Kennisbank Impactanalyse (57)

In dit overzicht staat een selectie van uitgevoerde impactanalyses en uitvoeringstoetsen. Lees meer over het hoe en waarom van deze toetsen en impactanalyses.

Impactanalyse Besluit Digitale Toegankelijkheid

Op basis van de Europese richtlijn ‘Digitale toegang van websites en mobiele applicaties van overheidsinstanties’ is op 1 juli 2018 het Tijdelijk Besluit Digitale Toegankelijkheid Overheid (BDTO) in werking getreden. Dit besluit verplicht overheidsinstanties om websites, intra- en extranetten en mobiele applicaties toegankelijk te maken voor mensen met een beperking. In een onderzoek heeft VNG Realisatie de impact bij gemeenten van dit besluit onderzocht. Daarbij is gekeken naar de implementatie en de uiteindelijke beheerfase en naar de gemaakte kosten en geboden ondersteuning.

In het onderzoek blijkt dat er veel verschillen zijn in de stand van zaken bij de gemeenten op de aspecten organisatie, techniek en content. Het BDTO heeft impact op de gehele organisatie, op alle afdelingen en alle processen. Gemeenten zijn gemiddeld twee jaar bezig met de implementatie en daarna zijn er structurele werkzaamheden waar aandacht voor moet zijn. Dit vergt een flinke inspanning in tijd en middelen van gemeenten en regionale samenwerkingen. Naast voldoende middelen is landelijke ondersteuning gewenst om afspraken met leveranciers te maken, kennis te delen en kosten te besparen.

Domein
  • Dienstverlening en bedrijfsvoering
In opdracht van
  • Ministerie BZK
Jaartal
2021

Uitvoeringstoets Openstelling Wlz voor Jeugd-ggz

Medio juli 2019 heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel ‘Toegang tot de Wlz voor mensen met een psychische stoornis’ aangenomen. Hierin is geregeld dat ook volwassenen met psychische problematiek toegang kunnen krijgen tot de Wlz, als ze een blijvende behoefte hebben aan 24 uur zorg in de nabijheid of permanent toezicht. Tegelijk is het Amendement aangenomen dat jeugdigen met een psychische stoornis op een nader te bepalen tijdstip toegang kunnen krijgen tot de Wlz, wanneer inzichtelijk is wat de omvang van de doelgroep is en welke uitvoeringsconsequenties en financiële consequenties zijn verbonden aan de toegang tot de Wlz voor deze doelgroep. In deze uitvoeringstoets is onderzocht wat de uitvoeringsconsequenties voor gemeenten zijn van deze openstelling van de Wlz voor jeugdigen met een psychische stoornis.

Uit de uitvoeringstoets blijkt dat de omvang van de doelgroep die in aanmerking komt voor de openstelling van de Wlz én die hiervan ook gebruik zal maken vooraf niet in te schatten is. De onduidelijkheid over de omvang van de doelgroep, de vormen van zorg die over zouden gaan naar de Wlz en de afhankelijkheid van ketenpartners maken dat de impact voor gemeenten lastig te bepalen is. De onzekerheden die uit deze uitvoeringstoets en andere onderzoeken volgen hebben er toe geleid dat de Wlz op dit moment niet wordt opengesteld voor deze doelgroep.

Domein
  • Sociaal domein
In opdracht van
  • Ministerie VWS
Jaartal
2021

Analyse Samenhang Europese digitale wetgeving fase 1

De Europese Commissie heeft, als onderdeel van de Digital Decade, een aantal regelgevende voorstellen gemaakt waarmee de digitale toekomst van Europa wordt vormgegeven. Deze bestaande en nieuwe wetten hebben rechtstreekse impact op de digitaliseringsopgave van gemeenten. Deze impactanalyse geeft een beeld van wat deze impact betekent en welke investeringen hiervoor nodig zijn.  

