De Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstel (OCTAS) bracht in februari een advies uit over het vereenvoudigen van het stelsel voor ziekte en arbeidsongeschiktheid. Morgen behandelt de Kamer dit advies in het commissiedebat Arbeidsongeschiktheid. De VNG vraagt aandacht voor een paar punten.
Eenvoud en vertrouwen
De VNG omarmt het advies van OCTAS om meer eenvoud en vertrouwen in het stelsel te verankeren. Het sluit naadloos aan op de verklaring ‘naar bestaanszekerheid in 10 jaar’. Het komende kabinet heeft de verantwoordelijkheid hier keuzes in te maken voordat het stelsel vastloopt in complexiteit en beperkte beschikbaarheid van arbeidskrachten.
Investeren in re-integratie als randvoorwaarde
In het advies presenteert OCTAS 3 varianten waarmee het huidige stelsel vereenvoudigd kan worden. In alle 3 scenario’s komt naar voren dat er geïnvesteerd moet worden in re-integratie en dus ook in de gemeentelijke dienstverlening via regionale loketten (met UWV) en sociaal ontwikkelbedrijven. Het afgelopen decennium is re-integratie vooral een bezuinigingspost geweest die zich terug lijkt te betalen in hoge uitkeringsuitgaven in een krappe arbeidsmarkt. Om mensen niet in een uitkering te laten zitten zullen we steviger moeten investeren in re-integratie.
Mensen zonder arbeidsverleden: goede start maken
Gemeenten maken zich zorgen over inwoners die nooit gewerkt hebben en daardoor niet in beeld zijn. De commissie noemt geen varianten voor mensen zonder arbeidsverleden, terwijl ze erkent dat het stelsel voor hen een doolhof is. Wel doet de commissie voorstellen om de dienstverlening te intensiveren en beter aan te sluiten bij de behoeften. Dit zijn geen keuzes, maar minimale noodzakelijke maatregelen om de knelpunten te verlichten.
We verzoeken de Kamerleden om de minister te vragen hier met gemeenten over in gesprek te gaan. Samen kunnen we bespreken wat gemeenten nodig hebben om deze groep te ondersteunen bij de start van hun maatschappelijke loopbaan. Hiermee kan grote maatschappelijke winst worden behaald door uitkeringen en maatschappelijke zorg in de toekomst te voorkomen.
Steun voor mensen die mee willen doen
Het is bekend dat (deeltijd-) werk een medicijn is tegen ziekte en vereenzaming. De participatiewet zal ook voor deze doelgroep beter ingericht moeten worden. Ook hiervoor geldt dat de kosten voor de baat uitgaan. We roepen het kabinet op om te investeren in deze groep mensen in de maatschappij die graag mee wil doen, maar onze steun hierbij nodig heeft.