Het gezamenlijk advies van de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) en de Adviesraad Migratie (ACVZ) aan het kabinet over de organisatie van de asielopvang is in hoofdlijnen een steun in de rug voor de VNG.
In hun rapport concluderen zij onder meer dat:
- financiering te veel afhankelijk is van de aantallen asielzoekers en dus onvoldoende stabiel
- de langdurige crisisaanpak en focus op de korte termijn ten koste gaat van de kwaliteit van de opvang
Verplichting gemeenten opvang kansrijke asielzoekers
De ACVZ en de ROB adviseren daarom werk te maken van een langetermijnoplossing door kansrijke asielzoekers te laten opvangen door gemeenten. Naar rato van het aantal inwoners en met voldoende geld van het rijk.
Flexibiliseringsagenda
De VNG herkent de conclusies en aanbevelingen. Al in 2020 spraken rijk, provincies en gemeenten in de Uitvoeringsagenda Flexibilisering Asielketen met elkaar af te werken aan een robuust asielsysteem voor de lange termijn, met meer ruimte voor kleinschalige opvang. De VNG ziet het rapport van de ACVZ en de ROB dan ook als een oproep aan het rijk om nu deze uitvoeringsagenda in uitvoering te brengen.
Wettelijke taak
Het ACVZ en de ROB adviseren daarbij het rijk om gemeenten de wettelijke taak te geven de opvang van kansrijke asielzoekers te verzorgen. De VNG wil graag meedenken over de uitvoerbaarheid van dit voorstel. Belangrijke randvoorwaarden zullen zijn dat gemeenten voldoende middelen en bevoegdheden krijgen om de opvang op een eigen manier te organiseren, passend bij de lokale samenleving. Als deze randvoorwaarden niet worden ingevuld, hebben we het uitsluitend over een verplaatsing van het probleem van COA naar gemeenten.
Kleinschalig met goede begeleiding
Gemeenten voelen de morele plicht om als medeoverheid het rijk te ondersteunen, want de nood is hoog. De afgelopen periode hebben zij een enorme inzet gepleegd om ruimte te bieden aan Oekraïense ontheemden en aan asielzoekers. En zij blijven dat doen. Met een structurele flexibele opvang gaat de crisisknop die nu vrijwel continu is ingedrukt eraf.
Daarnaast willen gemeenten al langere tijd de opvang liever kleinschalig organiseren, met meer begeleiding en passend in en bij de samenleving. Dit komt het maatschappelijk draagvlak en de integratie van vluchtelingen ten goede. Het advies van de ROB en de ACVZ biedt daar de ruimte voor.
Meer informatie
- De asielopvang uit de crisis (Raadopenbaarheidbestuur.nl)