Hiervoor is ten eerste een overzicht en het beoogde tijdspad van de meest relevante Europese wetten voor gemeenten gecreëerd. Binnen deze samenhang is een beschrijving gegeven over waar de wet in de gemeentelijke context over gaat. Het aantal nieuwe wetten is dusdanig dat er een strategie op lokaal niveau nodig is, waarin integraal gekeken wordt naar de digitale infrastructuur, beleidsdomeinen en organisatie. Naast een analyse per wet, is langs verschillende aspecten van de bedrijfsvoering gekeken. Per organisatie-onderdeel is in beeld gebracht wat de effecten zijn op de gemeentelijke uitvoering.

Volgens de geldende Europese planning moeten alle wetten eind 2026 geïmplementeerd zijn. Omdat er onderlinge afhankelijkheden zijn tussen de verschillende overheidslagen en deels nog bepaald moet worden wie waarvoor verantwoordelijk is, is het van belang om tot een interbestuurlijke strategie te komen waarin rollen en verantwoordelijkheden helder zijn belegd.

Domein
  • Dienstverlening en bedrijfsvoering
In opdracht van
  • VNG
Jaartal
2022

Impactanalyse Stroomlijning Keten voor Derdenbeslag

Op 1 januari 2021 is de Wet vereenvoudiging beslagvrije voet in werking getreden. Schuldeisers moeten een beslagvrije voet hanteren om te voorkomen dat de schuldenaar na de verrekening of het beslag onder het absolute bestaansminimum terecht komt. Met het wetsvoorstel Stroomlijning Keten voor Derdenbeslag wordt een volgende stap gezet in de betere borging hiervan en het zoveel mogelijk voorkomen van ophoging van schulden met onnodige kosten.

Hiermee creëert het kabinet een wettelijke grondslag voor de verbeterde uitwisseling van gegevens tussen beslagleggende partijen bij samenloop van beslagen en verrekeningen. Daarnaast komt er een routeervoorziening voor de daadwerkelijke uitwisseling van de gegevens.

Deze impactanalyse geeft inzicht in de uitvoerbaarheid en de impact van de nieuwe regelgeving op de gemeentelijke organisaties. Tevens geeft de impactanalyse aanbevelingen voor een succesvolle implementatie. Onderzocht is wat er wijzigt in de werkwijze van de gemeente, wat deze veranderingen voor de organisatie betekenen, wat de verwachte effecten zijn, of de gemeente voldoende toegerust is voor een doeltreffende uitvoering en welke kosten en besparingen aan de gewijzigde regelgeving verbonden zijn.

De respondenten zijn positief over de plannen met betrekking tot de stroomlijning van de keten voor derdenbeslag en zien duidelijk de meerwaarde van het wetsvoorstel voor de schuldenaren en voor een efficiënte uitvoering van het proces van de beslaglegging. Wel zijn er nog verschillende vragen en onduidelijkheden met betrekking tot het wetsvoorstel en de routeervoorziening.

Domein
  • Sociaal domein
In opdracht van
  • Ministerie SZW
Jaartal
2021

Impactanalyse bodemenergiesystemen (BES) en PFAS in de BRO

In de Basisregistratie Ondergrond (BRO) zijn in vier tranches verschillende registratieobjecten opgenomen. Door publieke gegevens over de ondergrond op gestandaardiseerde wijze, voor zowel de overheid als andere partijen, ter beschikking te stellen beoogt de overheid de informatievoorziening sterk te verbeteren. Deze impactanalyse geeft inzicht in de uitvoerbaarheid en de impact van de het mogelijk opnemen van bodemenergiesystemen en PFAS in de BRO.

In het onderzoek is gekeken naar drie verschillende varianten bij het opnemen van informatie over bodemenergiesystemen en PFAS in de BRO. Namelijk leverplicht voor de gemeente als opdrachtgever, leverplicht voor de gemeente als bevoegd gezag en leverplicht inclusief historische gegevens. Tot slot worden aanbevelingen gedaan voor een succesvolle implementatie van de gewijzigde regelgeving bij gemeenten.

