Alle grote opgaven in het fysieke domein hebben ruimte onder het maaiveld nodig. Daarnaast worden we steeds vaker geconfronteerd met slechter functioneren van bodem- en watersystemen door vervuiling of verdroging. Met regionale kennisschakels kunnen we kennisvraagstukken over bodem en ondergrond oppakken.

Kennis nodig om keuzes te maken

In het eerste programma voor regionale kennisschakels concentreerden we op de organisatie van deze netwerken. In een vervolg zetten we in op de totstandkoming van kennisagenda’s voor zulke netwerken. Dit nieuwe programma is gericht op het bodem- en watersysteem en alle vormen van bodemdegradatie en gebruiksfuncties in bodem of ondergrond, zoals verblijf, winning, opslag en transport. Daarnaast is de bodem onderdeel van het ecosysteem dat de mens ‘diensten’ levert zoals voedsel, water, klimaatregulering en biodiversiteit.

De combinatie van gebruiksfuncties, bodemdegradatie en ecosysteemdiensten leidt tot dilemma’s: hoe kunnen we gebruiksfuncties tegelijkertijd mogelijk maken, hoe zorgen we voor bodemgebruik dat op lange termijn vol te houden is, hoe herstellen we bodemdegradatie, zodat de bodem weer goed functioneert? Er is kennis nodig om besluiten te nemen over deze dilemma’s.

Aanmelden 

In dit programma bieden we aan 10 regio’s ondersteuning: mensen die werksessies organiseren, experts die meedenken en een subsidie van € 25.000 voor de noodzakelijke voorbereiding. Wij vragen van deze regio’s om:

  • inhoudelijk goed voor te bereiden (informatie verzamelen over opgaven, hun ruimteclaims, bodemopbouw, relevante gebiedsactoren, eerdere studies)
  • uit te zoeken welke bestuurlijke borging u het beste past
  • te zorgen voor 12 tot 17 deelnemers aan de werksessies

We geven de voorkeur aan regionale coalities, in ieder geval tussen overheden en graag ook met maatschappelijke organisaties, bedrijfsleven en universiteiten/opleidingen.

Download het inschrijfformulier (docx, 64 kB)

Als u wilt meedoen, kunt u zich tot en met 15 augustus aanmelden. Een toelichting op de selectiecriteria vindt u op het inschrijfformulier. Stuur het ingevulde formulier in pdf-format aan diana.vandorresteijn@vng.nl. Op 23 augustus maken we bekend welke 4 regio’s meedoen in de eerste serie die in najaar 2024 start. In 2025 volgen nog 6 regio’s.

Opbouwen van kennis- en informatiestructuur 

Decentrale overheden krijgen nogal wat voor de kiezen met decentralisatie, water en bodem sturend, vitale bodem-ambities, urgente vraagstukken rond wonen en bouwen, energie en netcongestie, én de stapeling van vele andere maatschappelijke opgaven. Daarbij wordt nadrukkelijk gekeken naar de bodem en ondergrond en dat zal onmiskenbaar leiden tot (nog niet eerder toegepaste) functiecombinaties en de inzet van nieuwe technieken. Zo ontstaan nieuwe kennisvraagstukken over duurzaam en ruimtelijk gebruik van het ondergrondse systeem en zijn diensten.

De gezamenlijke overheden hebben in bestuurlijke afspraken van 2 jaar geleden geconcludeerd dat gezamenlijk verder ingezet wordt op kennisontwikkeling en kennisdeling, omdat dit bijdraagt aan de kwaliteit van het beleid en de uitvoering. De nadruk ligt op het vanuit de regio’s verder opbouwen van een kennis- en informatiestructuur en een goede interactie tussen regionale en nationale kennisstructuren. Doel van de kennisontwikkeling en kennisdeling is bijdragen aan het beter ‘meenemen’ van bodem en ondergrond in besluitvorming en uitvoering binnen de fysieke leefomgeving (landelijk, regionaal en lokaal).