Als het rijk instrumenten wil aanpassen in de keten van asielopvang tot integratie moeten dit werkbare alternatieven zijn. Op de ALV gaven gemeenten aan dat het kabinet moet werken aan een rationele oplossing en een samenhangend beleid dat een juridische toets doorstaat. Dat is cruciaal om chaos te voorkomen.

Stagnatie in asielketen

In de ogen van gemeenten leidt het voorgenomen kabinetsbeleid tot een (verdere) stagnatie in de asielketen. Met alle negatieve gevolgen voor de bestuurlijke en maatschappelijke rust, stabiliteit en solidariteit tussen gemeenten. 

Motie Sliedrecht en Gorinchem

De gemeenten Sliedrecht en Gorinchem dienden een motie in om – ongeacht het kabinetsbeleid – onderling solidair te blijven in de opvang van asielzoekers. Het VNG-bestuur merkte in haar advies op begrip te hebben voor de insteek van de motie en adviseerde de motie aan te houden, maar vooralsnog in te steken op handhaving van de Spreidingswet. 

Zonder wetgeving is er volgens het bestuur geen zekerheid op naleving van dit solidariteitsbeginsel. Daarnaast biedt de Spreidingswet duidelijkheid over het verdeelmechanisme, de financiering en handhavingsmogelijkheden. De indiener besloot de motie aan te houden, met de toezegging van het VNG-bestuur om de dialoog te voeren over solidariteit tussen gemeenten. We zullen eerst inzetten op behoud van de Spreidingswet. Dit is in lijn met de huidige VNG-inzet voor handhaving van de Spreidingswet conform de motie uit de ALV van juni 2040

Randvoorwaarden op orde brengen

Ook moet het opvang- en huisvestingslandschap zo worden ingericht dat mensen die in Nederland mogen blijven in staat worden gesteld onderdeel te worden van de lokale gemeenschap. Bij het uitwerken van de plannen is het daarom essentieel dat de langere termijn voor ogen wordt gehouden, met aandacht voor integratie, de draagkracht van de samenleving en respect voor (lokale) bestuurlijke verhoudingen. 

Daarbij hoort ook dat de randvoorwaarden op orde zijn. Zo vroegen de gemeenten Zoetermeer en Leidschendam-Voorburg met een motie aandacht voor het verruimen van de mogelijkheden om statushouders tijdelijk te huisvesten. Ook de motie van de gemeente Nunspeet werd omarmd door de aanwezige leden. Het VNG-bestuur werd daarin opgeroepen om met het kabinet in gesprek te gaan de compensatie van voor de noodzakelijke inzet van jeugdhulp aan asielkinderen te herijken, zodat het weer kostendekkend wordt.

Opvang Oekraïne

De ALV stemde met 98 % in met de resolutie Oekraïne. Deze is in lijn met de petitie die eerder aan de Tweede Kamer werd aangeboden.  Daarin doen we een klemmend beroep op het rijk en de Tweede Kamer om de wet- en regelgeving op orde te brengen, dat gemeenten financiële middelen krijgen om deze taak uit te voeren. en te zorgen voor een langetermijnplan voor gemeenten én Oekraïners.

Meer informatie

De moties en de resolutie staan op de pagina over de ALV.