Domein
  • Fysiek domein
  • Informatievoorziening en -veiligheid
In opdracht van
  • Ministerie BZK
Jaartal
2021

Uitvoeringsscan Tijdelijke wet Opvang ontheemden Oekraïne

Deze notitie bevat de resultaten van de uitvoeringsscan op de Tijdelijke wet Opvang ontheemden Oekraïne, welke op 12 december 2022 in consultatie is gegaan. Tijdens de consultatieperiode konden gemeenten en andere betrokken ketenpartners hun reactie op de wet kenbaar maken.

Tijdens deze korte consultatieperiode heeft VNG een eerste beeld opgehaald van de uitvoerbaarheid van de nieuwe wet. Hiervoor is een sessie met 25 gemeenten en gemeentelijke samenwerkingsverbanden georganiseerd, met als doel de risico’s en randvoorwaarden ten aanzien van de uitvoerbaarheid in beeld te brengen.

 

Onderzocht is wat er in de werkwijze van de gemeente wijzigt en wat deze veranderingen voor de gemeentelijke organisatie betekenen. Daarnaast of de gemeente voldoende is toegerust voor een doeltreffende uitvoering en welke kosten en besparing voor de gemeentelijke uitvoering aan deze wijziging van de regelgeving verbonden zijn. Tot slot werden de verwachte effecten bevraagd en hoe veranderingen worden geïmplementeerd.

Domein
  • Sociaal domein
In opdracht van
  • Ministerie van Justitie en Veiligheid
Jaartal
2023

Verdiepend onderzoek Informatieknooppunt Zorgfraude (IKZ)

Het Wetvoorstel bevorderen samenwerking en rechtmatige zorg (Wbsrz) ligt op dit moment nog bij de Tweede Kamer. Het wetsvoorstel is controversieel verklaard na de val van kabinet-Rutte III. Een belangrijk onderdeel van het wetsvoorstel is het Informatieknooppunt Zorgfraude (IKZ). Het IKZ, dat al enkele jaren bestaat als samenwerkingsverband, krijgt met de wet een eigen wettelijke grondslag waardoor het voor aangesloten ketenpartners makkelijker wordt om er informatie mee uit te wisselen. Gemeenten zijn een belangrijke ketenpartner als uitvoerder van Wmo en Jeugdzorg. Met de wet wordt uitwisseling met IKZ ook minder vrijblijvend. Om deze samenwerking goed te kunnen faciliteren krijgt het IKZ 2.0 een nieuw zaaksysteem.

Ter voorbereiding op de implementatie van de Wbrsz en het nieuwe zaaksysteem van het IKZ is door VNG een verkennend onderzoek uitgevoerd naar de huidige uitvoeringspraktijk van gemeenten op het gebied van voorkomen, signaleren en aanpakken van zorgfraude. Dit onderzoek is uitgevoerd in de periode september tot en met december 2021. Het onderzoek is een verdieping van de eerder opgestelde Uitvoeringstoets Wet bevorderen samenwerking en rechtmatige zorg uit 2020.

Uit het onderzoek blijkt weinig gemeenten of regionale samenwerkingen alle stappen voor een goede en duurzame aanpak van zorgfraude volledig heeft ingericht. Daarbij blijkt informatie-uitwisseling met IKZ niet het belangrijkste knelpunt in de uitvoeringspraktijk te zijn. Gemeenten missen in de huidige samenwerking met IKZ een duidelijke meerwaarde van de informatie-uitwisseling en zicht op de voortgang, doorlooptijd en gezette stappen na een gedane melding ontbreekt bij de gemeente. Goede samenwerking met regionale partners blijkt effectiever.

