In mijn werk spreek ik vrijwel dagelijks met gemeenten hoe misbruik van uitkeringen te voorkomen is. Ook hoe goed onderzoek naar de rechtmatigheid van de verstrekte uitkeringen daaraan bijdraagt. Werken aan de hand van risicoprofielen helpt daarbij.

Fraudeonderzoek

Het is natuurlijk geen probleem als je vermogen in het buitenland hebt. Behalve als je een bijstandsuitkering hebt. Dan moet je dit buitenlandse bezit of vermogen melden aan de gemeente. Doe je dat niet en de gemeente krijgt het vermoeden dat je informatie hierover achterhoudt … dan zal de gemeente een onderzoek instellen. Gemeenten laten zich bij zo’n grensoverschrijdend fraudeonderzoek doorgaans ondersteunen door het Internationaal Bureau Fraude-Informatie (IBF) of door commerciële partijen.

Aandacht

De laatste tijd zie ik veel berichten voorbijkomen over het onderzoek naar vermogen in het buitenland van mensen die hier een bijstandsuitkering ontvangen. In de Tweede Kamer zijn vragen gesteld, er zijn uitspraken van de Centrale Raad van Beroep en ook in de media is hiervoor aandacht. Dit type onderzoek raakt vooral mensen met een niet-Nederlandse achtergrond. Het onderzoek moet zorgvuldig plaatsvinden, omdat ongewenst onderscheid in mensen voorkomen moet worden.

Echter, het huidige onderzoek kan niet altijd de (juridische) toets der kritiek doorstaan. Samen met het IBF en gemeenten wil staatssecretaris van Ark (SZW) dan ook komen tot een aanpak die de juridische toets doorstaat én effectief is.

Actuele handreiking

Niet helemaal toevallig werk ik op dit moment, samen met het IBF, Divosa, de Beroepsvereniging voor Klantmanagers en de Sociale Verzekeringsbank, aan een actualisatie van de verouderde handreiking 'Inkomen en vermogen in het buitenland'.

Meedenken

Veel gemeenten hebben al ervaring met grensoverschrijdend onderzoek en ik ben heel benieuwd naar die ervaringen. Waar liep u tegen aan, wat ging goed, wat juist niet en hoe is het uiteindelijk afgelopen. Want de praktijk is de beste leerschool en ik wil die ervaringen graag gebruiken om tot de best mogelijke nieuwe handreiking te komen. Eén waar u als gemeente ook echt mee uit de voeten kunt.

Wilko Pelgrom, Programmamanager Werk en Inkomen