Goud speelt in de criminaliteit op verschillende manieren een rol. Zo wordt goud gebruikt voor het witwassen van crimineel verkregen vermogen en als betaalmiddel in het criminele circuit. Het is goed dat ook gemeenten zich bewust zijn van de rol van 'fout goud'.

Vormen van crimineel gebruik van goud

In grote lijnen gebuikt de criminele wereld goud op 3 verschillende manieren:

  1. Witwassen met goud. Het goud wordt aangekocht met crimineel verdiend vermogen en verplaatst, omgesmolten of opnieuw verkocht zodat het als omzet kan worden opgevoerd, een vorm van Trade Based Money Laundering (TBML).
  2. Witwassen van goud. Illegaal gedolven goud wordt legale herkomst gegeven, onder andere door middel van smokkel, onjuiste stempels en documentvervalsing.
  3. Goud wordt ook gebruikt als betaalmiddel in het criminele circuit en als middel om waarde te verplaatsen. Goud is immers een stuk gemakkelijker te smokkelen of te verbergen dan contant geld.

Bewust zijn van 'fout goud'

NSOC (Nationale Samenwerking tegen Ondermijnende Criminaliteit) deed onderzoek naar het crimineel gebruik van goud. Het advies van NSOC luidt: 'Wees je bewust van ‘fout goud’. Let niet alleen op geld(stromen) maar ook op goud. Denk daarbij aan sieraden, goudbaren, (omgesmolten) sloopgoud, aanwezigheid van smeltovens, of facturen ten aanzien van goud.' 

Sloopgoud is gebruikt goud, zoals ingeleverde sieraden. Recycling van goud is vermoedelijk onderdeel van een internationale carrousel die witwassen mogelijk maakt. NSOC laat ons weten: 'We vinden het heel belangrijk om ook medewerkers van gemeenten te betrekken bij activiteiten gericht tegen ondermijning, in dit geval in de vorm van de handel in fout goud.'

'Malafide zaken worden lokaal het eerst gezien'

Tom Zuidam, hoofd Operationele Strategie en Plannen van NSOC: 'Gemeenten hebben een belangrijke taak bij bijvoorbeeld de controle op de registers van inkopers, zeker als die straks allemaal digitaal zijn. Bovendien zijn veel gemeentelijke medewerkers de ogen en oren ‘op straat’. Malafide zaken als bijvoorbeeld witwassen via juweliers, wisselkantoren, inkopers, maar ook via andere grotere en kleinere winkels in bepaalde kwetsbare gebieden van steden en dorpen, worden lokaal het eerst gezien. Niet alleen door wijkagenten, maar ook door gemeentelijke bijzondere opsporingsambtenaren. Sterker nog, het geldt feitelijk voor alle gemeentelijke ambtenaren'.