Belangrijke knelpunten voor gemeenten in een effectieve aanpak van zorgfraude zijn:

  • Het ontbreken of onvoldoende scherp zijn van gemeentelijke visie en kaders op zorg en toezicht, om effectief te kunnen sturen & handhaven;
  • Het ontbreken van goede ondersteunende IT-systemen voor het oppakken en verwerken van signalen. Hierdoor wordt informatie ongestructureerd bijgehouden en kan informatie niet goed (her)gebruikt worden en kunnen bijvoorbeeld ook bewaartermijnen niet goed worden gehanteerd;
  • Onvoldoende capaciteit om alle signalen nader te onderzoeken, waardoor prioritering essentieel is;
  • Onduidelijkheid bij toezichthouders en handhavers over welke informatie mag worden gedeeld met derden, door ingewikkelde wetgeving en gebrek aan eenduidige uitleg;
  • Bij handhaving is de gemeente ook afhankelijk van partners zoals het zorgkantoor, politie en het OM. Door beperkte capaciteit en prioriteit bij deze partners blijven veel onderzoeken momenteel liggen.

 

Domein
  • Sociaal domein
In opdracht van
  • VNG
Jaartal
2021

Opschalingsanalyse Haven

Haven is een standaard voor platform-onafhankelijke cloud hosting. Het is ontstaan vanuit de behoefte om beter samen te werken in het gemeentelijk domein. Applicaties die voor één of enkele gemeenten ontwikkeld worden, moeten makkelijk herbruikbaar zijn voor alle gemeenten, ook als de technische infrastructuur van de gemeenten op verschillende manieren is ingericht. Haven wordt gezien als een abstractielaag die resulteert in een gezamenlijk vertrekpunt.

Deze opschalingsanalyse brengt in kaart wat de gevolgen van het tot standaard verheffen van Haven zijn voor de gemeenten en voor de VNG. Om de impact voor gemeenten goed te kunnen bepalen is een beeld gevormd van de context: kubernetes, waar de Haven standaard op gebaseerd is en de markt van aanbieders die Haven oplossingen aanbieden.

Domein
  • Informatievoorziening en -veiligheid
In opdracht van
  • VNG
Jaartal
2022

Uitvoering Coronamaatregelen gemeenten

Deze rapportage beschrijft de uitvoering van Corona maatregelen door gemeenten. Het gaat over de impact van de uitvoering van Corona maatregelen “Beperken van de groepsgrootte” en “(Gedeeltelijke) Sluiting” op gemeenten. De focus in deze rapportage ligt op de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van de concrete maatregelen (de directe gevolgen voor de uitvoering). Daarbij dient opgemerkt te worden dat de gevolgen voor de gemeentelijke uitvoering zich niet beperken tot deze directe effecten. Bij gemeenten leven ook veel zorgen over de effecten van de maatregelen op de langere termijn.

De maatregel “beperken groepsgrootte” heeft voornamelijk impact op de gemeente in haar rol van toezichthouder en handhaver. Daarnaast heeft de maatregel impact op de gemeente in de rol van subsidieverstrekker, beheerder van gebouwen en vergunningverlener. Wat betreft de maatregel ‘sluiting’ wordt onderscheid gemaakt tussen de impact voor de sectoren horeca, detailhandel, sport en cultuur.

Domein
  • Sociaal domein
In opdracht van
  • VNG
Jaartal
2021

Analyse naar de samenhang tussen generieke informatiewetten

Gemeenten hebben te maken met een veelheid aan generieke informatiewetten waaraan ze uitvoe­ring moeten geven. Door de versnippering wordt nu aan de uitvoering overgelaten om de samen­hang te doorgronden en in integraliteit te implementeren. Dit vertaalt zich in een veelheid aan ver­eisten die de uitvoering complex en bewerkelijk maken. Bovendien houdt deze situatie in dat de verantwoording van deels overlappende wettelijke kaders steeds apart plaatsvindt aan verschillende toezichthouders. Dat werkt verdubbeling in de hand en maakt gelijktijdig integraal toezicht lastig. De uitvoering loopt hierop vast.

In dit onderzoek is geanalyseerd wat door de verkokerde informatiewetten niet goed gaat in de gemeentelijke uitvoering (knelpunten) en wat de impact is hiervan is. Om de uitvoering in staat te stellen de informatiewetten te implementeren en uit te voeren, worden twee transitiepaden geschetst.

 

Domein
  • Informatievoorziening en -veiligheid
In opdracht van
  • VNG
Jaartal
2022