Het kabinet gaat bij de Voorjaarsnota 2023 extra accres aan het gemeentefonds uitkeren voor de prijsbijstelling 2022. Het precieze bedrag is nog niet bekend, maar het leidt naar schatting tot gemiddeld € 300 miljoen extra accres vanaf het jaar 2023. Dit heeft het kabinet bij de najaarsnota besloten.
Extra accres voor hogere inflatie
Sinds het uitkomen van het Centraal Economisch Plan (CEP) in maart 2022 ligt de prijsontwikkeling aanzienlijk hoger. Toch was de raming van het CEP destijds de definitieve raming voor het deel van het accres dat voor het opvangen van prijsontwikkelingen is bedoeld. Deze dekking voor gemeente-uitgaven is daarmee voor het jaar 2022 niet volledig geïndexeerd. Dit werkt structureel door op de gemeentebegrotingen.
Vanwege de uitzonderlijke stijging van de prijzen sinds het uitkeren van de prijsbijstelling voor het jaar 2022 met de meicirculaire, wijkt het kabinet eenmalig af van de reguliere systematiek. Bij de Voorjaarsnota 2023 en dus de Meicirculaire 2023 wil het kabinet nu een extra prijsbijstelling uit te keren die terugkijkt naar het jaar 2022. Dit extra accres wordt dan gebaseerd op de desbetreffende indices voor prijsontwikkelingen voor het jaar 2022 van het Centraal Economisch Plan 2023.
Dit leidt naar schatting tot ongeveer de onderstaande indicatieve reeks aan extra accres voor de jaren 2023 en later.
|
Indicatieve prijsbijstelling |
2023 |
2024 |
2025 |
2026 |
2027 |
|---|---|---|---|---|---|
|
Gemeentefonds |
€ 270 mln. |
€ 300 mln. |
€ 300 mln. |
€ 350 mln. |
€ 350 mln. |
Compensatie extra energielasten maatschappelijke organisaties
Met het geld kunnen gemeenten in 2023 onder andere de kosten opvangen voor het op de been houden van (semi)maatschappelijke organisaties die kampen met hoge energielasten, zoals de daklozenopvang, culturele instellingen, verenigingen en andere organisaties in de (semi)collectieve sector. Omdat de situatie per instelling verschilt, kunnen gemeenten met deze extra middelen zorgen voor maatwerk om te voorkomen dat instellingen in de problemen komen door de hogere kosten.
Daarnaast bestaat de Tegemoetkoming Energiekosten energie-intensief mkb (TEK) waar een deel van de (semi)collectieve sector ook aanspraak op kan maken.
Zwembaden en amateursport
Voor zwembaden komt een aparte noodregeling. Het kabinet vindt openbare zwembaden van groot maatschappelijk belang vanwege de zwemlessen. Om de zwemlessen veilig te stellen stelt het kabinet maximaal € 207 miljoen in 2023 beschikbaar voor de jaren 2022 en 2023.
Voor de amateursport geldt dat een deel van de sector (3.600 van de 26.000 verenigingen) energie-intensief is en niet in aanmerking komt voor de TEK. Voor deze groep wordt een noodfonds opgericht voor het geval ze in de continuïteitsproblemen komen. Hiervoor reserveert het kabinet € 6 miljoen op de VWS-begroting 2023.