Met de Verzamelbrief Kinderopvang uit april 2019 informeert staatssecretaris Van Ark (SZW) de Tweede Kamer achtereenvolgens over:

• De monitor Wet innovatie en kwaliteit kinderopvang (meting 2018)
• Het experiment meertalige dagopvang
• Aandacht voor kindermishandeling in opleidingen
• De factsheet meld- en overlegplicht
• Administratieve eisen
• In-één-oogopslag
• Het verbetertraject kinderopvangtoeslag

Monitor Wet IKK

Om de kwaliteit van de kinderopvang verder te verbeteren is in 2017 de Wet innovatie en kwaliteit kinderopvang (IKK) aangenomen. Om zicht te houden op het verloop van de implementatie van deze wet, laat de staatssecretaris een monitor uitvoeren onder alle betrokken stakeholders: houders van kinderopvanglocaties, pedagogisch medewerkers, oudercommissies, toezichthouders (GGD’en) en handhavers (gemeenten).

Uit de eerste meting blijkt dat de ervaringen van de geraadpleegde houders met de implementatie over het algemeen positief zijn. Dit geldt ook voor de ervaringen van pedagogisch medewerkers en oudercommissies die actief betrokken zijn geweest bij de implementatie. Een deel van de houders geeft aan in het begin zoekende te zijn geweest naar de wijze waarop de maatregelen op hun locatie geïmplementeerd moesten worden.

Gedurende het jaar zijn bij de meeste houders - mede dankzij de inspecties door GGD’en - de onduidelijkheden hierover weggenomen. Het aantal geconstateerde overtredingen op de nieuwe maatregelen en de ontwikkeling daarin onderschrijven dit beeld. Het aantal overtredingen was begin 2018 relatief hoog, maar nam gedurende het jaar sterk af.

Van Ark constateert dat de implementatie over het algemeen goed verloopt. Met name bij de start van de implementatie zijn er door een deel van de stakeholders knelpunten ervaren. Veel knelpunten zijn gedurende het jaar opgelost. Uit de volgende metingen moeten blijken hoe het verloop van de implementatie van de IKK-maatregelen, die per 1 januari 2018 en 1 januari 2019 inwerking zijn getreden, zich (verder) ontwikkelt.

De factsheet meld- en overlegplicht

Bij vermoedens van geweld- of zedendelicten gepleegd door een collega tegenover een kind in de opvang geldt er een meld- en overlegplicht voor medewerkers van houders in de kinderopvang. De vertrouwensinspecteurs van de Inspectie van het Onderwijs informeren en adviseren hierover en volgen deze meldingen totdat ze zijn afgerond of bij de juiste instanties in behandeling zijn. De 'factsheet meldingen vertrouwensinspecteurs vanuit kinderopvang over de jaren 2016-2018' geeft inzicht in het effect van de meld- en overlegplicht. De staatssecretaris constateert dat de meld- en overlegplicht steeds beter wordt nageleefd en betrokkenen steeds beter de weg naar de vertrouwensinspecteur weten te vinden.

In de jaren 2016 en 2017 liet het aantal meldingen een behoorlijke toename zien. In 2017 was dat een stijging van 20%, waarbij het totaal uitkwam op 128 meldingen. In 2018 kwamen er in totaal 136 meldingen. Dat is weer een stijging ten opzichte van 2017, maar met 6% beperkter van aard. De inspectie doet geen onderzoek naar de achtergrond van deze toename. Mogelijk speelt mee dat de kinderopvang ook in 2018 weer een groei heeft doorgemaakt ten opzichte van eerdere jaren. De inspectie heeft in ineder geval de indruk dat betrokkenen in de kinderopvang (houders, medewerkers, gastouders, maar ook zeker de GGD) hen beter weet te vinden.

De meeste meldingen (42%) die bij de vertrouwensinspecteur over de kinderopvang binnenkomen gaan over kinderdagverblijven. Wat opvalt is dat in 2018 het aantal meldingen (46) over seksueel geweld tegen kinderen iets is gedaald ten opzichte van 2017 (48). Bij seksueel geweld kan het gaan om seksueel misbruik (een misdrijf tegen de zeden), maar ook om seksuele intimidatie. Opvallend is de stijging van het aantal meldingen seksueel geweld in de buitenschoolse opvang. In 2018 registreerde de inspectie bij de BSO 16 meldingen van seksueel geweld, tegen 6 in 2016 en 10 in 2017.