van belanghebbende is ontstaan. De CRvB concludeert dat het college het bruteringsbesluit heeft gebaseerd op een onjuiste feitelijke grondslag. Aan de terugvordering kan immers achteraf geen ander karakter worden toegekend. De brutering van de vordering is volgens de CRvB in strijd met artikel 4:84 Awb. (CRvB 11 december 2018, ECLI:NL:CRVB:2018:4281)

Intrekking of verrekening?

Het college heeft de door belanghebbende ontvangen inkomsten uit arbeid gedurende 6 maanden op de uitkering in mindering gebracht (verrekening € 378 per maand, artikel 58 lid 4 Participatiewet). Belanghebbende stelt dat het college, in plaats van verrekening, de uitkering had moeten intrekken en terugvorderen wegens inkomsten boven de bijstandsnorm, met inachtneming van de beslagvrije voet. De CRvB concludeert dat het standpunt van belanghebbende dat de bevoegdheid tot terugvordering voorgaat op de bevoegdheid tot verrekening geen steun vindt in de wetsgeschiedenis. Het college is niet verplicht te kiezen voor intrekking en terugvordering in plaats van verrekening. Er is dan verder ook geen aanleiding voor het oordeel dat het college in redelijkheid niet heeft kunnen besluiten om gebruik te maken van zijn bevoegdheid tot verrekening. (CRvB 18 december 2018, ECLI:NL:CRVB:2018:4205)

Gokken

Het college heeft de bijstandsuitkering ingetrokken en teruggevorderd, omdat belanghebbende het college niet heeft geïnformeerd over zijn gokactiviteiten en de inkomsten daaruit. Belanghebbende heeft de inlichtingenplicht geschonden door het college niet te informeren over het gokken en de gokopbrengsten, waardoor het recht op bijstand niet kan worden vastgesteld. De bijstand is terecht ingetrokken en teruggevorderd. (CRvB 4 december 2018, ECLI:NL:CRVB:2018:4203)

Bewijslast toepassing kostendelersnorm

Het college heeft de bijstand met ingang van 23 januari 2017 verlaagd met toepassing van de kostendelersnorm en de te veel verstrekte bijstand teruggevorderd. Belanghebbende heeft namelijk niet aannemelijk gemaakt dat tussen haar en haar nieuwe medebewoner een commerciële relatie bestaat. De CRvB concludeert dat het college zijn onderzoeksplicht echter niet naar behoren is nagekomen en niet aan de bewijslast heeft voldaan. De kostendelersnorm is ten onrechte toegepast. (CRvB 4 december 2018, ECLI:NL:CRVB:2018:4201)

Geen bijzondere bijstand voor shockwavetherapie

Het college heeft geweigerd bijzondere bijstand te verstrekken voor de kosten van zeven behandelingen shockwavetherapie. Naar het oordeel van de CRvB zijn er geen zeer dringende redenen om bijzondere bijstand te verstrekken en dat de aanvraag terecht is afgewezen. (CRvB 20 november 2018, ECLI:NL:CRVB:2018:3779)

Geen foltering

Het college heeft de bijstandsaanvraag afgewezen, omdat onvoldoende duidelijkheid bestaat over de financiële situatie van belanghebbende. De CRvB is het daarmee eens en oordeelt dat geen sprake is van schending van het verbod op foltering of onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing (artikel 3 EVRM). (CRvB 27 november 2018, ECLI:NL:CRVB:2018:3841)