Gemeenten bereiden zich voor op de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november. De VNG belicht een aantal aspecten van deze verkiezingen in een ledenbrief. We gaan onder meer in op de keuze tussen decentrale of centrale stemopneming en de financiering van de verkiezingen.
Ledenbrief Verkiezingen (pdf, 120 kB)
Keuze tussen decentrale of centrale stemopneming
Bij het tellen van de stemmen kan de gemeente sinds de inwerkingtreding van de wet Nieuwe Procedure Vaststelling Verkiezingsuitslagen kiezen voor:
- het tellen van de stemmen op de verkiezingsavond op lijst- én kandidaatsniveau (decentrale stemopneming, DSO)
- tellen op de verkiezingsavond op lijstniveau en de volgende dag op kandidaatsniveau (centrale stemopneming, CSO).
De Kiesraad heeft een lichte voorkeur voor CSO uitgesproken. We onderschrijven deze voorkeur, onder meer omdat er dan op de verkiezingsavond alleen op lijstniveau hoeft te worden geteld. De tellers kunnen dan op een redelijk tijdstip naar huis.
Als de volgende dag met uitgeruste tellers op kandidaatsniveau wordt geteld, leidt dit tot minder telverschillen en zijn minder hertellingen nodig. Het is echter aan het college van B&W om hier een beslissing over te nemen. In de ledenbrief gaan we nader in op het tellen en hertellen op het stembureau en gemeentelijk stembureau.
Compenseer gemeenten voor kosten verkiezingen 22 november
De jaarlijkse bijdrage aan gemeenten voor de organisatie van verkiezingen is gebaseerd op gemiddeld 1 verkiezing per jaar. Gemeenten ontvangen voor de onverwachte Tweede Kamerverkiezingen in november dus geen compensatie.
In een bestuurlijk overleg met de minister van BZK hebben we laten weten dat het noodzakelijk is om gemeenten te compenseren voor de kosten van de verkiezingen op 22 november. Dit standpunt hebben we ook in een brief aan de Tweede Kamerfracties benadrukt (zie de link onderaan dit bericht).
Geen actueel overzicht van kosten organisatie verkiezingen
Er is geen actueel overzicht van de kosten die gemeenten bij het organiseren van verkiezingen maken, het laatste onderzoek dateert uit 2012. Het ministerie van BZK heeft inmiddels een onderzoek toegezegd naar de kosten van de verkiezingen en de bijdrage aan gemeenten via het gemeentefonds.
Zie ook
VNG-bericht 'Verbeteringen in verkiezingsproces laten op zich wachten' (26 september)