Het VNG-bestuur heeft haar standpunt over het toekomstig cohesiebeleid vastgesteld. Er worden namelijk op dit moment alweer gesprekken gevoerd in Den Haag en Brussel over de volgende periode na 2027. Van de huidige EU-begroting gaat 40% naar het cohesiebeleid.
Prioritaire thema’s binnen het toekomstig cohesiebeleid
Het VNG-bestuur ziet graag dat de huidige thematische focus van de fondsen ook in een volgende ronde overeind blijft. De inzet op de digitale transitie, groene transitie, innovatie en arbeidsmarktbeleid draagt bij aan nationale doelstellingen, regionale ontwikkelingsstrategieën en lokale opgaven, alsook aan de samenwerking tussen de bestuurslagen op deze thema’s. Binnen deze overkoepelende thema’s zien we voor gemeenten graag extra aandacht voor:
- Groen: circulaire economie, groene mobiliteit, energietransitie, Blue Deal en klimaatadaptatie;
- Digitaal: kunstmatige intelligentie, dienstverlening en digitale geletterdheid;
- Sociaal: gezondheid, bestaanszekerheid, kansengelijkheid en human capital.
Basisvoorwaarde: een lange termijn aanpak en investeringsstrategie op basis van vertrouwen
Een lange termijn aanpak en investeringsstrategie gebaseerd op vertrouwen zijn belangrijk om ervoor te zorgen dat we de uitdagingen op groen, digitaal en sociaal structureler kunnen aanpakken. Zo worden de regionale economische ecosystemen beter ondersteund. Daarnaast hebben we een aantal randvoorwaarden opgesteld:
- Financiering: voor de verdere ontwikkeling van de regionale en lokale concurrentiekracht en innovatievermogen is het van belang de structuurfondsenprogramma's in Nederland te continueren en waar mogelijk te versterken.
- Governance: het is belangrijk dat de uitvoering van het cohesiebeleid decentraal georganiseerd blijft, met meer ruimte voor regionale en lokale kansen en maatwerk en een centrale rol voor het partnerschapsbeginsel. Voorzichtigheid is geboden bij gedachtevorming van de Europese Commissie over het koppelen van het toekomstig cohesiebeleid aan het Europees Semester en aan de RRF-methodiek.
- Continuïteit en coherentie: versplintering van bestaande fondsen moet worden tegengegaan. Er moet betere afstemming zijn tussen fondsen en er moet mogelijkheid geboden worden om fondsen te combineren. Administratieve lasten mogen niet bijdragen aan versplintering. Bovendien mag cohesiebeleid niet gebruikt worden als crisisinstrument.
- Regelruimte: een vermindering van administratieve lasten en controledruk is nodig om ruimte te bieden voor het verbeteren van de toegankelijkheid en efficiëntie van programma’s.